İran atağı

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani arasında iki ülke arasındaki ticaretin 30 milyar dolara çıkarılması kararlılığındaki süreç hızlandırılıyor. Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, “30 milyar dolarlık hacme çıkmak için çok çalışmamız lazım” dedi.

İran İletişim ve Bilgi Teknolojileri Bakanı Mahmud Vaizi ile düzenledikleri basın toplantısında Zeybekci, Vaizi’nin yanısıra Sanayi, Madenler ve Ticaret Bakanı Muhammed Rıza Nimetzade ve Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı İshak Cihangiri’nin verdiği destekle tercihli ticaret anlaşmasındaki (TTA) ürün sayısının karşılıklı artacağını söyledi.
2015 ve 2016’da ticarette karşılıklı düşüş olduğunu tercihli ticaret anlaşması kapsamındaki ürünlerde İran’ın satışında yüzde 45, Türkiye’nin satışında yüzde 35 artış olduğunu ve bunun devam ettirilmesi gerektiğine vurgu yapan Bakan Zeybekci, şunları söyledi:

“Bu sene iki ülke arasındaki tercihli ticaret anlaşması listesini her iki ülke adına 200’den 400’e çıkarmak istiyoruz. Çıkacak ufak tefek sorunların da uzun ömürlü olmasına müsaade etmeyeceğiz en kısa sürede çözümüne ilişkin karşılıklı ahit vardır.”
Dünyada, Ekonomi Bakanlığı olarak 13 bölgede kurulmasını planladıkları TTA’nın ilkini Tahran’da kurma önceliğinin olduğunu hatırlatan Zeybekci, şöyle konuştu:

“15 Temmuz’daki ihanet saldırısı nedeniyle bugüne kadar gelip görüşemedik. 15 Temmuz’un ilk anından itibaren bize halkın seçtiği hükümetin ve milli iradenin yanında olduklarını defaatle ileten ve desteklerini gösteren İran’a teşekkür ediyorum.”

Türkiye’ye tam destek

Sanayi, Madenler ve Ticaret Bakanı Muhammed Rıza Nimetzade de 15 Temmuz FETÖ darbe girişiminde İran halkının onurlu Türk milletinin yanında olduğunu söyledi. Nimetzade, “O ortamda işadamlarımız bize ‘sonra ne yapacağız’ diye soruyorlardı.

Bizde net bir şekilde ‘işbirliğimizi devam ettireceğiz’ dedik. Kısa vadede bazı zararlar görebilirsiniz ama ekonomi ve ticaret alanında politikaların geliştirilmesi yönündedir” diye konuştu.

Nimetzade ayrıca, iki ülke arasındaki ticari ilişkileri geliştirmenin en önemli araçlarından birisinin aktif banka sisteminin mevcut olması olduğunu ifade ederek, “Yaptırımlar döneminde Türk bankalarından biri ile işbirliğini devam ettirdik. Yaptırımların kaldırılmasından ardından bankacılık ilişkilerinin daha da gelişeceğini bekliyorduk hâlâ bu konuda bir gelişme kaydedilmedi. Bankacılık ilişkilerimiz beklentilerimizin altındadır. Bu alanda mevcut engellerin kaldırılmasına yönelik sizin bize söz vereceğinize inanıyorum” dedi.

‘15 ürünükabul ettik’

Rıza Nimetzade, “Biz önerdiğiniz 15 ürünü kabul ettik. Siz bizim 15 üründen üçünü reddetmişsiniz. O üç ürün ise Türkiye’nin üretmediği ürünler; sentetik polietilen, polyester ve akrilik. Talebimiz bu liste üzerinde anlaşmaktır. Listenin 200 ürüne çıkarılmasını sonraki görüşmede ele alalım” dedi.

‘Hurma ve karpuzda tavan artırılsın’

Tercihli Ticaret Anlaşması’nın (TTA) Ocak 2015’te yürürlüğe girdiğini belirterek birkaç konuda mutabakata varılması gerektiğini kaydeden Nimetzade, TTA’nın ticareti canlandırmak amacıyla sağlanan bir anlaşma olduğunu vurguladı. Nimetzade, şunları söyledi:

“Üzerinde TTA’yı uyguladığımız sürece hiçbir ürüne anlaşma listesinde karşılıklı olarak benzeri bir uygulama uygulamayalım. Diğer talep bazı ürünlere belirlenen ithalat tavanıdır. Bazı ürünlerde örneğin hurma. En büyük hurma üreticisiyiz. Siz ise tamamını ithal ediyorsunuz. İran’dan hurma ithalatı için kısıtlama mantıklı görünmüyor. Hurmaya 8 bin ton tavan belirlenmiş, biz bunun 20 bin tona çıkarılmasını talep ediyoruz. Kivi, 1000 ton belirlenmiş, 5 bin tona artırılmasını bekliyoruz. Karpuz ve kavun 4 bin 500 tondur. Artırılmasını, 15 bin tona çıkarılmasını istiyoruz.”