Demir Kilise nerede?

Tamamen demirden oluşan ve kalan tek demir kilise olma özelliğini taşıyan Balat'taki Demir Kilise (Sveti Stefan Kilisesi), 7 yıl süren kapsamlı restorasyonun ardından bugün Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Bulgaristan Başbakanı Boyko Borisov'un katılacağı törenle, 9 yıl sonra yeniden kapılarını açacak.

DEMİR KİLİSE NEREDE?

İstanbul, Fatih'te, Balat'la Fener semtleri arasında Haliç kıyısında yer alan Demir Kilise, , Bulgar Eksarhhanesi'ne bağlıdır. Apsis cephesi, Haliç boyunca uzanan Balat Vapur İskelesi Caddesi'ne, giriş cephesi ise buna paralel olan Mürsel Paşa Caddesi'ne bakmaktadır.

DEMİR KİLİSE’NİN KONUMU VE TARİHİ

En ilginç yanı tümüyle demir malzemeden ve prefabrik olarak yapılmış olmasıdır. Planı, uzunlamasına kuzeydoğu-güneybatı doğrultusunda, Haliç kıyısına dik konumda, üç nefli bir bazilikadır. Bu plan 3 m'lik bir aks sistemine yerleştirilmiştir. Yan neflerin genişliği 1 aks (3 m), orta nefin genişliği 2 aks (6 m) tutulmuştur. Kilisenin dikdörtgen biçimindeki kütlesinin güneybatı ucunda, orta nef yarım aks boyu (1.5 m) çıkıntı yaparak giriş bölümünü, kuzeydoğu ucunda da 1 aks boyu (3 m) çıkıntı yaparak yarım sekizgen biçimindeki apsisi oluşturur. Transept de orta nef gibi 2 aks genişliğindedir ve uçları iki yanda ana kütelden yarımşar aks boyu dışa taşar. Böylece yapının uzunluğu 10.5 aks boyu, eni ise nefler hizasında 4, transept hizasında da 5 aks boyu olmaktadır.

DEMİR KİLİSE’DE YAPILAN YENİLİKLER

Büyükşehir Belediyesi ilk olarak kilise zemininde görülen kayma sebebiyle zemin ıslahı yaptı. Yapının üç cephesi, 5 bin 500 metre jet grout (zemine çimento enjeksiyonu) ile güçlendirildi. Paslı kolonlar statik projesine uygun olarak çelik kolonlarla değiştirildi. Sökülen dış cephe kaplama ve süsleme elemanlarının restorasyonları, astar ve boyaları yapıldı.

Büyükşehir Belediyesi ilk olarak kilise zemininde görülen kayma sebebiyle zemin ıslahı yaptı. Yapının üç cephesi, 5 bin 500 metre jet grout (zemine çimento enjeksiyonu) ile güçlendirildi. Paslı kolonlar statik projesine uygun olarak çelik kolonlarla değiştirildi. Sökülen dış cephe kaplama ve süsleme elemanlarının restorasyonları, astar ve boyaları yapıldı.