Milyarlık Türk devleri Varlık Fonu’na emanet

Bakanlar Kurulu’nca, Türkiye Cumhuriyet Ziraat Bankası AŞ, Boru Hatları ile Petrol Taşıma AŞ, Türkiye Petrolleri AO, Posta ve Telgraf Teşkilatı AŞ, Borsa İstanbul AŞ, Türksat Uydu Haberleşme Kablo TV ve İşletme AŞ’nin sermayelerinde bulunan Hazineye ait hisselerin tamamı, Türk Telekomünikasyon AŞ’nin yüzde 6,68 oranındaki Hazine’ye ait hissesi ile Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü ve Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü’nün Türkiye Varlık Fonu’na aktarılması kararlaştırıldı.Karar Resmi Gazete’nin dünkü mükerrer sayısında yayımlandı. Düzenlemeyle bu kamu kurumlarının geliri doğrudan fona aktarılacak. Kurumların gelirleri, rutin denetimlere tabi olmadan yatırımlara aktarılabilecek. Uygulanmayla ilgili ortaya çıkabilecek tereddütleri gidermeye ve gerektiğinde esasları belirlemeye Başbakan yetkili kılındı. Ayrıca mülkiyeti Hazineye ait Antalya, Aydın, İstanbul, Isparta, İzmir, Kayseri ve Muğla’da bulunan bazı taşınmazların tahsislerinin kaldırılarak Türkiye Varlık Fonu’na devredilmesi kararlaştırıldı.

Öte yandan Bakanlar Kurulu’nca Savunma Sanayii Destekleme Fonu’na ait veya bu fonun tasarrufunda bulunan 3 milyar lira tutarındaki kaynağın en geç aktarım tarihini izleyen 3 ay içinde geri ödenmek kaydıyla Varlık Fonu’na aktarılması kararlaştırıldı.

Güçlü ‘Varlık Fonu’ dış kaynak çekecek

Finans çevreleri alınan bu kararı, “Varlık Fonu, Türkiye’ye kaynak çekmek ve bu kaynağı stratejik kamu yatırımlarında kullanmak üzere kurulmuştur. Böylece değer döngüsü oluşacak” ifadeleriyle yorumladı. Bu da Varlık Fonu içerisindeki şirketlerin önümüzdeki dönemdeki özelleştirmelerinde yüksek getiri elde edilmesi için tek elden etkili satış hedefi anlamına geliyor. Türkiye Varlık Fonu’nun başında eski Özelleştime İdaresi’nin Başkanı Mehmet Bostan bulunuyor. Varlık Fonu, yönetiminde etkili olduğu şirketlerin yurtiçi ve yurtdışında büyük ve önemli yatırımlarda adım atması tarafında da etkili olacak. Başbakanlığa bağlı bu fon oluşturacağı havuz sistemi sayesinde karlı gördüğü yatırımlarda da stratejik ortak olarak rol alabilecek. Bu fon gelecekte Türkiye’nin altına imza atacağı dev projelerde ortak olarak yer alarak, gerek finansman gerekse devlet garantisi noktasında etkili olabilecek.

İşbirliği sürecek

Başbakanlık’tan yapılan açıklamada ise, Türkiye Varlık Fonu’na devredilen söz konusu şirketlerin mevcut yönetimleri ve işletme politikaları ile iş planlarının, yatırım ve büyüme stratejilerine uygun olarak devam edeceği, uluslararası finans kuruluşları da dahil olmak üzere ilgili paydaşlarla sağlanan işbirliğinin sürdürüleceği belirtildi. Türkiye Varlık Fonu’nun söz konusu şirketleri, Bakanlar Kurulu’nca onaylanacak Stratejik Yatırım Planı çerçevesinde yöneteceği kaydedildi.

‘Alışagelmişin dışında uygulama’

Bilkent Üniversitesi Öğretim Üyesi Erinç Yeldan, düzenlemeyi değerlendirirken, “Türkiye’ye sermaye girişleri yavaşlamış durumda dünya konjonktüründen dolayı. Referandum nedeniyle seçim ekonomisi gündemi yaşanacak. Varlık fonu üzerinden ekonomiyi canlandıracak, seçim ekonomisini bütçe dengelerini çok sarsmadan gizli özelleştirme operasyonuna benziyor. Bunlar yapay ve çok ciddi çözümleri olan tepkiler. Ziraat Bankası kamunun çok önemli operasyonel kolu. İhtiyacımız olan tek şey güven, istikrar ve tutarlılık. Alışılagelmişin dışında bir para politikası izleniyor” dedi.

‘Sürpriz değil’

Piri Reis Üniversitesi Öğretim Üyesi Erhan Aslanoğlu ise, “Temettü gelirleri gibi gelirlerde Hazine’nin nasıl yetkisi varsa onu kullanacak. Varlık fonu bir takım menkul kıymetler yaratacak. Teminat göstermek için bu kurumları bu şekilde üzerine almış oluyor. Teknik olarak bir sıkıntı yaratacağını sanmıyorum. Özünde çok yanlış bir şey yok. Kamunun varlığı olan her şeyi üstlenebilir. Piyasa için çok sürpriz, nasıl olur böyle bir şey dedirttirecek bir şey yok. Bence bu özelleştirme anlamına gelmiyor. Genelde petrol gelirlerini yönetir bu fonlar, ortadoğu ülkelerinde vardır” dedi.

Gazi Üniversitesi İktisat Fakültesi öğretim üyesi Aziz Konukman ise, “Bu, paralel bir bütçe kurulması demektir. Burada Sayıştay denetimi de yok” dedi.