MİLLİ BİLİŞİMDE TARİHİ ADIM ATILIYOR

TÜBİTAK, Kalkınma Bakanlığı desteğiyle “Bulut Bilişim ve Büyük Veri Araştırma Laboratuvarı” kuruyor. Projede yer alan Gediz Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Halûk Gümüşkaya, kamuya ait tüm verilerin siber saldırılara karşı güvenli saklanmasını ve kullanımı artacak bulut bilişim teknolojilerinin millileştirilmesini sağlayacağını söylüyor.
Gediz Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Halûk Gümüşkaya, milli bilişimde atılan tarihi bir adımın müjdesini verdi. Prof. Dr. Gümüşkaya, TÜBİTAK BİLGEM Bilişim Teknolojileri Enstitüsü Metin Madenciliği ve Kaynaştırma Sistemleri Bölümü’nün “Bulut Bilişim ve Büyük Veri Araştırma Laboratuvarı” kuracağını açıkladı. Prof. Dr. Gümüşkaya, kendisinin bir yıldır danışmanlık yaptığı bölümün bu projesinin, Kalkınma Bakanlığı’nın 100 milyon TL desteğiyle TÜBİTAK’ın Gebze’deki Marmara Araştırma Merkezi’nde 3 yılda hayata geçirilmesinin planlandığını ifade etti.
Gediz Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Gümüşkaya, bu kapsamda ilk etapta bilgisayar ortamındaki bilgi ve belgelerin depolanacağı veri merkezi (data center) oluşturulacağını ve milli bulut bilişim yazılım ağ altyapısının geliştirileceğini dile getirdi. Prof. Dr. Halûk Gümüşkaya, projenin, önemi giderek artan bulut bilişim hizmetleri ile teknolojisinde milli standartların hazırlanmasını ve ulusal verilerin siber saldırı gibi olası tehlikelere karşı güvenli saklanmasını sağlayacak araştırmalara ortam oluşturacağına, bu nedenle büyük önem taşıdığına dikkat çekti, şu bilgileri verdi:
“Kurum ve kuruluşlar, büyük maliyet gerektiren geleneksel bilgi işlem altyapıları kurmadan, bu hizmeti bulut bilişim sağlayıcılarından alabiliyor; bilgilerini güvenli ve her an ulaşılabilir ortamda depolayıp, bu verileri internet ortamından genel ya da özel paylaşıma sunabiliyor. Bulut bilişim, altyapı yatırımı ve tesis işletme harcaması gerektirmiyor. İhtiyaç kadar erişim ve kullanma, kaynakların etkin kullanımıyla tasarruf sağlarken, büyük-ölçekli veri analiz uygulamalarını hızlandırıyor. Yakın gelecekte bilgisayara yüklenen uygulamaların yerini bulut uygulamaları alacak. Bilgiyi bulma, bilgiye erişim ve bilgiyi kullanma bulut ve kablosuz teknolojiler sayesinde daha ucuzlayacak ve kolaylaşacak. Birden fazla bulut üzerinde kurulmuş sosyal servisler sunulacak. Standartlara bağlı olarak modüler yazılım servislerinden yeni uygulamalar geliştirmek kolaylaşıp yaygınlaşacak. Günlük yaşamda masaüstü kişisel bilgisayarların rolü azalacak. Her yerden ve her zaman buluta bağlanılabilecek. Bilgisayar ortamındaki verilerin giderek artması da bulut bilişimi zorunlu hale getirecek. Günümüzde çok farklı kaynaklar tarafından üretilen; Google, Yahoo gibi arama motorları, YouTube, NetFlix ve Vimeo gibi video paylaşım siteleri ve Facebook, Twitter gibi sosyal ağlar tarafından toplanılan veriler devasa boyutlara ulaştı. Her gün dünya üzerinde 2.5 egzabayt (2.5 milyon terabayt) büyük veri (big data) oluşturulduğu belirtiliyor. Mevcut verinin yüzde 90'ı son 2 yılda üretilmiştir. Bu büyüklükte ve sürekli çok hızlı olarak artan miktardaki verileri geleneksel yöntemlerle saklamak, işlemek ve yönetmek imkansız duruma geldi. Çözüm ise bulut bilişimde.”
