Neden hep fakirler sıtmadan ölsün?

Küçük bir hayal gezintisine çıkalım... Bir tiyatro salonunda hissedebilirsiniz kendinizi. Loş bir salonda sahneye çıkacak kişiyi beklerken, bir taraftan da konforlu koltuğunuza iyice yaslanmış; etrafınızdaki zengin iş adamlarını, bilim insanlarını, genel müdürleri ve onlar gibi toplumda kendilerine yer edinmiş birçok kişiyi gördüğünüzü hayal edin. Herkes heyecanlı; çünkü biraz sonra sahneye, dünyanın en zengin insanı çıkacak!

Yıl 2009, burası TED stüdyoları, California... Bu seçkin kalabalık, az sonra yaşayacakları korkunun henüz farkında değiller.

Bill Gates

Sahneye dünyanın en zengin iş adamı Bill Gates çıkıp konuşmaya başlıyor: "Önemli sorunlar üzerinde itici bir kuvvet olmadan çalışılmadığını düşünüyorum. Yani piyasa; bilim adamlarını, iletişimcileri, düşünürleri, hükümetleri doğru işler yapmaya zorlamıyor. Sadece bu işlere önem vererek ve bu konuya önem veren parlak zekâlı insanları yanımıza alarak, diğer insanları da bu işin içine çekerek, ihtiyacımız olan gelişmeyi sağlayabiliriz."

2004 yılında emekli olduktan sonra kendisini hayır işlerine adayan Bill Gates, eşiyle birlikte bir vakıf kurdu ve bu vakıf sayesinde dünya genelinde ihtiyaç sahiplerine ulaştı. Piyasanın bizleri doğru, ahlaklı ve iyi insanlar olmaya zorlamadığını ifade eden iş adamı, ancak birlik içinde bu amaç için çabalarsak gelişebileceğimizi söylüyor.

Bill Gates şu an içinde bulunduğumuzu hayal ettiğimiz bu kalabalığa, sıtmadan bahsediyor.

Hastalığın tarihçesini anlatıyor önce. 1930 yılında sıtmadan ölen kişi sayısı tavan yaptı. Tüm dünyada 5 milyondan fazla kişi bu hastalıktan dolayı hayatını kaybetti. Bir İngiliz askerin tesadüf eseri hastalığın sebebinin sivrisinekler olduğunu ortaya çıkarmasıyla, özellikle zengin ülkelerde bu hastalığın görülme sayısı zamanla azaldı ve neredeyse yok oldu. Ancak fakir ülkelerde sıtma görülmeye devam etti.

Bill Gates bunları anlatırken, en son ne zaman sıtma diye bir hastalıktan bahsedildiğini hatırlamaya çalışıyoruz; "Galiba hiçbir zaman" diyoruz kendi kendimize. Hastalığın fakir ülkelerde görülmesi, ölümlere sebep olmaya devam etmesi, tedavisi ve yok edilmesi için gereken yatırımın yapılmadığını düşündürmüş iş adamına. Bir araştırma yapınca da durumun gerçekten böyle olduğunu anlamış. Araştırmaları onu dünya genelinde kellik için yapılan harcamaların bile sıtma için yapılan harcamalardan daha fazla olduğunu göstermiş.

Bill Gates, yılda yaklaşık 1 milyondan fazla kişinin ölümüne sebep olan yıkıcı bir hastalığa karşı herkesin birlik içinde olması için ilginç bir şey yapıyor. Dikkatlice kendisini dinleyenlere dönerek şöyle söylüyor: "Hepinizin bildiği gibi sıtma sivrisinekler yoluyla yayılır."

İçinde sivrisineklerin bulunduğu bir kavanozu göstererek "İşte size birkaç tane getirdim" diyor, kavanozun kapağını açıyor ve "Neden hep fakirler sıtmadan ölsün?" diye soruyor. İşte o an salondaki herkes şaşırıyor. Salonu terk etmeye çalışanlar dahi oluyor. Az önce kendilerinin çok uzağındaki, hatta belki de hayatları boyunca hiç duymadıkları bir hastalıktan bahsedilirken, şimdi bu hastalıkla burun buruna kalıyorlar.

Neyse ki Bill Gates kavanozdaki sivrisineklerin hastalık taşımadığını söyleyerek salondakileri rahatlatıyor...

Konuşmasının sonuna doğru bu hastalıkla savaşmak için kendi yardım vakfının bir planı olduğunu, ancak bunu uygulamak için iletişimcilere, sosyal bilimcilere, matematikçilere, ilaç şirketlerine ihtiyaç duyduğunu anlatıyor. Tüm bunları başarmanın tek yolunun, zengin devletlerin cömert davranmasına bağlı olduğunu söylüyor: "Tüm bunlar bir araya geldiğinde hastalığın kökünü kurutmak konusunda iyimser olabileceğim."

Yaşamını uzun süre çalışarak ve başarmak için sürekli savaşarak geçiren Bill Gates, umarım bu savaşı da ihtiyaç duyduğu insanlara ulaşarak nihayetlendirir.

Hastalıklarla sadece fakir insanların savaşmak zorunda olmadığı bir dünya diliyorum...