Blockchain nedir? Güvenilir bir teknoloji midir?

Bitcoin nedir ?

Bitcoin, 2009 yılında ortaya çıkmış bir kripto paradır. Günümüzde değeri oldukça yükselen ve sert iniş çıkışlarıyla ekonomistleri şaşırtan bitcoin, Satoshi Nakamoto’nun yayınladığı bir makalede bahsettiği blockchain teknolojisini temel alarak geliştirilmiştir. Bitcoin, herhangi bir merkeze veya kuruluşa bağlı değildir.

Son yıllarda bitcoin gibi blockchain teknolojisi kullanan birçok kripto para ortaya çıkmıştır. En önemlileri ethereum, litecoin, IOTA, ripple, cardano, monero olarak sıralanabilir.

Blockchain nedir? Ne zaman ortaya çıktı?

Blockchain, 2008’de Satoshi Nakamoto takma adını kullanan ve gerçek adı bilinmeyen bir şahsın yayınladığı makale sonucu ortaya çıkmıştır. Satoshi makalesinde, bitcoin adını verdiği bir elektronik ödeme sistemi öneriyordu. Bu teknoloji merkezi kayıt defterindeki verilerin sistem elemanları arasında dağıtık bir şekilde tutulmasına dayanıyordu. Sistem peer-to-peer yaklaşımını temel alarak çalışıyordu. Bu yaklaşım gereği dijital imzalar, kriptografik bir yapıyla zincir şeklinde birbirine eklenmektedir. Blockchain, şifrelenmiş işlemleri tutan dağıtık bir veritabanı sistemidir denebilir.

Bu dağınık yapı sayesinde sistemi tek bir merkezden kontrol etmek imkânsıza yakındır. Blockchain ilk olarak kripto paralar üzerinde kullanılmış bir teknoloji olsa da farklı uygulamaları mevcuttur.

Blockchain’in etkilemesi muhtemel sektörler

• Bankacılık ve ödeme sistemleri: Akla ilk gelen sektör bankacılık sektörüdür. Günümüz bankacılığının aksine kolay ve zahmetsiz para transferi sağlayan blockchain teknolojisi sayesinde bankacılıkta birçok yenilik ve değişim bizi beklemektedir. Bitcoin ve diğer altcoinler ödeme, paranın güvende vb. mali konulara odaklanmaktadır. Bu durum bankacılık sektörünü muhakkak etkileyecektir.
• Tedarik zinciri yönetimi: Blockchain sayesinde, tedarik zinciri aşamalarında yapılan işlemler güvenli ve şeffaf şekilde görüntülenebilir hâle gelecek. Dolayısıyla insana bağlı hataların ve gecikmelerin en aza inmesi bekleniyor.
• Nesnelerin interneti (Internet of Things): Bilindiği üzere nesnelerin interneti, cihazların internet üzerinden birbirlerine veri göndermesine dayalı bir teknolojidir. Dolayısıyla gönderilen veriler arttıkça işlenmesi gereken veri de aynı oranda artacaktır. Blockchain teknolojisiyle cihazlar kendi arasında iletişim kurarak ağ üzerindeki yükü hafifletecektir.
• Sigortacılık: Güvene dayalı olan sigortacılık sektörüne, blockhain teknolojisi bu güveni sağlamanın birçok yolunu sağlamaktadır. Günümüz sigortacılık sektöründe insana bağlı olarak yönetilen birçok iş, gelecekte blockchain ile daha az hatalı (belki de hatasız) şekilde yürütülecektir.
• Perakende satış: Perakende sektöründeki aracılara alternatif olarak gelmesi beklenen blockchain, sektöre birçok yenilik getirecektir.

Bahsedilen sektörlere ek olarak enerji yönetimi, bulut depolama, ulaşım, siber güvenlik, bağış toplama gibi alanlarda da blockhain teknolojisi adından söz ettirecektir. Tahminlere göre blockchain her yıl hızla büyüyerek 2022’de 7.7 milyar dolarlık hacme sahip bir sektör hâline gelecektir.

Blockchain’in avantajları ve dezavantajları nelerdir?

Blockchain’in insanlara sağladığı en büyük avantaj güvendir. Herhangi bir merkezi olmayan bu teknoloji, siber saldırıya uğraması durumunda tamamen etkilenmiyor. Ayrıca bu teknolojide herhangi bir değişiklik yapılacağı zaman sisteme dâhil olmuş tüm bilgisayarlardan onay gelmesi gerekmektedir.

Blockchain’in dezavantajı ise hâlen yavaş olmasıdır. Tüm sistemin onayı beklendiği için veri transferleri beklenenden daha yavaş gelişmektedir.

Blockchain, teknoloji dünyasını ve birçok sektörü etkileyecek potansiyele sahiptir. Yıllar ilerledikçe yaratacağı köklü değişiklikler toplumun yapısını ve içinde bulunduğumuz dünyanın şartlarını değiştirecek düzeydedir.