Prof. Dr. Halûk Gümüşkaya, TÜBİTAK Bulut Bilişim ve Büyük Veri Araştırma Laboratuvarı Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu'nun (BTYK), bu yönde artacak ihtiyaçları karşılama ve bulut bilişim teknolojilerini millileştirme amacıyla harekete geçtiğini bildirdi, şunları söyledi: “BTYK’nın Ocak 2013’teki 25’inci toplantısında, kamu kurumlarının veri merkezlerinin birleştirilmesine yönelik hukuki, teknik, idari yapılanma modelinin oluşturulmasına ve Türkiye Kamu Entegre Veri Merkezi’nin kurulması çalışmalarının yapılmasına karar verildi. Böylece kamuya ait tüm verilerin ortak ve güvenli bir platformda toplanması planlandı. Dünyadaki örnekler incelendiğinde veri merkezlerinin birleştirilmesine dair eğilim gözlemlenmekte. Ülkemizde bu bağlamda bulut bilişim alanlarında Ar-Ge çalışmalarının yürütüleceği bir araştırma altyapısına ihtiyaç duyuluyor. Bulut Bilişim ve Büyük Veri Araştırma Laboratuvarı, bulut bilişim alanında araştırma altyapılarını oluşturarak, ülkemizde bu alandaki teknolojilerinin gelişmesine ve yaygınlaşmasına imkân verecek. Bu laboratuvar ile bulut bilişimde ürünler geliştiren; kurum, kuruluş ve bireylere eğitim, danışmanlık hizmetleri sunan, ülke çapında bu alanda standartlar oluşturan ve kurumlar için bir akreditasyon merkezi olacak bir yapı oluşturulacak.”
İşte bunlar hedefleniyor
Gediz Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Gümüşkaya, bu laboratuvarla hedeflenenlerin tamamını şöyle sıraladı:
* Bu alanda ileri düzeyde araştırma yapma olanağı sunulup, araştırma projelerinin yürütülmesi.
* Bulut bilişimde çalışan ya da çalışacak kişi, kurum ve kuruluşlara araştırma altyapısı sağlanarak eğitim ile danışmanlık hizmeti verilmesi.
* Ülke çapında bulut bilişim alanında standartlar ve yönetmelikler oluşturulması.
* Bulut bilişimde çalışan, hizmet veren kurum ve kuruluşlar için akreditasyon hizmetinin sağlanması.
* Bu alanda ihtiyaç duyulan ürünlerin yerli kaynaklarla geliştirilmesine öncülük edilmesi.
* Bulut bilişim ve büyük veri alanında gereken siber güvenlik çözümlerine yönelik araştırmaların yapılması.
* Ülkemizin bu yönde ihtiyaç duyduğu araştırmacı insan gücünün yetiştirilmesi.
* Ulusal işbirliklerini teşvik edecek ulusal araştırma altyapılarının oluşturulması.
KUTU
Temelinde veri
merkezi bulunuyor
Gediz Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Halûk Gümüşkaya, bulut bilişim ve büyük veri sistemlerinin altyapısında veri merkezlerinin olduğunu vurguladı. Prof. Dr. Gümüşkaya şunları kaydetti: “Veri merkezleri, içinde binlerce sunucu ve veri depolama birimlerinin bulunduğu ve çok geniş alan kapsayan tesislerdir. Günümüzde büyük bir veri merkezinin kapladığı alan, bir futbol sahasının 12 katı büyüklüğüne kadar çıkabilmektedir. İçinde bin sunucu bulunduran bir veri merkezi ‘küçük’ olarak belirtilmektedir. Günümüzde 100 bin sunucudan 1 milyon sunucu kapasitesine kadar, büyük ve çok büyük veri merkezleri bulunmaktadır. Bir veri merkezinde, sunucular ve veri saklama birimlerini içeren modüler yapıda kabinler, ağ cihazları, kablolama sistemleri ve bütün bu sistemler için gereken veri, enerji ve soğutma şebekeleri ve diğer altyapılar bulunmaktadır.”