Türk kahvesi pazarında faaliyet gösteren firmalar
04.08.2003 - 00:00 | Son Güncellenme:
Hazır kahvede faaliyet gösteren firmalar
Kahve, bazı değerlendirmelere göre, günümüzün, 'petrolden sonraki en önemli ticari metası.' Bu nedenle O'na 'kara inci' de deniliyor. Son gelişmeler, Türkiye piyasasında kara inci rekabetinin şiddetleneceğini gösteriyor. Türklerin geleneksel içeceği kahvenin 'kırk yıl hatırı' kaldığı söylenir ama kahve piyasasının yeni jönleri frappuccino, espresso, cappuccino gibi 'Batılı' kahve çeşitleri ile Türk kahvesinin kıran kırana rekabetinde hatır gönül kalmayacağa benziyor.
Batı'ya kahveyi Türkler öğretti. Batılılar kahveye hem üretim hem pazaralama teknolojisini soktular. Döndüler, geldiler şimdi Türkiye piyasasına yerleşiyorlar. Starbucks, Gloria Jean's gibi yabancı cafe shop'ların piyasaya girişinden sonra Cola Turka ile içecek piyasasında 'global' üreticilere kafa tutan Ülker, kahve piyasasında da ciddi bir çıkışa hazırlanıyor.
Sıcak içecek pazarındaki payı yüzde 1'ler düzeyinde olan kahve piyasasında, Ülker gibi bir gıda devinin girişi ile kartlar yeniden dağılacak. ACNielsen verilerine göre Haziran 2002 - Mayıs 2003 tarihleri arasındaki yaklaşık bir yıllık dönemde 11.7 milyon dolarlık Türk kahvesi, 40.1 milyon dolarlık da hazır kahve satıldı. Buna göre yaklaşık 50 milyon dolarlık bir hacme sahip piyasanın yüzde 80'i hazır kahvenin elinde.
Malezyalı In Comix de giriyor
Türkler'in kahve ile tanışıklığının beş altı yüzyıllık bir geçmişi olmasına karşın, 'Kurukahveci Mehmet Efendi' gibi 'local markaların' dışında Türk girişimciler henüz 'dünya çapında' bir marka yaratmış değil. Kahveyi Türkler'den tanıyıp öğrenen Avrupalılar ise markalaşmada hızlı bir ilerleme sağladılar.
ABD'li ve Avrupalı birçok marka Türkiye'ye yatırım yapıyor. İstanbul'da 10 mağazası bulanan Gloria Jean's Coffee; İzmir, Ankara ve İstanbul'da mağazaları olan Coolbeans Coffee Roaster, İstanbul'da mağazaları bulunan John's Coffee World ve Starbucks Coffee bunlardan bazıları. Bu zincirlerin girişi piyasaya hareket getirdi. İç piyasanın devi sayılan Ülker'in piyasaya girmeye hazırlanıyor. Ülker şimdilik perakende satışa giriyor. Cafe shoplar konusu ise gündemde olmakla birlikte şimdilik açılmayacak.
Bu arada Malezyalı In Comix Sdn - Bhd İzmirli Şınlak Grubu ortaklık kurarak kahve piyasasına giriyor. Bu ortaklığın anlaşması imzalandı. Şirket, 5 milyon dolarlık yatırımla hazır kahve ve çay piyasasına girecek.
| Türk kahvesi | 11.7 |
| Hazır kahve | 40.1 |
ABD'li kahve kavurma, öğütme ve paketleme şirketi Gloria Jean's Coffees, 1986'dan itibaren franchising ile dünyaya açılmaya başladı. Kısa zamanda, Türkiye'de dahil 12 ayrı ülkede 450 noktaya ulaştı.
Kahve yetiştirme alanında da faaliyet gösteren Gloria Jean's gurme kahve işleme ve pazarlama alanında hizmet veriyor.
Gloria Jean's Coffees'in Türkiye'de temsilciliğini ise Reysaş Uluslararası Gıda İşletmeciliği Sanayi ve Turizm A.Ş. yürütüyor.
"Coffee shop" kültürünü yaymayı amaçlayan şirket, İstanbul dışında açacağı mağazalarla yaygınlaşmayı hedefliyor.
Gurme Coffee Shop'ların Türkiye'ye ilk olarak 2000 yılında Gloria Jean's Coffees ile geldiğini söyleyen Reysaş Uluslararası Gıda İşletmeciliği Genel Müdür Yardımcısı Bilgehan Karakuy, şu anda shop sayılarının 10'a ulaştığını belirtiyor.
'Birikim zamanla artacak'
Hedeflerinin franchisingle büyümek olduğunu anlatan Karakuy, "Tüm Türkiye'de franchising vermeyi düşünüyoruz. Bu konuda yüzlerce talep alıyoruz" diyor.
