Facianın nedeni harita, sondaj, alarm

Karaman’ın Ermenek ilçesinde 18 işçinin yaşamını yitirdiği maden faciası davasına ilişkin 373 sayfalık gerekçeli karar hazırlandı.
Ermenek Ağır Ceza Mahkemesi’ndeki yargılamada, maden ocağının sahibi Saffet Uyar ve teknik nezaretçi Ali Kurt’a ayrı ayrı 13 yıl 9 ay hapis cezası verilmişti. Daimi nezaretçi maden mühendisi Yavuz Özsoy 18 yıl 9 ay, maden sahasının ruhsat sahibi Abdullah Özbey 11 yıl 3 ay, mühendis Cemile Karaca 6 yıl 8 ay, iş güvenliği uzmanı Engin Yetim 5 yıl 6 ay ve ocakta çalışan Naci Özsoy 3 yıl 1 ay hapis cezasına çarptırılmıştı.
Mahkeme, gerekçeli kararında sanıkların kasıtlı hareket ettiklerine yönelik hiçbir delil ve emare olmadığı belirtilerek, “Öngörülen muhtemel neticenin meydana gelmesine kayıtsız kalınması durumunda olası kast vardır. Sondaj makinesi yönünden, ölümlerden sorumlu tutulan sanıklardan bir kısmı bu makinenin alınması için toplantı yapmış. Öngörülen muhtemel neticenin meydana gelmesinin istenmemesine rağmen objektif özen yükümlülüğüne aykırı hareket edilmek suretiyle neticenin meydana gelmesinin engellenemediği anlaşıldığından kusurun bilinçli taksir niteliğinde olduğu anlaşılmıştır” denildi.
Mevzuata uygun değil
Kazanın oluşumunda 3 temel sebebin etkili olduğunun anlaşıldığına değinilen kararda, şu değerlendirmelere yer verildi:
“Birinci sebep, eski imalatlara ilişkin haritalar, sonraki üretim faaliyetleri sırasında göz önünde bulundurulmamıştır. İkinci sebep, ocaktaki kömür çıkarma faaliyetleri sırasında, güvenlik amacına yönelik olarak tekniğine ve mevzuata uygun sondaj çalışmaları yapılmamıştır. Kazı yapılması ve kömür çıkarılması düşünülen alanda, güvenlik amaçlı olarak, kazıya başlamadan önce, tekniğine ve mevzuata uygun bir şekilde 25 metrelik sondajların yapılması gerekmektedir. Oysa söz konusu ocaktaki kazılar sırasında sadece 3 metrelik (bazı tanık beyanlarında 2.5 veya 5 metre olduğu ifade edilse de her halükarda yetersiz) sondajlar yapılmıştır. 25 metrelik kontrol sondajları uygun aralıklarla yapılmış olsaydı, daha patlama noktasına gelinmeden 3. baş yukarının hemen başlarında bu su kütlesinin varlığı anlaşılır, kazanın meydana gelmesi önlenebilirdi.”
Alarm tertibatı yok
Gerekçeli kararda 3. sebep ise şöyle açıklandı: “Yasal zorunluluk ve hayati önemi arz etmesine rağmen, acil durumlarda ocağın derhal boşaltılmasını sağlayacak bir alarm tertibatı ocak içerisinde kurulu bulunmuyor. Ocaktaki suyun patladığı noktaya uzak mesafedeki bazı işçiler, olayın vahametini anlayamadıkları ve madenden hemen kaçmak yerine yerdeki yemek kaplarını toplama, olayı algılamaya çalışma ya da diğer arkadaşlarına haber verme endişesiyle vakit kaybettiler.Eğer acil durumlarda ocağın derhal boşaltılmasını sağlayacak bir alarm tertibatı olsaydı arkadaşlarına haber vermeye giden iki işçinin daha kurtulabileceği kesindir.”