KÜÇÜK ÇOCUKLARDA GERİLEYEN DAVRANIŞLAR

Soru:4 yaşındaki kızımın yeniden bebek gibi davranmak istemesi normal midir?

Cevap: Davranışın içeriğine bağlı olarak cevap vermek daha doğru olur. 3-4 yaşlarındaki çocuklarda yaşından daha bebeksi davranışlar (regresyon) zaman zaman görülebilir. Bu yaşlardaki çocukların dünyası hızla gelişmektedir ve bazen yeni uyarıcılarla başa çıkmak onlar için zor olabilir. Böyle durumlarda bebeksi davranışlara geri dönerek; örneğin parmak emmeye başlayarak, ya da biberona geri dönmek isteyerek bir başa çıkma yöntemi uyguluyor olabilirler.

Aileye yeni katılan bir kardeş olduğunda, bebeksi davranışlara dönüş sıklıkla rastlanan bir durumdur. Örneğin “yemek istiyorum” yerine “mama” cümlesine geri dönülmesi (kelime haznesi ve konuşma becerisinin yeterli olmasına rağmen), anne memesini yeniden emmek istemesi, bardaktan değil de biberondan su içmek istemesi veya emzik kullanmak istemesi gerileyen davranışlara örnektir. Duygusal dünyasıyla ilintili olarak gerileyen davranışlarda paniklemeden sakince onun güvende olduğu hissini vermek, büyük tepkiler vermemek, ilgiyi arttırmak, onunla baş başa vakit geçirmek (örneğin birlikte oyun oynamak veya kitap okumak) genellikle davranışlardaki gerilemeleri durdurur.

Ancak çocuğun motor becerilerinde gerilemeler olursa, örneğin sandalyeye tırmanabilen bir çocuk artık tırmanamıyorsa veya merdiven çıkabilen bir çocuk artık çıkamıyorsa, bu durum mutlaka takip edilmeli ve dikkate alınmalıdır. Ya da sosyal becerilerde ciddi bir azalma varsa; örneğin göz teması kuran bir çocuk artık kurmuyorsa, yaşıtlarıyla olan iletişimi kestiyse, sizi duymuyormuş gibi davranıyorsa gelip geçici bir duygusal gerilemenin ötesinde bir durum söz konusu olabilir. Bu tip durumlarda hiç zaman kaybetmeden bir pediatriste veya çocuk psikiyatristine gitmenizi ve çocuğunuzun genel gelişim basamaklarını iyi gözlemlemenizi tavsiye ederim.

Yazar: Uzman Klinik Psikolog İpek Gökozan, Madalyon Psikiyatri Merkezi

www.ipekgokozan.com