İşe dönmek, bebeğinizi emzirmenize engel değildir

Sütünüzü iş yerinde nasıl arttırabilirsiniz? Neler yemelisiniz? Aklınızdaki tüm soruları Diyetisyen Canan Aksoy cevapladı.

Mucize gerçekleşti, bebeğinizi kucağınıza aldınız, doğum izniniz bitti ve işe geri döndünüz. İlk 4- 6 ay arasında anne sütü bebek için tek başına yeterli tek doğal kaynaktır. Amerikan pediatri derneği bebekleri 12 ay boyunca emzirmeyi 2010 hedefleri içine aldı. 1 yaşına gelene kadar bebeğinizi emzirmeniz fiziksel, sosyal ve psikolojik gelişimi açısından en uygun yöntemdir. İşe dönmeniz bebeğinizi emzirmenize engel değildir.

Yasalarımız doğumdan sonra işe dönen annelere bebek 1 yaşına gelene kadar günde 1,5 saat süt izni vermektedir. Süt üretimin devamlılığı için süt üretimin uyarılmasına ihtiyaç vardır. Bu uyarım ya emzirerek veya göğüs pompası ile sağlanabilir. Evde olduğunuz zamanlarda bebeğinizi emzirerek bunu sağlarsınız, işyerinde ise göğüs pompası süt tedarikinizi devam ettirmenize yardım eder. Bebeğinizi sabah işe gitmeden, işten dönünce, geceleri ve hafta sonları mümkün olduğunca sık emzirin. İşyeriniz evinize veya yuvaya yakınsa öğlen tatillerinizde bebeğinizi ziyaret edin. İşyerinizde süt sağmak için uygun şartları oluşturmaya çalışın. Çalışan anne günde 2 ila 4 kez arasında sütünü sağabilir. Bu hem süt uyarımını sağlarken hem de bebeğinizin ertesi gün siz işteyken anne sütüyle beslenmesini sağlayacaktır.

Süt, buzdolabında 3-4 gün kadar, buzdolabının dondurucu bölümünde 2 hafta, buzdolabında bulunan kapaklı dondurucu bölümünde 3–4 ay, bağımsız dondurucularda sıfır derecenin altında 6-8 ay saklanabilir. Sağılmıs sütü ziyan etmemek için 60-120 ml’lik miktarlarda saklamaya çalışın. Dondurucudan çıkardığınız sütü ılık suda bekleterek çözdürün, mikrodalga veya direkt ısıya maruz bırakarak çözdürmeyin. Uzun süre saklanma gerekmiyorsa mutlaka buzdolabını tercih edin, dondurucuda bekletmek bağışıklık hücrelerini ve bebeği enfeksiyonlardan korumaya yardımcı olan bileşenlerin bir kısmının kaybına neden olmaktadır. Dondurucuya koyduğunuz sütlerin üzerine tarih atıp, kullanmaya başladığınız sütleri sırayla (ilk sağılandan başlayarak) kullanın. Çözünmüş olan sütü 24 saat içinde kullanın ve tekrar dondurmayın.

Çalışan ve emziren bir anneyseniz hem sütünüzün kalitesi hem de kendi sağlığınız için beslenmenize ekstra özen göstermeniz gerekir. Emziren annenin beslenmesindeki temel hedef, annenin gereksinimlerini karşılayıp, vücudundaki besin yedeklerini dengede tutmak ve salgılanan sütün gerektirdiği enerji ve besin öğelerini karşılamaktır.

EMZİREN VE ÇALIŞAN BİR ANNEYSENİZ BESLENMENİZDE NELERE DİKKAT ETMENİZ GEREKİR?
- İşe gitmeden önce bebeğinizi mutlaka emzirin ve sıkı bir kahvaltı yapın. Peynir, yumurta, mevsim yeşillikleri, tam tane ekmekleri kahvaltınızda mutlaka bulunsun. Artan demir ihtiyacınızı karşılamak için yumurta önemli bir kaynaktır. Kafeinin süt salgısına olumsuz etkisi yüzünden kahvaltınızda ıhlamur, nane, kekik, rezene çayları tercih edilebilirsiniz.
- Sıvı: artan sıvı gereksinimini karşılamak için, her emzirme-sağma öncesi ve sonrasında sıvı tüketin. Günlük sıvı tüketiminiz 3 litrenin altında kalmasın. Su, bazı bitki çayları, süt, kefir, ayran, cacık, çorbalarla sıvı ihtiyacınızı karşılayabilirsiniz.
- Öğlen yemeklerinde, demir içermesi ve kaliteli protein kaynağı olmaları itibariyle, hayvansal gıdalara yer verin. Et, etli sebze yemekleri, tavuk, balık, kurubaklagil tüketin. Demir emilimini artırmak içinde hayvansal gıdaların yanında C vitaminden yüksek bir besin tüketin, salata veya meyve. Et grubu, dışarıda beslendiğinizde en kolay bulunabilen gruptur.