Karakuy, "Zincirimizde kahve çekirdekleri çeşitlerini yanı sıra espresso bazlı kahveden üretilen ürünlerimiz, aromalı kahvelerimiz bulunuyor. Mönümüzde 200'e yakın içeceğimiz var" diyor.
Gloria Jean's Coffees'in Türkiye'ye 2000 yılında geldiğini hatırlatan Karakuy, "Pazara ilk girdiğimiz dönemde işimiz çok da kolay olmadı. Zaten kahvehaneler, kafeteryalar vardı. Ayrıca kahve tüketimi çok da oturmuş değildi. Bu bir süreç. Gloria Jean's Coffees faaliyetine başlayalı üç yıl oldu. Bu süre de yeterli değil. Bu birikim zamanla artacak" diyor.
Türk kahvesine de önem verdiklerini anlatan Karakuy, "Türk Kahvesi kendi kültürümüzdeki önemli bir içecek. Gloria Jean's Coffees'e özellikle gelip Türk kahvesi içenler oluyor" diyor.
Karakuy şöyle devam ediyor:
Gerçek bir koleksiyon
"Gloria Jean's Coffees'in hedef edindiği misyonlardan biri de sadece shoplarda hizmet vermek değil, perakende çekirdek kahve satışları ile de bu tatları evlere kadar taşımak.
Ayrıca Gloria Jean's Coffees'de; özel hediye sepetleri, kupalar, termoslar, kahve değirmeni gibi merchandise ürünleri satışa sunuluyor. Bunlar kahveseverlerin aradıkları herşeyi bulabilecekleri gerçek bir koleksiyonu oluşturuyor."
Adını Hermann Melville'in ünlü romanı Moby Dick'in kahve tutkunu kahramanından alan Starbucks Coffee Company, 1971 yılında Seattle Pike Place'de özel kahveler satan küçük bir mağazayken; bugün Kuzey Amerika, Latin Amerika, Avrupa, Ortadoğu ve Pasifik'teki 6 bin 400'e yakın perakende noktasıyla dünyanın önde gelen kahve markalarından birisi. Her hafta 25 milyon kişiye kahve içiriyor.
Metrocity'de açılan mağazasıyla İstanbul'da da dört satış noktasına ulaşan şirketin Pazarlama Müdürü Gülben Tuncaakar, dünyada her gün üç Starbucks Coffee mağazası açıldığını, yılda 3 milyar dolarlık satış yapıldığını söylüyor.
Tuncaakar'ın anlattığına göre mönülerinde 30 içecek bulunuyor ve 13 çeşit çekirdek kahve satışı yapılıyor.
Kahve kültürüne saygı
Starbucks, faaliyet gösterdiği 30 ülke içinde sadece Türkiye'de Türk kahve kültürüne saygı ilkesi çerçevesinde, müşterilerine Türk Kahvesi servisi de yapıyor. Tuncaakar, önümüzdeki günlerde yeni mağazaların da açılabileceğini kaydediyor
1980'lerin başında Satış ve Pazarlama Direktörü olarak Starbucks ailesine katılan Howard Schultz, şirketin kaderini değiştiren kişi olarak anılıyor. Bugün Starbucks Coffee Company Başkanı ve Global Starteji Direktörü olan Schultz, italya'ya yaptığı seyahatte espresso barlarına hayran kalarak, şirket yöneticilerini aynı konsepti Seattle'a taşımaya ikna etti. Bu karar, Starbucks'ın faaliyet alanını genişletmesinin ve ABD genelinde yaygınlaşmasının da ilk adımı oldu.
Sadece kahve değil
Espresso'dan aldığı ilhamla tüm vizyonu değişen Schultz, 1987 yılında yerel yatırımcıların da desteğiyle Starbucks'ı satın aldı. Starbucks, dünya çapındaki perakende noktaları dışında, kurduğu iş ortaklıkları kanalıyla kahve ve çay satışı gerçekleştirmeye de başladı.
Müşterilerine kahvenin yanısıra, ev yapımı birçok farklı içecek, Tazo çayı, taze pastane mamülleri, sandviçler ve salatalar da sunan Starbucks, espresso makineleri ve öğütücülerin satışını da yapıyor.
Kahve satın alımından sorumlu Starbucks yetkilileri, Orta Amerika, Afrika ve Endonezya'ya uzun seyahatler yaparak en iyi Arabica çekirdeklerini seçiyorlar. Yılın dört ayını dünyayı gezerek geçiren Starbucks uzmanları, senede ortalama 150 bin bardak kahve tadıyorlar.
