NATO, DAEŞ karşıtı koalisyona katılıyor

Belçika’nın başkenti Brüksel’de gerçekleştirilen ve NATO’ya üye ülkelerin liderlerinin katıldığı zirvede, İttifak’ın geleceği masaya yatırılırken, özellikle Ortadoğu’da NATO’nun rolü ele alındı.

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, 28 NATO müttefikinin de DAEŞ’e karşı uluslararası koalisyona üye olduğunu belirterek, “NATO’nun üye olmasıyla, İttifak’ın terörle mücadeleye ilişkin kararlılığı hakkında güçlü bir mesaj verilecek ve koalisyon içindeki koordinasyon geliştirilecektir” dedi. Ancak NATO, “sıcak çatışmaya” girmeyecek. Stoltenberg, erken uyarı gözlem uçaklarıyla daha fazla uçuş yapılacağını, daha fazla istihbarat paylaşımında bulunacaklarını ifade etti.

Eylem planı

NATO’nun uluslararası terörle mücadeleye ilişkin faaliyetlerini düzenleyen bir eylem planı da görüşüldü. NATO karargahında özellikle yabancı terörist savaşçılara ilişkin istihbarat paylaşımını geliştirecek bir terör istihbarat birimi kurulurken, İttifak’ın terörle mücadele faaliyetlerini düzenleyecek bir koordinatör de atanacağını bildiriliyor. Genel Sekreter, NATO’nun Irak güvenlik güçlerine verdiği eğitime devam edileceğini de kaydetti.

Dünkü toplantıda İttifak’ın terörizmle mücadelede daha etkin olması gerektiği konuşuldu. İngiltere Başbakanı Theresa May, birkaç gün önceki Manchester saldırısını hatırlatarak, “Bu saldırı, uluslararası toplumun ve NATO’nun, terörizmle mücadelede daha etkin olması gerektiğini göstermiştir” dedi.

Yük paylaşımı

Toplantıda ele alınan bir diğer önemli konu da, yük paylaşımı yani, müttefiklerin savunma harcamaları taahhütlerini yerine getirmeleriydi.

Göreve geldiğinden beri NATO’ya üye ülkelerin askeri harcamalarını artırmalarını savunan ABD Başkanı Donald Trump, Brüksel’de benzer açıklamalar yaptı. Brüksel’de düzenli katkıların yapılması konusunda görüş birliği oluştuğu kaydediliyor. NATO’nun kendi kuralları kapsamında, üye ülkelerin GSYH’lerinin en az yüzde 2’sini savunma harcamalarına ayırması gerekiyor. Bu kurala uyan üye çok az.

Erdoğan’ın uyarısı

Öte yandan akşam, yeni NATO karargah binasında düzenlenen yemeğe katılan Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, NATO’nun terörle mücadelede daha etkin olması gerektiğine işaret etti.

NATO’ya akredite Terörle Mücadele Mükemmeliyet Merkezi’nin araştırmasında PKK ile YPG, HPG, PJAK, KCK gibi yapıların aynı örgütler olduğunun belirtildiğini hatırlatan Erdoğan, terör örgütleri arasında ayırım yapılmaması gerektiğini söyledi.

1.2 milyar dolarlık karargah

NATO, 1999’da yapımı kararlaştırılan ve 1.2 milyar dolara mal olan yeni karargahını, zirveye katılan liderlerle birlikte açtı. Çelik ve cam malzemelerin yoğun kullanıldığı yapı, 10 futbol sahası büyüklüğünde. ABD Başkanı Trump, karargahın açılışında “Karargahın fiyatını bir kez bile sormadım. Bunu yapmayı reddediyorum. Fakat çok güzel” dedi.
Soğuk Savaş döneminde kurulmuş olan NATO’nun kökeni, binada, Berlin Duvarı’ndan kalma iki panelle hatırlatılıyor. Binada ayrıca New York’ta düzenlenen 11 Eylül saldırısında yıkılan İkiz Kuleler’den enkaz parçaları da yer bulunuyor.

Trump’ın Avrupalı liderlerle imtihanı

ABD Başkanı Donald Trump, Belçika’nın başkenti Brüksel’de düzenlenen NATO zirvesinde ilk kez Avrupalı liderlerle yüzyüze görüştü ve tanıştı. Trump, ilk olarak Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker ve AB Konseyi Başkanı Donald Tusk ile bir araya geldi.

Tusk, öncellikli olarak terörizmle mücadele konusunda ABD Başkanı ile anlaşmaya vardıklarını dile getirirken, “iklim değişimi ve ticaret” konularında görüş alışverişinde bulunduklarını ifade etti.

Ukrayna konusunda ABD ile AB’nin benzer görüşleri paylaştığına dikkati çeken Tusk, “ABD ile Rusya konusunda aynı görüşte olduğumuzu söyleyemem” dedi.

Trump, görüşmelerinde NATO üyelerinin, Rusya’nın tehditlerine karşı odaklanması gerektiğini belirtti.

‘Cehennem çukuru’

ABD Başkanı Trump, seçim kampanyası döneminde “cehennem çukuru” dediği Brüksel’e ilk resmi ziyaretini gerçekleştirmiş oldu.

Fransa’nın yeni Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile görüşen Trump, Macron’u seçim zaferinden ötürü kutlarken, “ikilinin terörizm de dahil olmak üzere konuşacağı çok şey olduğunu” ifade etti. Macron ise terörizm dışında ekonomi, küresel ısınma ve enerji konularının da görüşüldüğünü belirtti.