Sağlıklı kalbin sırrı kırmızı besinlerde

Anadolu Sağlık Merkezi Kardiyoloji Uzmanı Dr. Gürsel Ateş, kalbin en çok bahar aylarını sevdiğini belirtiyor. “Kalp krizlerinin

“Soğuk hava damarların büzülmesine ve böylece kalbin iş yükünün artmasına neden oluyor. Aşırı soğuk ve aşırı sıcak havalar kalp sağlığı açısından daha dikkatli olunması gereken durumlar. Bahar ayları ise kalp sağlığı açısından en ideal dönem. 15-20 yıl önce kalp hastalıkları riski erkeklerde 40 yaş ve üstü, kadınlarda ise menopoz sonrası dönemde yaşanırken, günümüzde bu risk profili her iki cinste 30’lu yaşlara indi. Bunun başlıca nedeni ise sağlıksız beslenme ve sigara tüketimi. Kalp hastalıklarının ise çocukluk çağında başladığını gösteren çalışmalar var. Dolayısıyla çocukluk çağı beslenme şekli, yetişkinlik döneminde kalp sağlığı açısından oldukça önemli.”

El bileğinden anjiyo

Anjiyo tekniğindeki son gelişmeleri de aktaran Dr. Ateş, şu bilgileri veriyor:

“El bileğinden anjiyoda, el bileğinde 3-4 mm’lik bir alanda cilt kesisi yapılıyor. Buradan iğne ile girilerek 10-15 cm’lik plastik kılıflar damar içine yerleştiriliyor ve damar sistemine giriş yolu sağlanıyor. Kateter adı verilen çok ince plastik borucuklar aracılığıyla kalbi besleyen koroner damarların içine bu damarları görünür hale getiren kontrast madde veriliyor. Damarların görüntülenmesini sağlayan bu işlemle aynı anda elde edilen görüntüler filme kaydediliyor. Genel anestezi altında yapılması gerekmeyen el bileğinden anjiyoda, işlem yapılacak olan cilt bölgesi lokal anestezi ile uyuşturuluyor. Yaklaşık 30 dakika süren işlem sonrasında 3 saatlik gözlemin ardından hasta taburcu ediliyor. Sanal anjiyoda ise, koldan serum takarmış gibi oldukça kolay bir uygulamayla toplardamara giriliyor.”

Damarları temizliyor

Kalp damar hastalıklarının artışındaki en önemli nedenler arasında sağlıksız beslenme, hareketsizlik ve çevresel faktörler geliyor. Uzman Diyetisyen Nilay Keçeci Arpacı’ya göre günde ortalama 100 bin kez atan kalbin daha sağlıklı ve güçlü olmasının yolu kırmızı besinlerden geçiyor. Arpacı’ya göre bu besinler, damarları temizleyerek, kan basıncını düşürüp kalp sağlığını koruyor. Kalp sağlığına iyi gelen besinler hakkında bilgi veren Arpacı, “Kan şekerini dengeleyen ve kolesterol düşürücü etkisi olan kuşburnu, en güçlü antioksidan. Vücutta oluşan ve kanserojen etkiler ile kalp hastalıklarına neden olan serbest radikallerin oluşumunu önleyen kuşburnu, gün içerisinde marmelat şeklinde 1 tatlı kaşığı kadar veya çay şeklinde 1 fincan tüketilebilir. Kuşburnu kanı temizleme özelliği ile kalbe artı fayda sağlayan önemli besinlerden” diyor.

‘En güçlüsü nar’

Trigliserit ve kolesterolün düşmesi için nar tüketilmesi gerektiğine dikkat çeken Arpacı, “Nar, kalp hastalıklarında önleyici ve tedaviyi iyileştirici etkisiyle ön plana çıkıyor. Nar, tüm besinler arasında en güçlü antioksidan. Yüksek kolesterol ve trigliserid gibi kalp hastalıklarında belirleyici olan kan değerlerinde ciddi düşüşlere yardımcı bir meyve.

Mevsiminde her gün 2 su bardağı nar tüketmek veya salatalara ilave edimesini öneriyoruz. Kırmızı besinler içinde her gün tüketilebilen ve kan şekerini dengeleyen kırmızı elma bol antioksidan barındırır. Kalp hastalıkları ve kronik kalp sıkıntıları yaşayan kişilerin tüketmesi gereken elma, kalbi korurken kolesterolün düşmesine yardımcı olur. Oxford’ta yapılan bir araştırmaya göre günde bir elma yemenin 50 yaş üstü kişilerde kalp krizini önlediği vurgulandı. Elma hiçbir yan etkisi olmayan kalp dostu besin” ifadeleirni kullandı.