Tarihçiler, M. Ö 900 yılına kadar kahvenin bilindiğini belirtiyorlar. Yüz yıllardır evlerimizin daimi misafiri kahveyi keşfetme şerefi Etiyopyalı Çoban Kaldi'ye ait. Efsaneye göre çoban Kaldi'nin asıl derdi, keçilerini iyi beslemek. Bunun için rastlantıyla gördüğü bir meyveyi keçilerine yediriyor ve onları daha enerjik hale getirdiğini görüyor. Sonra basit bir düşünce ile hareket ediyor: Bu durumda beni de canlandırması lazım! Ve arkası geliyor.
Bir başka rivayete göre Müslümanlar kahve içerek kendilerinin enerjik hisseder ve oldukça uzun dua saatlerine dayanabilirlermiş. Kahvenin adını da Araplar koymuş: "Kahweh', 'güç veren' demek. Türkler kahveyi bu kaynaktan almış. Türkler'in kahve ile tanışması, aynen türküdeki gibi oluyor. 450 yıl önce, Kanuni Sultan Süleyman'ın Yemen Valisi Özdemir Paşa, saraya getiriyor. Sarayda 'kahvecibaşı'na bağlı bir kahveciler teşkilatı oluşturuluyor. Konaklara, yalnızca kahve pişirmekle görevli hizmetliler alınıyor.
Kahve için kahvehane
Kahvenin Anadolu'ya gelişinden yaklaşık 30 yıl sonra kahvehaneler açılmaya başlıyor. İlk kahvehane, 1554 yılında Tahtakale'de açılıyor. Çeşitli meslek ve rütbelerden kişiler buralarda toplanmaya başlıyorlar. Tartışmalar, sohbetler yapılıyor, eğlenme amaçlı oyunlar oynanıyor.
1615'te Venedikli, 1650'de Marsilyalı tacirler Türk Kahvesinin ticaretini yapıyorlar. 1669'da Osmanlı Sefiri Hoşsohbet Nüktedan Süleyman Ağa, Türk Kahvesini Paris sosyetesine ikram ediyor. Kahve kültürünün en yoğun yaşandığı Avusturya ise 1683'teki Viyana Kuşatması sırasında tanışıyor. Anlatılanlara göre kahveyi tanıyan bir tercüman çıkmasaydı, Viyanalı askerler, çuvallar dolusu kahveyi deve yemi diye Tuna'ya dökeceklerdi.
Kahve kültürünün tarihinde notalar da var. Bugün popüler alışkanlıkların "klasik"leri arasında yeralan Türk Kahvesi, klasik müzik arşivinde de unutulmazlar arasına girmiştir. J.S. Bach, o ünlü Kahve Kantatı'nı bir kahve tutkunu olduğu için bestelemişti. Kahve kültürü kendi tarihini yarattığı gibi sosyal tarihe de damgasını vurdu. Türklere sevgisiyle bilinen Fransız romancı Pierre Loti, kahveye ve İstanbul'a olan sevgisinin bir sonucu olarak kahvehanelere gitmiştir sürekli. En sevdiği semt olan Eyüp'teki bir kahvehane bugün onun adıyla anılıyor: Pierre Loti Kahvesi. 17. yy. ve sonrasında Türk Kahvesi tutkunu olan ünlü isimler arasında Madame de Pompadour, Dumas, AndrÇ Gide, Moliäre, Victor Hugo ve Honoré de Balzac da var.
BUSINESS
Başkan mı, para babası mı?
Sen artık benim hiçbir şeyimsin...
Ve Cem Bey T-box'ı yarattı
Bir bardak frappuccino'nun 40 yıl hatırı var
Cola Turka daha çok çalışmalı
'İşadamı' da 'memur' gibi 'lojman'da oturmayı sever
Hızlı oto servisi Fransız Speedy'yi Türkiye'ye getirdiler
OECD'nin 29 + 1 Türkiye formülünü biliyor muydunuz?
Rokfor peyniri, şampanya ve Bordo şarabı kavgası
Cd çalarlı, klimalı lüks kabini var...
Mahlep likörünü Vasfi Diren buldu
Çeklerin fotokopisini alın, imzalı - kaşeli muhafaza edin, başınız ağrıyabilir
'Keşke Mustafa'nın yanında daha çok bilge kişi olsaydı'
Her şeyi başardı, bir tek tuttuğu balıkları eşine pişirttiremedi!
Okulu bitiren ortak oluyor
'Her yükü çekebilen cemiyet hamalıyım'
Önce 'bağımlı' yaptı, sonra sattı
14.5 milyara elmas taçlı kalem 2.5 milyara Beluga havyarı
Osmanlı'nın torunları, haydi kalelere
