AYM’den istinaf sanıklarına müjde

Resmi Gazete’de yayımlanan kararda, Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 17. Ceza Dairesi’nin baktığı bir davada uygulanma ihtimali olan CMK’nın “duruşma hazırlığı” başlıklı 281. maddesinin 1. fıkrasındaki ikinci cümlenin Anayasa’ya aykırılığı iddiasıyla iptali için Anayasa Mahkemesi’ne başvurduğu belirtildi. Kararda, AYM’nin söz konusu düzenlemeyi adil yargılanma hakkına aykırı olduğu gerekçesiyle iptal ettiği belirtildi.
‘Savunma ihlali’
Kararda şu ifadelere yer verildi: “İstinaf duruşmasına katılmayan sanık, kendisini bir müdafi aracığıyla o duruşmada temsil ettirse dahi kural gereği istinaf başvurusu reddedilecektir.
Bu sonuç da sanığın savunma hakkı kapsamında müdafi yardımından yararlanma hakkını zedelemektedir. İtiraz konusu kuralla kanun koyucunun ceza muhakemesinin temel amacı olan maddi gerçeğe ulaşma amacı karşısında istinaf yargılamasının hızlandırılması amacına öncelik verdiği anlaşılmaktadır. Ancak bu konudaki tercihin; kişilerin savunma hakkını, bu çerçevede müdafi yardımından yararlanma hakkını kullanılamaz hale getirmemesi gerekir.
Tutuksuz sanığın müdafi yardımından yararlanma hakkını yitirmesine neden olan itiraz konusu kural bu yönüyle adil yargılanma hakkıyla bağdaşmamaktadır.”

Yürürlüğe girdi

İptal kararı da AYM tarafından yeni düzenleme yapılması için bir tarih belirtilmediğinden dün itibariyle yürürlüğe girdi. Bu tarihten itibaren istinafta görülen davalarda tutuksuz sanığın duruşmaya gelmediği durumlarda davası reddedilemeyecek. İptal edilen CMK’nın 281. maddesinin 1. fıkrasının ikinci cümlesi şöyle: “Tutuksuz sanığa yapılacak çağrıda kendi başvurusu üzerine açılacak davanın duruşmasına gelmediğinde davasının reddedileceği ayrıca bildirilir.”