İki balıktan biri plastikli

Plastik kirliliğinin ulaştığı korkutucu boyut, Türkiye’de yapılan bir çalışmaya da yansıdı. Marmara, Ege ve Akdeniz’den toplanan, barbun, istavrit, kefal, mırmır, tekir ve kırmızı karides türlerinin mide ve sindirim sistemlerinin incelendiği araştırma, balıkların yüzde 44’ünde, kırmızı karidesin yüzde 18’inde midye dolmaların ise yüzde 91’inde mikroplastik olduğunu ortaya koydu. Greenpeace Akdeniz’in yaptırdığı araştırma kapsamında, 243 adet balık, 32 adet karides ve 317 adet midye dolma analiz edildi. Araştırmaya göre, balık başına mikroplastik oranının en fazla olduğu deniz Ege denizi. Mikroplastik yoğunluğunun en fazla olduğu balık türü ise, kefal.

Araştırmada deniz canlılarında tespit edilen mikroplastiklerin polimer tiplerine de bakıldığını ve çoğunlukla tek kullanımlık plastiklerin deniz canlılarına ulaştığını gördüklerini anlatan Greenpeace Akdeniz Plastik Proje Sorumlusu Nihan Temiz Ataş, “Sorunun tek bir çözümü var, tüketim kültürümüzü değiştirmek. Plastiği yok edemiyoruz, kullanıp uzağa atmanın bir çözüm olmadığı ve artık plastiğin tabaklarımızda olduğu gerçeğiyle yüzleşmek zorundayız. Atılacak ilk adım, tek kullanımlık ürünlerin AB’de olduğu gibi Türkiye’de de yasaklanması. Üç tarafı plastikle değil denizlerle çevrili bir Türkiye için bunu yapmalıyız” dedi.

Organda birikiyor

Araştırmayı gerçekleştiren Çukurova Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi’nden Doç. Dr. Sedat Gündoğdu da, “Mikroplastiklerin belli boyuttan küçük olanları canlı vücudunun daha derinlerine kadar taşınıp bu organlarda birikebiliyor. Bu canlıları insanlar tükettiğinde bu mikroplastiklerin insana transferi de söz konusu olabiliyor. Özellikle barbun ve kefal balığında tespit edilen plastikler daha önce dünyanın farklı bölgelerinde benzer türler üzerine yapılan çalışmalarda elde edilen sonuçlardan daha yüksek. Adeta plastik bir kapanda gibiyiz. Acil önlemler alınmalı” diye konuştu.

100 gram midyede 6 parça plastik

Araştırmadaki diğer bulgular şöyle;

Kefal türünün yüzde 64,8’inde, barbunun yüzde 63’ünde, mırmırın yüzde 34,3’ünde, tekirin yüzde 32,8’inde, istavritin yüzde 26,7’sinde mikroplastik bulundu.

Tüm balıkların yüzde 44,3’ünde mikroplastik var.

Balık başına düşen mikroplastik adetleri ise kefalde 2,5, barbunda 1,1, mırmırda 0,6, tekirde ve istavritte 0,4. Buna göre 5 farklı ticari balık türünde ortalama olarak balık başına düşen mikroplastik adedi 1,08.

Kırmızı karides örneklerinin yüzde 18,8’inde mikroplastik bulundu. Yapılan incelemede, her 10 karidesten ikisinde 0,28 adet mikroplastik olduğu tespit edildi.

5 farklı noktadan örneklenen midye dolmaların yüzde 91,2’sinde mikroplastik bulundu. Ortalama olarak midye başına 0,63 adet mikroplastik tespit edildi. Porsiyon bazında değerlendirildiğinde 100 gramlık bir midye tüketiminde 5,76 adet, 250 gramlık midye tüketiminde ise 14,41 adet mikroplastik tüketilme riski olduğu tahmin ediliyor.