Şirketler ne yapıyor?

Bugün İstanbul Dedeman Otel’de 48 ülkeden 270 akademisyen Global Conference On Warming (Uluslararası Küresel Isınma Konferansı) adlı konferansta küresel ısınmanın etkileri, sonuçları ve çözümlerini konuşmak üzere bir araya geliyor. Aralarında Hükümetlerarası İklim Değişikliği Oturumu (IPPC) Başkanı, Nobel Ödüllü Prof. Dr. Rajendra K. Pachauri’nin de bulunduğu birbirinden önemli konuşmacılar, 10 Temmuz’a kadar küresel ısınmanın boyutlarını, oluşturulması gereken acil önlem planlarını bir kez daha gözler önüne serecek.
Biz de uluslararası öneme sahip bu konferansla beraber küresel ısınmayı bir kez daha kapağımıza taşımaya karar verdik. Yapılan kampanyalar, bugüne kadar yayımlanan haber ve makalelerle artık hemen herkes az, çok küresel ısınmanın nedenleri ve sonuçları hakkında fikir sahibi. Zira Kanadalı GlobaScan araştırma şirketinin yaptığı Türkiye ayağını ise Yöntem Araştırma Danışmalık’ın yürüttüğü ‘İklim Değişikliği Araştırması’ da Türkiye’de çevre kirliliği ve iklim değişikliği konusunda insanların bilgi düzeyinin dünya ortalamasının altında olmadığını gösteriyor.

ARAŞTIRMADAN SONUÇLAR
Aralarında Almanya, Meksika, Rusya ve ABD’nin de yer aldığı 21 ülkede 20 bin 661 kişiyle yapılan araştırma, dünya ve Türkiye’de çevre kirliliğinin küresel sorunlar içindeki yerine ilişkin önemli bulgular ortaya koyuyor. Araştırmaya göre her ne kadar küresel ısınmaya karşı duyarlılık artsa da Türkiye’de çevre kirliliği, en önemli sorunlar sıralamasında, terör, işsizlik ve ekonomik nedenlerden sonra geliyor. Çevre kirliliğini en önemli sorunlar içerisinde gösteren ülkeler arasında ise Brezilya, Meksika ve Hindistan yer alıyor. Yöntem Araştırma Şirketi Genel Müdürü Bülent Gündoğmuş’a göre tablonun nedeni, bu ülkelerde küresel ısınmanın ve iklim değişikliğinin etkisini daha fazla hissettirmesi. Zira ABD, Almanya gibi gelişmiş ülkelerin geri sıralarda yer almasını yani küresel ısınma tehdidine daha az işaret etmelerini de ‘Onlar küresel ısınmanın etkilerini diğer ülkelere göre daha az yaşıyor” şeklinde açıklıyor.
Araştırmada, çevre bilincine sahip ülkeler sıralamasında Fransa ilk sırada yer alırken Türkiye ise iklim değişikliği konusundaki bilgi düzeyiyle listenin ortalarında bulunuyor. Üretimden tüketime, her türlü beşeri faaliyetin küresel ısınmaya etkisi olduğunu düşünenler dünya genelinde yüzde 79, Türkiye’de ise yüzde 70 civarında. Dünya kamuoyunun yüzde 83’ü, Türkiye’nin ise yüzde 77’si beşeri faaliyetlerin etkisini azaltmak için acilen önlem alınması gerektiğine inanıyor.
Bu araştırma Türkiye’nin küresel ısınma ve iklim değişikliği konusundaki bilgisiyle dünya ülkelerinden geri kalmadığını gösteriyor. Araştırmayı değerlendiren Gündoğmuş da çıkan sonuçlardan memnun: “Araştırmada iklim değişikliği ve küresel ısınmayı beraber ele aldık. Küresel ısınma yeryüzünün yüz yüze olduğu en önemli sorun. Bu araştırma gösterdi ki, bu sorun Türkiye ve dünyada aynı öneme sahip. Türkiye’nin yüzde 72’si iklim değişikliği ve çevre kirliliği konusunda duyarlı. Bu da Türkiye’de küresel ısınmanın etkilerinin ne kadar yoğun yaşandığını gösteriyor aslında. Genel olarak baktığımızda çevreye karşı duyarlı bir tablo çıkıyor Türkiye’de. Türkiye’de bilinç düzeyi artıyor.”
Peki, Türkiye’de bu bilincin oluşmasında şirketler ne kadar rol oynuyor, nasıl önlem alıyor? Milliyet İK, Türkiye ekonomisinde söz sahibi bazı şirketlere küresel ısınmaya karşı oluşturdukları projeleri ve çalışanlarını nasıl bilinçlendirdiklerini sordu.

