WORLDCOM Temmuz 2002

Yolsuzluklar dünyanın da gündeminde. ABD, Rusya, İtalya ve Güney Kore'de patlayan skandallar, peş peşe tutuklamalar getirdi. Bu yolsuzluklardan sorumlu tutulan şirket sahipleri, yöneticilerin bir kısmı hâlâ tutuklu.
Haklarında yüzlerce yıl hapis cezası istenenler var. Özellikle ABD'de ortaya çıkan muhasebe skandallarında, kamu otoritesi yalnızca sorumluları cezalandırmaya değil, aynı zamanda sorumluluların zimmet suçuyla elde ettikleri haksız kazançları da geri almaya odaklanmış durumda.
WorldCom yolsuzluğunun baş sorumlusu Bernard Ebbers, 4 Mart 2003'te 10 milyon dolar kefaletle serbest bırakıldı. Sigdmore mahkemede Ebbers aleyhinde tanıklık etti. Ebbers'in 25 yıl hapis cezası hala gündemde.
Enron'da CEO Kenneth Lay hapse atılmadı ama yargılanması sürüyor. Ondan önceki CEO Jeff Skilling 325 yıl hapis ve 80 milyon dolar para cezasına çarptırıldı.
Tyco'nun 600 milyon dolar çıkar elde etmekle suçlanan üç eski yöneticisinin davası sürüyor. Eski CEO'su Dennis Kozlowski ve Mali İşler Sorumlusu Mark Swartz, 25'er yıl hapis cezası alma yolunda. Kozlowski için 100 milyon, Swartz için 50 milyon dolar kefalet istendi ve 600 milyon dolarlık hesaba el konuldu.
Rusya'yı sarsan Yukos skandalında, şirketin sahibi ve Rusya'nın en zengin işadamı Mikhail Hodorkovski vergi kaçırma ve rüşvetle suçlanıyor. Tahliye talebi reddedildi. Yargılama sürüyor.
14.5 milyar euroluk bir yolsuzlukla suçlanan İtalyan gıda şirketi Parmalat'ın sahibi ve yöneticileri (18 kişi) tutuklu durumda.
Güney Kore'nin en büyük şirketler topluluğu olan SK Group'un patronu Son Kil - Seung, şirketin fonlarını kötüye kullanma, zimmetine geçirme ve vergi yolsuzluğu gerekçeleriyle tutuklandı.

Yolsuzluk: ABD'nin ikinci ve en büyük telekomünikasyon şirketi WorldCom'da 3.8 milyar dolarlık muhasabe usulsüzlüğü yapıldı. World Com'daki yolsuzluklarda harcamaların "ilgisiz hesaplarda saklanarak, şirketin mali durumunun gerçeğe aykırı biçimde gösterilmesiydi." Baş muhasebe yetkilisi (CFO) Scott Sullivan'ın işine son verildi. Başkan yardımcısı ve denetçilik görevlerini yürüten David Myers da istifası etti. Firma 20 milyon insanın iletişimini sağlıyordu. CEO Bernard Ebbers de görevinden alındı ve yerine John Sidgmore getirildi.
Sonuç: ABD şirket yolsuzluklarının baş kahramanı Bernard Ebbers, 4 Mart 2003'te 10 milyon dolar kefaletle serbest bırakıldı. Sigdmore mahkemede Ebbers aleyhinde tanıklık etti. Ebbers'in 25 yıl hapis cezası hâlâ gündemde.

Yolsuzluk: Şirketin CEO'su Kenneth Lay, 1998 - 2000 yılları arasında, ABD'nin en iyi 50 CEO'su arasında gösterildi. Şirket 16.8 milyar dolarlık borç içindeyken bu bilgilerin saklandığı, yöneticilerin elindeki hisseleri sattıkları, karı şişirdikleri ve sürekli şirketler satın alınarak paraları buralara aktardıkları tespit edildi. Ayrıca Enron'da şirketin paralarının yatırım bankaları ve kredi kuruluşu avukatlarına gittiği belirlendi. Bu kişilerin aldığı paranın toplamı 300 milyon dolar. Şirketin hesabına avukatlık yapanlar saat başına 700 dolar ücret aldılar.
Sonuç: Kenneth Lay hapse atılmadı ama yargılanmasına devam ediliyor. Ondan önceki CEO Jeff Skilling 325 yıl hapis ve 80 milyon dolar para cezasına çarptırıldı. Şirketin çalışanları işsiz kalınca da Playboy dergisi fırsatı kaçırmayarak ekonomik açıdan krize giren şirketin kadın çalışanlarına el attı.