‘Domatese yer verin’

Arpacı’nın diğer öneri ve tespitleri ise şöyle: “Organik domates damarların tıkanmasını önler. İçerdiği likopen ile pek çok kanser türünün yanı sıra kalp hastalıklarına karşı da koruyucu özelliğe sahip organik domates, sofralarda her gün yer bulması gereken başlıca bir besin.

Kalp ve damar sağlığını korumak için kullanılan değerli besinlerden biri de kiraz. Mevsimi yaklaşan kirazı günde 1 porsiyon tüketmek antioksidan etki ile kalp hastalıklarına karşı koruyucu olacaktır. Kiraz, damarların düzenli kan akışını destekler. Kalp hastalıklarında tahrip olan hücrelerin yenilenmesi ve kalan hücrelerin daha sağlam çalışması için etkilidir.”

Bypass sonrasına dikkat!

- Kötü beslenme, stres, sigara ve hareketsiz yaşamdan uzak durulmalı
- Hayvansal gıda, yağ ve karbonhidrattan kaçınılmalı
- Günde en az iki defa yarım saat tempolu yürüyüş yapılmalı
- Yüzme, bisiklete binme gibi egzersizlere yönelmeli
- Üç kilodan daha ağır yük kaldırılmamalı

Olmazsa olmazlar

- Sıfır sigara
- Günde 5 porsiyon sebze ve meyve tüketimi
- Kan basıncı 140 mm Hg’nin altında tutulması
- Total kolesterol 5 mmol/dL (190 mg/dL)’nin altında olması
- LDL kolesterol 3 mmol/dL (115 mg/dL)’nin altında olması
- Sıfır fazla kilo
- Sıfır diyabet
- Her gün 30-45 dakika tempolu yürüyüş veya günde 7 bin 500 ile 10 bin adım atılması.
- Bel çevresi için ideal sağlık ölçüleri erkeklerde 94 santimetre, kadınlarda 80 santimetre ve altı olması
- Açlık kan şekeri 120 mg/dl ve glukoz hemoglobinin yüzde 7’nin altında olması.

‘300 bin hastaya 1 merkez düşüyor’

Okan Üniversitesi Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Aşkın Ali Korkmaz, kalp ve damar hastalıklarına bağlı ölümlerin 2030’da 22.2 milyona ulaşacağını belirterek, stres, kötü beslenme alışkanlığı, obezite, şeker hastalığı ve sigara kullanımının kalp-damar hastalıklarını artıran etkenler olduğuna dikkat çekiyor. Kalp ameliyatı oranlarını da değerlendiren Doç. Dr.Korkmaz’ın tespitleri şöyle:

“Türkiye genelinde şu an 300 civarında kalp-damar cerrahisi merkezi var. Bu merkezlerde üstün standartlarda hizmet veriliyor. İngiltere’de 1.5 milyon nüfusa 1 merkez düşerken, ülkemizde 250-300 bin kişiye 1 merkez düşmekte. Bu rakamları aşağıya çekmenin yolu daha önce bahsettiğimiz risk faktörlerinin ortadan kaldırılabilmesi için eğitici ve koruyucu hekimlik önlemlerinin artırılmasından geçiyor.”

Trans yağ yasağı kriz riskini düşürdü

ABD’nin New York eyaletinde 2007’den beri trans yağların lokantalarda kullanılmasına dair uygulanan yasağın, kalp krizi ve ani felçlerin azalmasına neden olduğu ortaya çıktı. ABD Gıda ve İlaç Dairesi tarafından yapılan ve Jama Kardiyoloji’de yayımlanan araştırma, trans yağ yasağı olmayan bölgelere göre New York’ta kalp hastalıklarının yüzde 6 oranında azalma gösterdiğini bildirdi. ABD’nin Connecticut eyaletinde bulunan Yale Üniversitesi’nden yapılan açıklamada ise her 100 bin insandan 43’ünün trans yağ yasağı sayesinde kalp krizi riskini en aza indirdiği belirtildi.

BİTTİ