Erişebilirlik sosyal yaşam ve eğitim
03.12.2019 - 07:50 | Son Güncellenme:
CİHAT ASLAN İstanbul
Bugün Dünya Engelliler Günü. Dünya Sağlık Örgütü’nün verilerine göre, dünya nüfusunun yüzde 15’i, yani 1 milyar insan engelli. Türkiye’de ise 2011 verilerine göre 5 milyona yakın engelli var. Bu da nüfusun yüzde 6.6’sına denk geliyor. Ancak engelli dernekleri ve resmi olmayan rakamlara göre ise Türkiye nüfusunun yüzde 12.5’inin engellilerden oluştuğu belirtildi.
Sayıları 9.5 milyonu bulan engelliler arasında işitme sorunu yaşayanlar en başta geliyor. Ardından zihinsel, ortopedik, görme, kalıtımsal engellilik olarak devam ediyor. Engellilerin aileleri de hesaba katıldığında, ülke nüfusunun yarısı bu durumdan etkileniyor.
Ülkemizdeki engellilerin yaşadığı sıkıntılar arasında ise en çok erişebilirlik, eğitim, sağlık ve sosyal hayata uyum geliyor. 2005 yılında çıkarılan “Engelliler Hakkında Kanun” ile kamuya açık alan, bina ve ulaşım araçlarının engelliler için erişilebilir olması öngörüldü. Ancak yasadaki düzenlemelere uyulmadı, defalarca süresi uzatıldı ve artık gereklerini yerine getirmesi neredeyse unutuldu. Toplu taşıma araçları ve mevcut yapıların çoğunda hala engellilerin önünde setler duruyor. Engelli derneklerinin başkanları yaşadıkları sıkıntıları Milliyet’e anlattı:
Türkiye Sakatlar Derneği Genel Başkanı Şükrü Boyraz: “Defalarca süre ertelemesi yapıldı ve artık gereklerin yerine getirilmesi unutuldu. Belediye otobüslerini rahat kullanamıyoruz. Yollar ve kaldırımlar yüzünden otobüsler yanaşamıyor. Engelliler de otobüse binemiyor. Çeşitli defalar ilan edilen istihdam seferberliklerine rağmen engellilerin hem özel sektörde hem de kamuda en azından yasa ile konulmuş kotalar oranında istihdam edilmesi gerekiyordu. Ancak istihdam konusunda da unutulduk.”
Engelsiz Yaşama Derneği Başkanı Genel Gönül Turgut Gürsoy: “Ülkemizdeki engelli nüfusun yüzde 90’ından fazlası istihdam ve eğitim olanaklarından yoksun. Yürürlükteki Sağlık Kurulu Raporları Yönetmeliği nedeniyle önemli hak kayıpları yaşanıyor. ‘Kaynaştırma eğitimi’ ile gerekli altyapı ve eğitim ortamları sağlanamadığı için engelli kuşaklar niteliksiz eğitim görüyor ve başarı oranları düşüyor.”
Engelli Dernekleri Federasyonu Genel Başkanı Abdurrahman Kurtaslan: “Türkiye’de bütün yasal mevzuat sağlıklı bireyler için düzenlenmiştir. Kaldırımlar ve yollardaki düzenlemeler de engelli bireyler için kalıcı hale getirilmelidir. Yasal zorunluluktan kaynaklanan kamuda tahsis edilmiş engelli kadrolarının yaklaşık yarısından fazlası boş.”