Yolsuzluk: Tyco'nun üç eski tepe yöneticisi 600 milyon dolar çıkar elde etmekle suçlandı ve yolsuzluk şebekesi olarak tanımlandı. Tyco'nun eski CEO'su Dennis Kozlowski ve Mali İşler Sorumlusu Mark Swartz, 170 milyon dolar çalmak ve hisselerle oynayıp 430 milyon dolar kazanç sağlamakla suçlandı. Firmanın eski hukuk danışmanı Belnick ise 14 milyon dolar yolsuzlukla suçlanıyor. Kozlowski'nin yolsuzlukları arasında 6 bin dolara duş perdesi satın alma ve eşine milyon dolarlık doğum günü partisi hazırlama gibi ultra lüks harcamaları da var.
Sonuç: Başsavcı Robert M. Morgenthau ve ABD Sermaye Piyasaları Kurumu'nca yürütülen soruşturmada Kozlowski ve Swartz 25'er yıl hapis cezası alma yolunda. Kozlowski için 100 milyon, Swartz için 50 milyon dolar kefalet istendi ve 600 milyon dolarlık hesaba el konuldu.

Yolsuzluk: New York Borsası (NYSE) 140 milyon dolar emekli tazminatı alan eski Başkanı Dick Grasso hakkında federal makamların soruşturma açtı ve verilen tazminatın geri alınmasını istedi. Astronomik emeklilik primi nedeniyle istifa etmek zorunda kalan eski İcra Kurulu Başkanı (CEO) Dick Grasso'ya ödenen tazminat aşırı bulundu. Aşırı yüksek tazminatı nedeniyle istifaya zorlanan Grasso'nun emeklilik primi 200 milyon dolara yaklaşıyordu. 57 yaşındaki Grasso, yüklü emeklilik tazminatı yüzünden 17 Eylül 2003'te 36 yıl çalıştığı New York Borsası'ndan istifa etmek zorunda kalmıştı. Grasso, sadece kendini değil çalıştığı insanları da düşündü. Sekreterine yılda 250 bin dolar maaş veriyor, iki özel şoförü de 125 biner dolar maaş alıyordu.
Sonuç: New York Başsavcısı Eliot Spitzer ve Borsa İşlemler Komisyonu'nu göreve çağırarak, 140 milyon dolar emekli tazminatı alan Grasso hakkında federal makamların soruşturma açmasını ve tazminatın geri alınmasını istedi.

Yolsuzluk: Özelleştirmelerde büyük paylar alan Yukos'un sahibi Rusya'nın en zengin işadamı Mikhail Hodorkovski, ağırlıklı olarak vergi kaçırma, rüşvet ve devlet malını çalma gibi iddialarla tutuklandı.
Şirketin hisseleri haberin duyulduğu ilk günlerde yüzde 60 değer kaybetti. Bu tutuklamanın, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in genel seçimler öncesi rakiplerini etkisiz kılma planları ile bağlantısı olduğu iddia edildi. Sibirya tutuklanan Hodorkovski'nin kefaletle serbest bırakılma talebi reddedilerek, tutukluluk süresi 25 Mart'a uzatıldı. Putin e karşı başkanlık yarışına girmesi de engellenmiş oldu.
Şirketin sadece 5 milyar dolarlık vergi borcu olduğu kesinleşti. Toplam maliyeti hakkında net rakamlar yok. Hissedarlarının malvarlığı da inceleme altında. Boris Berezovski ve Vladimir Gusinskiy gibi oligarkları ise tutuklanmamak için ülkeden kaçtılar.
Sonuç: Hâlâ tutuklu yargılanması devam ediyor. Tutukluluk hali 25 Mart'a kadar uzatıldı.

Yolsuzluk: Avrupa'nın en büyük gıda kuruluşlarından biri olan Parmalat'ta ilk etapta 4.9 milyar dolar açık çıktı. Firma iflasını açıkladı.
Patronu Calisto Tanzi, soruşturmada, şirketin 500 milyon eurosunu diğer şirketleri için kullandığını itiraf etti. Tanzi ailesinin Parmalat'tan 900 milyon euroyu diğer şirketlerine aktardığı tespit edildi. Yolsuzlukta, Türkiye'deki gibi şirket çalışanları da kullanıldı. Parmalat'ın santral görevlisi Antonio Ugolotti, 25 şirketin CEO'su olarak gösterildi. Yolsuzluk 4.9 milyar dolarla başladı. Şu andaki rakam 14.5 milyar euro. Berlusconi hükümeti, AB Komisyonu ile karşı karşıya gelme pahasına şirketi korumak için kanun hükmünde kararname çıkardı.
Sonuç: Milan ve Parma mahkemeleri soruşturmaları sürdürüyor. Parmalat'ın tahvillerini satan İtalyan ve yabancı bankalar hakkında da soruşturma var. Şirketin kurucusu ve CEO'su Baba Calisto Tanzi'den sonra, Tanzi'nin oğlu, kızı ve kardeşinin de aralarında bulunduğu 18 kişi tutuklandı. 36'sı Parma'da olmak üzere 50 kişi hakkında halen soruşturma sürüyor. Tanzi'nin isminin verdiği 30 politikacı da sorgulanacak.

