Orkidelerin Geleceğine Salep Engeli

Uluslararası Final Konferansı Organizasyon Komitesi Başkanı ve Akdeniz Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. İ. Gökhan Deniz, Türkiye’de yaklaşık 170 doğal orkide türünün yayılış gösterdiğini ancak yumrularından salep elde edildiğinden dolayı bazı türlerin ciddi tehlike altında olduğunu söyledi.
Avrupa Birliği Bakanlığı ve Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı tarafından Sivil Toplum Diyaloğu Programı kapsamında desteklenen “Türkiye ve Yunanistan’daki Doğal Orkideleri Koruma Platformu” projesi devam ediyor. Salep hammaddesi elde etmek amacıyla yumrularının sökülmesi nedeniyle geleceği ciddi tehdit altında olan doğal orkide türlerine yönelik koruma önlemlerinin ve yapılacak çalışmaların Avrupa Birliği Çevre Mevzuatı çerçevesinde değerlendirilmesini amaçlayan proje kapsamında Uluslararası Final Konferansı düzenlendi. Antalya’da gerçekleştirilen konferansa üniversitelerde ve araştırma kurumlarında orkidegiller ailesi üzerine çalışmalar yapan araştırmacılar ile Doğa Koruma ve Milli Parklar VI. Şube Müdürlüğü, Antalya Orman Bölge Müdürlüğü ve Avrupa Birliği Bakanlığı Proje Uygulama Başkanlığından 67 temsilci katıldı.
Doğal orkide nesillerinin korunması üzerine Türkiye’de en köklü çalışmaları yapan Prof. Dr. Ekrem Sezik’in onursal başkanlığında yürütülen konferansta, Türkiye’de doğal orkide zenginliği, tahrip etmeden ekoturizm kullanımı, yürütülen güncel izleme ve koruma çalışmalarında en iyi örnekler, şehirleşmeye bağlı habitat kayıpları, üretime yönelik başarılı uygulamalar, laboratuvar koşullarının tarım alanlarına adaptasyonu, yayılış envanterleme ve GIS kullanımı, salep ticaretinin yasal boyutu, Türkiye’nin gen kaynaklarının korunumu üzerine toplam 44 sunum gerçekleştirildi. Konferans kapsamında AB Çevre Mevzuatı çerçevesinde yapılan izleme çalışmaları, Olimpos Beydağları Milli Parkı içerisindeki Phaselis Antik Kenti ve yakın çevresinde uygulandı. Kültür ve Turizm Bakanlığından alınan özel izinle yürütülen çalışmalarda Antalya ve yakın çevresinde nadir yayılışıyla bilinen Ophrys lyciensis türü üzerine izleme ve kayıt çalışmaları gerçekleştirildi.
Uluslararası Final Konferansı Organizasyon Komitesi Başkanı ve Akdeniz Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. İsmail Gökhan Deniz, Türkiye’de yaklaşık 170 doğal orkide türünün yayılış gösterdiğini ancak büyük çoğunluğunun yumrularından salep elde edildiğinden dolayı bazı türlerin ciddi tehlike altında olduğunu söyledi. Dr. Deniz, Türkiye’nin bu nadir bitki grubunun yayılışında çok önemli bir noktada olduğunu belirtti.
Doğa eğitimi ve görünürlük faaliyetlerinin türlerin korunmasında oldukça önemli olduğu belirtilen konferansta, Türkiye ve Yunanistan’da çalışmalar yapan araştırma ekipleri Hisarçandır bölgesindeki Şakayık yayılış alanlarında incelemelerde bulundu. Çalışmalar kapsamında ayrıca Alakır Vadisi ve Dibek Tabiatı Koruma Alanı’nda da izleme ve araştırma çalışmaları yürütüldü.