İslam coğrafyasının ilk üç boyutlu resmi

Beyoğlu’ndaki İsveç Enstitüsü yerleşkesinde iki gün süren çalıştayda 1713’de İsveçli oryantalist Michael Eneman tarafından Osmanlı topraklarından satın alınarak İsveç’e götürülen ve günümüzde İsveç Uppsala Üniversitesi envanterinde bulunan tablonun bilinmeyenleri masaya yatırıldı.

Müslüman bir ressam

Sadece Milliyet’in yer aldığı özel toplantıda yurtiçi ve yurtdışından çok sayıda uzman yağlıboya tekniği ile tuval üzerine yapılan ve çerçevesiz olarak 85’e, 111 santim eseri tartıştılar.

İsveç Araştırma Enstitüsü Direktörü Johan Martelius, gizemli Mekke tablosunun halen kim tarafından çizildiğini anlamadıklarını belirterek, “Ancak çalıştaya katılan tüm uzmanların ortak fikri eserin Müslüman bir ressamın elinden çıkmış olması. Tablo Mekke’nin yapısal dönüşümünü anlatması bakımından çok önemli. 19’uncu yüzyıl öncesi çizilen tek ve gerçek tablo olması açısından da büyük önem taşıyor. 17’inci yüzyılda yapılan Mekke tablolarının neredeyse hiçbiri şehrin gerçeğini yansıtmıyor. Tablonun içinde özel şifreli veya kripteks semboller olması muhtemelen ancak şifre semboller konusunda ayrı bir çalışmanın yapılması gerekiyor” dedi.

Tablonun detayları hakkında bilgi veren New York Metropolitan Müzesi Küratörü Deniz Beyazıt ise şunları anlattı:

“Tablonun Avrupai bir tarzda çizildiği kesin. Ancak kimin eseri olduğunu bulamadık. O dönem Müslüman bir coğrafyada kuşbakışı yağlıboya çizim eseri özel kılıyor. Kendisinden önceki Mekke resimlerinin iki boyutlu olduğunu biliyoruz. Ancak üzerinde çalıştığmız bu eser üç boyutlu. O dönem üç boyutlu bir eser çizilmesi de ilginç bir detay. Bu tablo, insan üstü bir eser niteliğinde.”