NTV’nin Yeşil Ekran’ı

Doğuş Yayın Grubu Pazarlama ve Halkla İlişkiler Direktörü Siren Uludağ: “Çevre kirliliği, tükenen kaynaklar, sürdürülebilir yaşam kalitesi her geçen gün daha geniş kitlelerin, devletlerin ve özel sektörün gündemine giriyor. Fakat ortada büyük bir bilgi karmaşası ve hepimizin kafasında konuyla ilgili bir sürü soru var. NTV olarak kamuoyunu bilgilendirmek, farkındalık yaratmak üzere Yeşil Ekran projesine başladık. Doğuş Yayın Grubu’nun tüm mecraları (TV, radyo, internet, dergi) projeye destek veriyor. Küresel ısınmadan inorganik gıdalara, çöp arıtmadan göç sorununa, karbon salınımından elektromanyetik kirliliğe kadar pek çok konu, aktüel, tartışma, ekonomi programları ve belgesellerle ele alınıyor.”

Evden çalışma
IBM Türk Ülke İletişim Lideri Canan Ersoy: “IBM binalarındaki tüm sistem odaları ve lambalar enerji tasarruflu, ayrıca klimalarımız Ozon Tabakası’na zarar vermeyen gazlarla soğutuluyor. Küresel ısınmaya neden olan maddelerin bir kaynağı da kalitesiz yakıtlar. IBM’in kullandığı yakıtların çevreye etkisi sıkı bir şekilde kontrol ediliyor. Çalışanlarımızın ofise gidip gelirken kullandıkları taşıtlardan çıkan gaz, küresel ısınmaya neden oluyor. Bu nedenle IBM hem Türkiye’de hem de küresel olarak, çalışanlarının ofise gelmek yerine evlerinden çalışmalarını destekliyor. Türkiye’de de haftanın belirli günlerinde evlerinde çalışan personelimiz var.”

Adil Ticaret
Fiba Grubu/Marks&Spencer Bilgi Teknolojileri Genel Müdür Yardımcısı Pınar Kaçar: “Küresel ısınmanın dünyadaki ve hayatımızdaki etkilerini azaltmak için, PLAN A Türkiye projesine başladık. Çalışanlarımızla her ay yaptığımız kâğıt harcamasına istinaden aslında kaç ağacı da kestiğimizle ilgili analizi paylaşıyoruz. İdari İşler departmanı, satın alma süreçlerini daha az çıktı alacak şekilde olabildiğince elektronik ortama taşıdı. Artık siparişlerin çıktılarının alınıp imzalanıp tekrar fakslanmasına gerek kalmadan süreç işliyor. Türkiye’nin dört bir tarafından mağaza yöneticilerimizi merkez ofise gelmelerini talep etmemiz, dünyaya daha fazla karbon gazı bırakmamız anlamına geliyor. Bu yüzden sanal ortamda toplantı düzenliyoruz. Türkiye’deki Marks&Spencer mağazalarımızda da PLAN A’yla ilgili ürünler satılıyor. Bu ürünler Adil ticaret (Fair Trade) logosunu taşıyor. Adil Ticaret, süreçte çalışan herkese adil olarak ticaret hakkı sunmak anlamına geliyor. Marks&Spencer 2007’de dünyada üretilen Adil Ticaret koton kumaşının yüzde 33’ünü satın alarak 6 bin çiftçiye gelir sağladı.”

