Günde 14 gram tuz diyalize götürüyor

Türkiye’de 2001 yılında 1 milyonda 314 olan böbrek yetmezliği oranı, 10 yıllık sürede 2,5 kattan fazla artarak günümüzde 1 milyonda 918 oranına ulaşmış durumda. Son birkaç yıl içerisinde diyaliz uygulanan ve böbrek nakli yapılan hasta sayısı 73 bini aştı. Erişkin nüfusta böbrek hastası görülme sıklığı yüzde 15 seviyesine ulaşırken, Türkiye’deki her 7 erişkinden birinin böbrek sorunu yaşadığı belirtiliyor. Türkiye’de toplam böbrek hastalığı yaşayan 73 bin 660 hasta bulunuyor. Tüm bu tabloya rağmen uzmanlara göre böbrek hastalığına yönelik farkındalık geri kalmış ülkeler düzeyinde.

‘Toplumsal bilinç düşük’

Hastalığa yönelik toplumdaki bilincin yüzde 5’i geçmediğini belirten Türk Nefroloji Derneği Başkanı Prof. Dr. Turgay Arınsoy şunları söyledi:

“Böbrek hastalığı sinsidir ve yüzde 90 hasarlanmaya kadar belirti vermeyebilir. Risk grubundaki kişiler belirti olmadan kontrollerden geçmeli. Böbrek yetmezliği erken saptanırsa önlenebilir bir hastalık. Ancak; Türkiye Kronik Böbrek Hastalığı Prevalans Çalışması’nda farkındalık yüzde 2 olarak ölçüldü. Böbrek Sağlığı Otobüsü Projesinde ise yüzde 5.7 olarak tespit edildi. Erişkin nüfusun neredeyse yüzde 15’inde böbrek hastalıkları söz konusu. Hipertansiyon, obezite, şeker, böbrek yetmezliği hastalıklarına karşı acil önlem ve eylem planları oluşturulmalı.”

Böbrek sağlığını tehdit eden etkenlerin başında tuzun geldiğini kaydeden Türk Nefroloji Derneği Sekreteri Prof. Dr. Siren Sezer de şunları kaydetti: “Sağlıklı bir yaşam için günde 5-6 gram, yani bir çay kaşığı tuz alınması yeterli görülürken, Türkiye’de ortalama tuz tüketimi 14 gram civarında. Normal tuzla benzer oranda sodyum içeren kaya tuzu sanki ‘organik bir tuzmuş gibi’ takdim ediliyor. Piyasada yapay tuz olarak satılan, sodyum içeriği biraz daha azaltılmış tuzlar da mevcut. Bunların potasyum içeriği son derece yüksek ve böbrek hastaları için son derece tehlikeli.”

23 bin hasta böbrek bekliyor

Sağlık Bakanlığı Ulusal Organ Bekleme Listesi’nde 23 binden fazla kayıtlı kronik böbrek hastasının bulunduğunu kaydeden Türk Böbrek Vakfı Başkanı Prof. Dr. Timur Erk de, “Türkiye’de böbrek nakli olan 11 bin kişi var. Böbreklerin hiç çalışmaması olarak tanımladığımız 5. evrede kronik böbrek yetmezliği (diyaliz) meydana gelirken, maalesef bu durumdaki hastaların geri dönüşü söz konusu değil. Böbrek sağlığını olumsuz etkileyen faktörlerin başında diyabet, hipertansiyon ve obezite geliyor. Metabolik sendrom, aktif sigara kullanımı ve genetik faktörler de böbrek hastalıklarına yol açıyor” diye konuştu.