- Ara öğünler için işyerinde rahatlıkla tutabileceğiniz, saklanması veya taşıması kolay beslenmenizi destekleyecek besinler seçin. Kuru kayısı ve cevizi karıştırıp, saklama poşetleri içinde işyerinizde tutabilirsiniz. Uht sütler oda sıcaklığında saklanabilmesi açısından tercih edilebilir. Uzun sürecek çalışma günlerinde simit- ayran veya temin edilebiliyorsa yağsız-kepekli ekmekle yapılmış küçük sandviçler veya tost olabilir.
- Artmış kalsiyum ihtiyacınızı göz ardı etmeyin. Ana ve ara öğünlerinizde süt ürünlerine yer verin. Günde 3-4 su bardağı süt- yoğurt tüketimi sizin ve bebeğinizi kalsiyum alımını sağlayacaktır.
- İyi yağlarla beslenmek, bebeğinizin sinir sistemin gelişmesine, alerjik reaksiyonların önlenmesinde önemlidir. Doymuş yağlar yerine, zeytinyağı, fındık yağı, ayçiçeği yağı gibi doymamış yağları tercih edin. Kaymak, krema, pasta, mayonez gibi yüksek yağ içeren besinlerden uzak durmaya çalışın.
- Akşam yemekleri için organize olun. Çalışan bir annenin zamanını iyi yönetmesi gerekir. Akşam yemekleri için haftalık menüler oluşturun, alışveriş yaparken menünüze uygun alışveriş yapın. Yemeğinizi kısa zamanda pişirmek için düdüklü tencere tercih edebilirsiniz, hem zamanı kısaltır hem de pişen besinin daha az vitamin-mineral kaybına uğramasına neden olur. Geç saatlerde işten dönüyorsanız, yemeğinizi bir gün önceden hazırlama yoluna da gidebilirsiniz.
- İyot sütle geçen bebeğinize geçer ve emziklilik döneminde iyoda ihtiyaç artar. İyotlu tuz kullanın. İyi yağ, kaliteli protein, iyot dengesi açısından balığa haftada 2 gün sofranızda yer verin.
- Vitamin-mineral ihtiyacınız için, sebze meyve tüketimine özen gösterin. Günde 5-8 porsiyon sebze-meyve günlük diyetinizde yer alsın. Kahvaltıya ilave edilen bir meyve, öğlen yemeğinde işyerinde sunulan menüde tatlı yerine meyve ilk seçeneğiniz olsun.
- Tatlı süt salımınızı artırmaz, sütünüzü kaliteli hale getirmez. Tam tersine şeker emziklilik döneminde gereksiz kalori yükü demektir. Tatlı istediğiniz zaman sütlü tatlı tüketin, sıklığı hafta iki kereden fazla olmasın. Günün hareketli olduğunuz döneminde tercih edin. Akşam yemeğinden sonraki hareketsiz zamanlarınız yerine.
- D vitamini: Süt-yumurta-balıkta bulunan bu vitaminin en iyi kaynağı güneştir. Öğlen tatillerinizde güzel havalardan yararlanın açık alanda yemek yiyin veya yemek sonra açık alanda bulunun.
Beslenmenizi düzenlediniz, bebeğiniz aylık beklenen kilolarını alıyor boyu uzuyorsa sütünüzün içeriğinden ve bebeğinizin beslenip beslenmediğinden endişelenmenize gerek kalmaz. Bebeğiniz günde 8-10 kez idrar yapıyor, kilosu haftada 150-200 gram artıyorsa, ilk dört ay boyunca anne sütü yetiyor demektir. 4. aya kadar ayda ortalama 800-1000 gram alan bir bebek 6. ayın sonuna kadar sadece anne sütüyle beslenmeye devam edebilir. 6. ayın sonunda mutlaka ek besine geçilmelidir. Emzirme süresi 2 yaşına kadar uzayabilir, ancak 6. aydan sonra tek başına anne sütü yeterli gelmez. Anne sütü tıpkı doğum gibi bir mucizedir, ne kadar etkin olacağı ise beslenmenizle birebir alakalıdır.

2