Fikir portalı
HP Türkiye Kurumsal Sunucu ve Veri Depolama Grup Müdürü Levend İskit: “Çalışanlarımızın çevreyle ilgili yeni fikirlerini birbirleriyle paylaşmalarına olanak sağlayan bir portal kurduk. Dünya genelinde yaklaşık 600 tedarikçiyle çalışan HP, sosyal ve çevre performansını artırmak için tedarikçileriyle işbirliğine gidiyor ve bu şirketlerin HP çevre politikalarına ve zararlı madde kullanımına ilişkin yasaklarına uymalarını zorunlu kılıyor. Ayrıca mesela tamamen geri dönüştürülmüş malzemelerden yapılan yeni bir mürekkep püskürtmeli yazıcı ürettik.”

‘Bilgi veriyoruz’

Nokia Türkiye Pazarlama Müdürü Sertaç Şener: “Yüzde 50 geri dönüştürülebilir malzemeden 3110 Evolve ürünü geliştirdik; biyolojik kapak içeriyor, yüzde 60’ı geri dönüştürülmüş malzemeden üretilen ufak bir pakette, yüzde 94 daha az enerji harcayan şarjıyla beraber satışa sunuluyor. Bunun yanı sıra kısa bir süre önce başlattığımız ‘homegrown’ adlı projeyle insanlara sürdürülebilir seçimler yapma, çevresel ve sosyal sorunlara çözüm üretme konularında bilgiler verdik.”

Çevre eğitimleri
Türkiye Sınai ve Kalkınma Bankası (TSKB) Bilgi Teknolojisi ve İK’dan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Şemseddin Arat: “TSKB, ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi Standardı’na sahip ilk Türk bankası. 2007’de çevre konusunda ilgili tüm kesimleri bir araya getirecek platformlar oluşturmak, toplumun bilgi ve bilinç düzeyini artırmak amacıyla ‘TSKB İle Önceliğimiz Çevre’ adlı bir proje geliştirdik. Bunun dışında üst yönetimin direkt destek ve motivasyonuyla kurum içinde spesifik çevre eğitimleri de veriyoruz.”

Geleceğin otomobilleri
Shell Kurumsal İletişim Müdürü Yasemin Ayginin: “Shell olarak benzin ve yüksek verimlilik sağlayan madeni yağlarımıza yönelik yakıt ekonomisi formülasyonları geliştiriyoruz, yakıt ekonomisini artıracak sürüş tekniklerini lanse ediyoruz. Ayrıca 23 yıldır tüm Avrupa genelinde lise ve üniversite öğrencilerine yönelik, geleceğin ‘en az yakıtla en fazla yol alan’ otomobillerinin bugünden üretilmesine imkân sunan, gençleri sürdürülebilir kalkınmaya ve enerji tasarrufuna katkıda bulunmaya teşvik eden Shell Eco-marathon Yarışması’nı düzenliyoruz.”

Su için yeni sistem
VitrA İK Müdürü Erhan Arpaç: “Mühendislerimiz, Tuzla’da bulunan karo üretim tesisimizde, üretim süreçlerinde kullanılan suyun tamamını arıtarak yeniden kullanılabilir hale getiren bir sistem geliştirdi. TEMA’nın ‘Suyunu Boşa Harcama’ kampanyasına, bugüne kadar bireysel olarak verdiğimiz desteği, kurumsal desteğe dönüştürdük. Çalışanlarımızı küresel ısınma konusunda bilinçlendirmek üzere eğitimlerimizde bu konuyu işliyor, onların da müşterilerini bu doğrultuda yönlendirmelerini sağlamaya çalışıyoruz. Çocukların çevreye duyarlılıklarının artırılması için ‘çevre’ temalı tiyatro oyunları organize ediyor, resim ve kompozisyon yarışmaları düzenliyoruz.”