Hukuksuzluğu sanat yargılar

34. İstanbul Film Festivali’nde PKK’yı konu alan ‘Bakur’un gösteriminin Kültür Bakanlığı tarafından istenilen kayıt sicil belgesiyle engellenmesiyle başlayan süreç, festivalin ulusal, belgesel yarışması yönetmenlerinin filmlerini çekmeleri, dolayısıyla yarışmaların iptaliyle sonuçlandı. Sürece dahil olan sinemacılara konuyla ilgili fikirlerini sorduk.

Barış Atay (‘Eksik’ filminin yönetmeni): Yaşadığımız siyasi atmosferden dolayı hükümetin ya da iktidar gücünün sanata her alanda müdahale etmesinden ayrı düşünülebilir bir durum değil.

Erden Kıral (Özel gösterimlerden ‘Gece’nin yönetmeni): Bir sanat eseri yasaklanamaz, yargılanamaz. Ancak hukuksuzluğu sanat eseri yargılar. Şimdi mahkeme kararı yok, suç unsuru yok, dolayısıyla suç yok. Suçun olmadığı bir yerde siyasi bir sansür var.

Murat Düzgünoğlu (Uluslararası yarışmadaki ‘Neden Tarkovski Olamıyorum’un yönetmeni): Bu bugün onların başına geliyor, yarın benim başıma gelir. Ancak dayanışma ve birlikte bir tavırla bir noktaya gelebilirsek geliriz.

Tayfun Pirselimoğlu (Yönetmen): Pencereyi açıp dışarı baktığın zaman, sokağa çıktığın zaman gördüğün memleketin hali neyse sinemanın hali de o. Ama hiç bu kadar hızlı cevap verilmemişti.
Bu çok şaşırtıcı ve sevindirici.

Tolga Karaçelik (Ulusal yarışmadaki ‘Sarmaşık’ın yönetmeni): Bu film sansürlendi, şimdi ne olacak? Daha fazla insan izleyecek. Daha fazla yerde gösterilecek. Sansürle herhangi bir yere varılabilir mi? İstanbul Film Festivali ile aynı yaştayım. Bu festivali izleyerek sinemacı oldum. İstanbul Film Festivali biziz esasında. Tavrımız festivale değil, tavrımız zihniyete.

WIeland Speck (Ulusal jüri üyesi, Berlin Film Festivali ‘Panorama’ bölümü direktörü): ‘Bakur’un içeriğinin Kürtlerle ilgili olması herkeste neler döndüğüne dair bir şüphe uyandırdı. Bence bu, sanatın mantıksızca ele alındığı böyle bir durumda son derece adil bir protesto. Herkesin hiçbir şey olmuyormuş gibi davranamayacağı bir sınır vardır. Bu dünyanın en tanınan film festivallerinden birinde yaşanıyor. Politikacıların istedikleri her şeyi yapamayacaklarını idrak etmeleri gerekiyor.

Ankara’da belgesel ve kısa film yarışmaları iptal

26. Ankara Uluslararası Film Festivali,’Bakur’un da yarışacağı belgesel ve kısa film yarışmalarını iptal ettiğini duyurdu. Açıklamada, festivalde, belgesel yarışmada
16 film, kısa yarışmada 31 film ve kısa gösterimdeki
29 filmin kayıt tescil belgesi olmadığı için gösterilemez duruma düştüğü ve bunun adil yarışma koşullarını ortadan kaldırdığı belirtildi. Festival Kültür Bakanlığı’nca istenen belgeleri getiremeyen sinemacıların programa göre kendilerine ayrılan seanslarda izleyicileriyle buluşup söyleşi yapabileceklerini söylendi. Festivalin açıklamasının ardından Onur Ünlü, Demet Evgar, Çiçek Kahraman, Serkan Keskin ve Emrah Serbes’ten oluşan Ulusal Yarışma jürisi, ortak bir açıklama yaparak kayıt-tescil ve eser işletme belgesinin bir sansür mekanizması olarak işletilmesine karşı çıkıldığı belirtilirken, jürilikten çekildiklerini belirtti.

‘Gösterilmeli’
Akşam Gazetesi’nde kaleme aldığı köşe yazısında ‘Bakur’ konusuna yer veren Ethen Mahçupyan, filmin yapımcısıyla Kültür Bakanlığı arasında yapımcının ricasıyla aracılık yaptığını belirtti. Filmi izleyen ve bir propaganda filmi olarak nitelendiren Mahçupyan yine de filmin ifade özgürlüğü kapsamında gösterilmesi gerektiğini aktardı.