‘E-sporun fazlası kokainden farksız’

E-spor’un gençlerin sağlığı üzerindeki etkilerini ortaya koyan “E-spor ve Sağlık” başlıklı araştırmayı, İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Bölümü Nörolojik Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı’ndan Rüstem Mustafaoğlu gerçekleştirdi.  Oyun oynarken çekilen PET görüntülerinde beynin bir bölümü olan ‘striatum’da dopamin seviyesinin arttığının tespit edildiğine vurgu yapan Mustafaoğlu, bulguları şöyle anlattı: “Oyun oynama sırasında yüksek aktivasyon görülen beyin bölgelerinin madde bağımlılığındaki gibi aşermeye katkıda bulunduğu saptandı. Çevrimiçi oyun bağımlılığı ve dürtüsü ile madde bağımlılığındaki aşerme aynı nörobiyolojik mekanizmayı paylaşıyor.”

‘İlaç alıyorlar’

“Konsantrasyon ve reaksiyon hızını artırıcı, yorgunluğu önleyici uyarıcı ilaçlar kullanılıyor. Oyuncuların ruh hallerini düzeltmek ve motive etmek amacıyla S.’yi kullandıkları araştırma sonuçlarından biliniyor. Bazı oyuncular baskı altında sakin kalmak ve anksiyete bozukluğunu tedavi için P. alıyorlar. Birçok oyuncu, kafein, B-12 ve bitkisel haplara da yöneliyor. Kontrolsüz kullanım, bağımlılık, aşırı doz, serotonin sendromu gibi ciddi riskler yaratabiliyor.”

20 dakika mola şart

“E-sporcular mutlaka 20 dakikada bir ekrandan uzaklaşmalı. Ancak E-spor kariyeri için tercih edilen League of Legends, Counter Strike, GO gibi oyunlar bilgisayar başından uzun süre ayrılmamayı gerektiriyor. Profesyonel oyuncular günde 10 saatten fazla oyun oynuyorlar. Oyuncuların yüzde 45’inde göz yorgunluğu, yüzde 34’ünde boyun ve bel ağrısı, yüzde 27’sinde el bileği ve el yaralanmaları şikayetleri  tespit edildi.Bu oyunlar, uzun süre ve yoğun biçimde fare kullanımı gerektirdiğinden erken yaşlarda karpal tünel sendromuna neden oluyor. Bunlara ek olarak oyuncuların yüzde 24’ünün egzersiz yapmadığı anlaşıldı. Uzun süre bilgisayar ekranına bakmak gözlerde kuruluk, ağrı, kızarıklık ve radyasyona maruz kalmaya neden oluyor. Uzun süre oyun başından kalkmamak bel ve omurgada ciddi kas, iskelet sistemi sorunlarına yol açıyor.” 

E-sporcular bunlara dikkat edin

E-spor oyuncularının, monitöre uzaklığı en az kol mesafesi kadar uzaklıkta, yani 60-70 cm olmalı.

Monitörün tepe noktası göz seviyesinden daha aşağıda olmalı, 20 dakika aralarla uzakta bir noktaya odaklanmalı.

15 saniye gözler kapatılıp dinlendirilmeli. Sık sık göz kırpma işlemi yapılmalı.

Klavye ve fare aynı yükseklikte olmalı. Bilek düz bir çizgide tutulmalı. Fare kullanırken bileği sağa veya sola doğru bükmemeye dikkat etmeli.

Oturuş pozisyonunda ayakların düz olarak yere temas etmesine dikkat edilmeli. Diz 90 derece açılı olmalı. Sandalyeye beli destekleyen parça takılmalı.