‘Kadınlar Gökyüzünün Yarısıdır’

Çin’in 1 milyar 375 milyonluk nüfusunun yaklaşık yüzde 49’unu oluşturan 670 milyon kadın, çalışma hayatında oldukça etkin.

Ataerkil bir sistem üzerine kurulan geleneksel Çin toplumundaki erkek egemenliği, dışa açılım ve reform politikaları çerçevesinde yerini kadınların daha fazla söz sahibi olduğu bir sisteme bırakmış. Binyıllardır dilden dile aktarılarak
günümüze kadar gelen atasözlerini hayatlarının her aşamasında hatırlayan Çin toplumu, “Kadınlar Göğün Yarısıdır” atasözünün karşılığını son 50 yılda daha fazla veriyor.

Kadınlar her yerde

Bir Kuşak, Bir Yol Projesi’yle dünyaya açılmayı hedefleyen Çin’de kadın istihdamına her zamankinden daha fazla ihtiyaç var. 30 yaşındaki Ding Wenping, sanayi ve üretim üssü Taizhou’daki otomotiv yan sanayi fabrikasında çalışan 40 kadından biri. Ağır iş kolunu temsil eden fabrikada otomobillerin yalıtımını sağlayan parçalar üretiliyor. 4 tonluk baskı makinesinden çıkan metal yalıtım malzemesini ilk kontrol eden ekipte yer alan Wenping, günde 8 saat çalışarak ayda yaklaşık 2 bin 500 TL kazanıyor. İki çocuk sahibi Wenping’in eşi ve ağabeyi de aynı fabrikada çalışıyor. Gerektiği zaman günde 3 saat fazla mesai yaptıklarını belirten Wenping, “Makineden çıkan malzemelerin ilk onayını vererek paketleme bandına götürüyorum. Çok ağır çalışma şartlarımız yok. Erkekler kadar saygı görüyor, üretimde onlar kadar yer alıyoruz. Çin’in kalkınması için bize de görevler düşüyor” dedi.

‘Kadının statüsü çok yüksek’

Ülkede sık bulunan şehir planlama müzelerinden birinde görevli 28 yaşındaki Yang Jing Hua da, müzenin idari sorumluluğunun yanı sıra gelen turistlere rehberlik etme görevini de üstlenmiş; “Çin’de kadın olmak erkek olmak ile aynı. Üretime katılmak için cinsiyet farkı gözetilmez. Herkes gibi haftada 2 gün iznimiz ve günlük 8 saat çalışma mesaimiz var. Müzede görevli erkekler gibi bende ayda 8 bin Yuan (4 bin TL) kazanıyorum. Sanılanın aksine Çin’de kadının statüsü çok yüksek.”

‘İstanbul’a benziyor’

Şanghay’da 124 ulusal müze, 24 halk kütüphanesi, 270 kültür

sanat merkezi bulunuyor. Şanghay Belediye Sözcüsü Xu Wet, “Şanghay, dünyanın en güvenli kenti. En büyük sorumuzu ev fiyatlarının yüksekliği. Çevre ve hava kirliliği sorununu akıllı makineler ve alternatif enerji kaynakları ile çözmeyi hedefliyoruz. Hem yaşanabilir hem ekonomik bir kent olmak için çaba sarf ediyoruz. Deniz kenarında ve içinden bir kanal geçtiği için İstanbul ile benzerlikleri olan Şanghay, planlı büyüme ilkesinden taviz vermeyecek. 3 milyon aracın bulunduğu kentte, ayda bir gün bir plaka trafiğe çıkamıyor. Araba kullanımını en aza indirmek için otomobil vergilerini yüksek tutuyoruz. Otantik şehir İstanbul’un da benzer sorunları olduğunu biliyoruz. Kentimiz içinden deniz geçen İstanbul’a çok benziyor. Kuşak ve Yol Projesi kapsamında İstanbul ile iyi ilişkiler kuracağımıza inanıyoruz” dedi.

‘İmparatoriçe We Zelitan’ı örnek alıyorum’

100 ülkede temsilciliği ve 30 binden fazla çalışanı olan Çin Ulusal Radyosu, dünyanın en büyük medya kuruluşlarından biri. CRİ’nin genç haber yönetmenlerinden Yin Fei, Çin’de kadınların kariyer hedeflerine erkeklerle eşit şartlarda ulaşacaklarını kanıtlıyor.

23 yaşındaki haber yönetmeni Fei, “Çin’de toplumun her kesimindeki insanların birbirlerine saygı duymaları ve ülkelerinin geleceği için ortak hedeflere yürümeleri esas amaçtır. İş hayatında da fikir özgülüğünde de kadınlar, erkeklerle eşit haklara sahiptir. Hatta bilim, teknoloji ve medya gibi sektörlerde kadınlar daha çok tercih edilir. CRİ’ye, Pekin Teknoloji ve Ticaret Üniversitesi’ni bitirdikten sonra girdim. Ulusal medya kuruluşunda bana görev verilmesinin nedeni kadın olduğum için değil, işimi iyi yaptığım için” diye konuştu. Genç Fei, bin 400 yıl önce Çin hükümdarı olan Wu Zelitan’ı örnek aldığını ve onun kararlılığına hayran olduğunu da söyledi.

