Nitelikli çalışanlara 'Turkuaz Kart'

Göç hareketleri açısından kaynak ülke durumundayken yıllar itibariyle geçiş ülkesi olan Türkiye, son yıllarda artan ekonomik gücü ve yabancı yatırımların artışıyla hedef ülke konumuna geldi. Geçen yıl 165 farklı ülkeden yaklaşık 80 bin kişi Türkiye'de çalışma izni alabilmek için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına başvurdu.

Yabancıların yaptığı çalışma izni başvurularının her geçen yıl ciddi oranlarda artmasıyla harekete geçen Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, yabancılara çalışma izni verilmesiyle ilgili yeni bir sistem için harekete geçti.

KRİTERLERİ "DANIŞMA KURULU" BELİRLEYECEK

Çalışma izni verilmesi sürecindeki dağınık yapıyı kaldırmak ve bürokrasiyi azaltmak amacıyla çalışma izni verme kriterlerini uluslararası düzeye çıkartmak için yabancının ülkeye katkısını ölçen yeni bir sistem uygulanmaya başlanacak.

Almanya, İngiltere, Fransa ve İtalya başta olmak üzere tüm gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin çalışma izni verilmesi uygulamalarının incelenmesiyle hazırlanan sistem kapsamında, ilk olarak ilgili tüm bakanlık ve kuruluşların katılımıyla Uluslararası İşgücü Politikası Danışma Kurulu oluşturulacak. Kurul, belli dönemlerde toplanarak yabancılara çalışma izni verilmesiyle ilgili kriter ve politikaları belirleyecek.

TÜRK VATANDAŞLIĞINA GEÇME İMKANI

Başta yabancı yatırımcılar ile bilim insanları, sanatçılar ve sporcular gibi nitelikli çalışanlara kolay bir şekilde çalışma izni verilmesi amaçlanan sistem, bu kişilerinin ailelerini de kapsayacak.

Eğitim, tecrübe, ücret, yatırım miktarı gibi baz değişkenlerden oluşan esnek ve dinamik bir puanlama sistemiyle yabancılara verilecek Turkuaz Kartlar, ilk üç yıllık geçiş süresinin ardından süresiz hale gelecek.

Yabancılar, süresiz çalışma ve ikamet hakkı başta olmak üzere önemli haklara sahip olacak. Geçiş süresi içerisinde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Turkuaz Kart verilmesine esas teşkil edilen konularda yabancıları değerlendirecek. Bu sürede yabancı ve ailesi Türkiye'de süresiz çalışma ve ikamet iznine sahip olacağı gibi genel hükümlere göre Türk vatandaşlığına geçme imkanına da sahip olacak.

Turkuaz Kart Sistemi, ülkeye uluslararası doğrudan yabancı yatırımın çekilmesi ve var olan yatırımın artırılmasına da katkı sağlayacak. Türkiye'ye belli bir miktarda (bu rakam daha sonra belirlenecek) yatırım yapan yabancı yarımcılara başvurmaları halinde Turkuaz Kart kolaylıkla verilecek.

FARK YARATANLARA İSTİSNAİ İZİN

Bu sistem sayesinde yabancıların, yapacağı yatırımla ekonomiye ve istihdama olumlu etkisinin en üst düzeye çıkarılması, nitelikleri ile de Türkiye'ye stratejik alanlarda önemli katkılar sağlaması amaçlanıyor.

Turkuaz Kart'a hak kazanmamakla birlikte eğitim düzeyi, ücreti, mesleki deneyimi, bilim ve teknolojiye katkısı ve benzeri özellikleri itibarıyla nitelikli işgücü olarak veya bilim ve teknolojiye katkısı, yatırım veya ihracat düzeyi, sağlayacağı istihdamın büyüklüğü ve benzeri özellikleriyle nitelikli yatırımcı olarak değerlendirilen ya da alanındaki başarısıyla uluslararası düzeyde temayüz etmiş olarak bilimsel, kültürel, sanatsal veya sportif amaçla Türkiye'ye gelen kişilere yönelik ilgili kurumların da görüşü alınmak kaydıyla istisnai olarak izin verilebilecek.

YABANCI ÖĞRENCİLER DE BAŞVURABİLECEK

Türkiye'deki bir yükseköğretim kurumunda örgün eğitim gören yabancı öğrenciler de çalışma izni almak için başvuruda bulunabilecek.

Bu öğrencilerden; ön lisans ve lisans eğitimi görenler ikinci yılından itibaren kısmi süreli (haftada 30 saatin altında), yüksek lisans ve doktora eğitimi esnasında ise tam süreli çalışma izni alabilecekken, yükseköğrenimini tamamlayanlara mezuniyet tarihinden itibaren 1 yıl içinde başvurularını yapmaları halinde çalışma izni daha kolay verilecek.

MEVCUT DURUM NASIL?

Mevcut durumda, çalışma izinleri Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı dışında Ekonomi Bakanlığı, Gençlik ve Spor Bakanlığı, YÖK, Devlet Opera Balesi tarafından veriliyor. Muafiyetlere ilişkin Dışişleri ve İçişleri Bakanlığını da kapsayan ve uzun bürokratik süreçler içeren bir sistem söz konusu.

Yeni sistemle çalışma izni ve çalışma izni muafiyetleri Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından tek elden verilerek uygulama birliği sağlanacak.