Yolsuzluk: Connecticut merkezli Xerox'un 1997 - 2000 yılları arasında Wall Street'in beklentilerine göre bilançolarındaki rakamlarla oynadığı belirtiliyor. Muhasebe usulsüzlükleri ile suçlanan firmanın gelirlerini 3 milyar dolar ve vergi öncesi gelirlerini de 1.5 milyar dolar yüksek gösterdiği belirtiliyor. Örneğin 1998 ve 1999'un dördüncü çeyreğinde firma vergi öncesi karını yüzde 37 fazla açıklamış.
Sonuç: Firma yönetimi yaptığı usulsüzlükleri kabul etti. Xerox yaptığı yolsuzluklar sonucu 10 milyon dolar ödeme kararı aldı. Ayrıca muhasebe standartlarını da değiştirecek. Ancak soruşturmalar halen devam ediyor.

Yolsuzluk: ABD'de başlayan ardından Avrupa ve Rusya'ya sarkan şirket yolsuzlukları Güney Kore'yi de vurdu. Güney Kore'nin en büyük şirketler topluluğu olan SK Group'un patronu Son Kil - Seung, şirketin fonlarını kötüye kullanma, zimmetine geçirme ve vergi yolsuzluğu gerekçeleriyle tutuklandı. Son Kil - Seung, firmadan yurtdışı yatırımlar için diğer üst düzey yöneticilerin haberi olmadan 667 milyon doları hesabına geçirmekle suçlanıyor. Ayrıca kendisi ve altı yönetici de 30 milyon dolarlık vergi usulsüzlüğü ile suçlanıyor. Müfettişler ayrıca Seung'un 2002 seçimleri öncesi siyasilere para aktarıp aktarmadığını da araştırıyor.
Sonuç: Seul bölgesinden bir hakim, birçok suç işledikleri iddia edilen yöneticilerin ceza almalarının büyük bir olasılık olduğunu iddia etti. Güney Kore Başkan Yardımcısı Roh Moohyun da kampanyalarda illegal fonlar kullandığı iddiasıyla tutuklanmıştı. Hemen ardından da muhalif partinin beş kanun koyucusu tutuklanmıştı.

Yolsuzluk: US Technologies şirket Başkanı ve CEO'su C. Gregory Earls, başta hisse senetleri ile usulsüz oynama olmak üzere birçok suçtan yargılandı. Gregory Earls kurduğu USV Partners LLC firmasıyla Haziran 1998 - Ağustos 2002 tarihleri arasında müşterilerinin kendisine yatırım için verdiği 13.8 milyon dolarıhisse almak yerine kendi hesabına geçirmiş. Ayrıca şirketi US Technologies'den de hesabına para aktarmış.
Sonuç: Federal yasaları çiğnediği tespit edilen Earls'ün haksız kazançlarını geri ödemesi, bunlara ilave olarak tazminat ödemesinin yanında bir de 'sosyal nitelikli ceza' öngörülüd ve bir kamu kurumunda müdür olarak görev yapmasına karar verildi.



BUSINESS


'İstanbulspor Milan, ben Berlusconi olacağım'
Kitabı yayımlamayın, 200 milyar lira bütçemiz var...
Türkiye'nin yarını için bahse var mısınız?
Ayakkabılarımız İtalyan tasarımcılara emanet
'Fasonculuk' yapa yapa 'moda'yı öğrendiler
Hansel ve Gretel'in evinden bildiriyorum
'Kıyak anlaşma' istiyorlar
325 yıl hapsi istenen bile var
Başbakan'ın seçim gezisinde polis helikopteri kullanması etik değil
Verdiği söz için koşturuyor...
Maliye, mükellefe derece verecek
Gönen Oya Pazarı'nı gördünüz mü?
Olimpiyatların 'ağır işçileri' sorun oldu
Yeni misyonerler
Fransa hükümetinden 'şarap için' tavsiyesi
Büyük porsiyonları mönüden çıkarıyorlar
Yeni 5 sent'ler yakında piyasada
Motorola Telsim'e hissedar olabilir...
'Dua edin Tüpraş ile Petkim'i satamayayım'
İşadamları hiç bu kadar rahat olmamıştı