Definecilerin buluşma noktası: Facebook

Türkiye, tarihi eserleriyle dünyanın en zengin ülkeleri arasında. Yapılan kazılarda toprağın altından tarih fışkırıyor. Durum böyle olunca tarihi değerlerimiz, define avcılarının hedefi haline geliyor. Neredeyse her gün kaçak kazılad yüzünden insanlar hayatını kaybederken, tarihi eserlere de geri dönülemez zararlar verildi. Sosyal medyanın yaygınlaşması da define avcılarının işine yaradı. Özellikle Facebook’ta sayıları yüz binleri bulan sayfalarda buluşan define avcıları fikir alışverişinde bulunuyor. Defineciler şu yolu izliyor:

Öncelikle kazı yapacak kişi, bölgenin neresi olduğunu belli etmeden mağara, üzerinde işaret olan kayalık veya tarihi bölgeden fotoğraflar paylaşıp üyelerin işaretleri yorumlamasını istiyor. Define avcısı yorumlara göre kazıya karar verip harekete geçiyor.

Dolandırıcılık amaçlı

Arkeolog Prof. Dr. Mehmet Özdoğan, sosyal medyada definecilerin buluştuğu sayfaların kapatılmasının bir çözüm olmayacağını belirterek, “Gerçekçi çözüme gidilmeli, yerinde korumanın gerçekçi olması gerekiyor. Sosyal medyada sayfalar engellenir ancak kendi aralarında gene bir araya gelip istediklerini yaparlar. Belki yasaklanması gereken define arama şirketleri olmalı, bunların çoğu zaten dolandırıcılık amaçlı. Ayrıca da yasa içindeki tanımlarına da çoğu uygun hareket etmiyorlar” diye konuştu.

Definecilerin işaretlerden yola çıkarak gömü olduğuna inanmasını değerlendiren Özdoğan, “Jeolojik dönemlerden kalan dağın, kayanın içinde ‘Define var’ diye bir ay kazı yapıldığına, şahit oldum. İzmir’de Hitit Karabel kabartmasının arkasındaki kayayı dinamitle uçuracak kadar akıl eksiği var bu insanların. Ne tarih öncesi ne de tarih sonrası işaret bırakan biri olmamıştır. Ancak bazı dönemlerde ölüler değerli eşyaları ile gömülürdü. Ancak harita göstermek, işaretlere inanmak tamamıyla dolandırıcılık amaçlı” dedi.

Muhtara zimmetlensin

Tarihi eserlerde tahribatın iki şekilde önlenebileceğini belirten Özdoğan, “İlki, eski eserlerin olduğu yerleri, mahalle muhtarına zimmetlemek. İkincisi ise Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın arazide yetkili ve sorumlu seyyar ekiplerinin olması” ifadelerini kullandı.