‘Genç kadınlar daha şanslı’

Dongyang kentinin kırsal bölgesinde yaşayan ve çiftçilik yaparak hayatını kazanan Jin Luing de, kadının statüsünün yükseldiğine tanıklık edenlerden. 55 yaşındaki Luing, “Hayatım boyunca bahçelerde ve tarlalarda çalıştım. Ama son yıllarda sanayinin her kolunda kadınların daha fazla yer edindiğini gördükçe genç Çin kadınlarının daha şanslı olduğunu düşünüyorum” dedi.

‘Erkeklerle her alanda eşitiz’

Sağlık teknolojilerine büyük yatırım yapan Çin’de aldıkları teknik eğitim ile yetişmiş personel ihtiyacına da cevap veren kadınlar güçlü özgüvenlerini hissettiriyor. Wangluyao Zi, Shanghai Anhan Medikal Teknoloji Şirketi’nde robotik cihazları kullanıyor. Çin kadınlarının son yıllarda erkeklerle eşit haklara kavuştuğunu söyleyen Wangluyao Zi; “Sanghay teknoloji ve Sanayi Üniversitesi’nde Sağlık Bilimleri üzerine eğitim aldıktan sonra bu şirkete operasyon sorumlusu olarak başladım. Çin’e gelen herkes kadının her alanda eşit olduğunu görebilir. Kadın ve erkek kırmızı ışıkta beraber bekleyip yeşil ışıkta beraber geçtiğine göre, üretimde neden birlikte olmasın. Ayda 10 bin Yuan (5 bin TL) kazanan bir kadın olarak, ülkemdeki değişimi çok sevindirici buluyorum” diye konuştu.

Türk Araştırma Merkezi

Çin’de toplam 3 bin üniversite var. Uluslararası Şanghay Üniversitesi’ne bağlı Türk Araştırma Merkezi ise 6 akademisyen ile eğitim veriyor. Türkiye’den Koç, Boğaziçi, Okan ve Sabancı üniversitelerinden yüksek lisans öğrencisi kabul eden merkez, Ortadoğu ve Avrupa konularında uzman akademisyenlere ihtiyaç duyuyor. Merkezin Müdürü Doç. Dr. Yang Chen, “Merkezimizde 30 Türk öğrenci eğitim alıyor” dedi.

EVRENSEL KÜLTÜRÜN SiMGESi: ŞANGHAY

290 duraklı 625 km raylı sistem

Doğu Çin Denizi kıyısında yer alan ve Çin’in batıya açılan yüzü kabul edilen Şanghay’a, Yangtze Nehri ayrı bir güzellik katıyor. Çin’in en büyük dünyanın ise sekizinci büyük kenti olan Şanghay, ülke ekonomisinin de kalesi. Kuşak ve Yol Projesi’nin vizyon kenti şehirde 100 katı aşan gökdelenler, ABD’de merkezleri olan finans şirketlerine ev sahipliği yapıyor.

25 milyonu bulan nüfusu ile dikkat çeken kentte, 625 km uzunluğunda 290 duraklı ve 16 ayrı raylı hat var. 2040’a kadar raylı sistemi 825 km’ye çıkartmayı hedefleyen kent, yine de ülkenin en sıkışık trafiğine sahip. Şanghay Ticaret Merkezi, 632 metre yüksekliği ile şehrin en yüksek binası. Şehirde 3 binden fazla tarihi bina koruma altında tutuluyor. 130 kilometrekarelik 3 park, yeşil alan ihtiyacını karşılarken 2040 yılına kadar bu rakamın 400 kilometrekareye çıkartılması hedefleniyor.

Dünyanın en işlek limanı

200 yıl öncesine kadar balıkçı kasabası olan Şanghay, şimdilerde ülkede ki popüler kültürün ve batılılaşmanın vücut bulduğu şehir.

Artan iş olanaklarıyla birlikte diğer kentlerden göç alan Şanghay, Çin’in ekonomik kalkınmasının temsili. Plazalar ve gökdelenler modern yaşam koşullarının hüküm sürdüğü izlenimini verirken, artan hava kirliliğiyle mücadele etmek için önlemler alınıyor. Şanghay İşbirliği Örgütü toplantıları, EXPO Fuarları, Formula 1 yarışları gibi pek çok uluslar arası etkinliğe ev sahipliği yapan kent, aynı zamanda dünyanın en işlek limanına sahip. Doğu Çin Denizi’nin şehirle buluştuğu alan doldurularak yapılan Şanghay Derin Deniz Limanı, 2005 yılında hizmete açıldı. 5 yıl içinde dünyanın en işlek limanı ünvanını Singapur’dan alan Şanghay, geçtiğimiz yıl 37 milyon TEU’luk konteyner ve 514 milyon TEU’luk yük elleçlemesiyle açık ara önde. 702 milyon ton yükün başka ülkelere sevk edildiği limanın yanı sıra 2 ticaret limanı ile 3 yolcu limanı daha var. Yıllık yolcu kapasitesi 107 milyon olan Pudong ve Hongqiao havalimanlarından 742 bin uçuş gerçekleşti. 150 şehre karşılıklı uçak seferlerinin yapıldığı şehrin 5 yıl içinde hedefi, 170 milyon yolcuya erişmek.