Yazarlar
Paraben Yoksa Ne Var
Kozmetik ürünlerinde bulunan tehlikeli maddeler isimli yazımı okuyan bir okur geçenlerde bana mesaj göndermiş. Üslup düzgün olduğu sürece her görüşe saygım var ve söylediklerini aynen aktaracağım. Yazımda petrol ve türevlerinin zararlarından bahsetmiştim. Kendisi petrolün aslında iyileştirici özelliği olduğunu, araçlarda yakıt olarak kullanmakla ne kadar yanlış yaptığımızı, benim de daha iyi araştırma yaparak insanları doğru şekilde bilgilendirmem gerektiğini yazmış.
Yazımın konusu, kozmetiklerde bulunan ve insan sağlığına zarar verebilen maddeler olduğundan petrolün yararlı tarafları tabii ki yer alamazdı. Petrol ve türevleri kozmetik ürünlerinde nemlendirici özelliği nedeniyle kullanılmakta ve doğru şekilde rafine edilmediği takdirde sağlığa zararlı hale gelebilmektedir. Bazı güçlerin -uğruna savaşlar çıkartılabilecek kadar değerli olan- bu yeraltı kaynağını bir sanayi ürünü olarak görüyor olması ise benim konum değil. Kullandığımız ilaçların da kökeninde bitkisel kaynaklar var ve bizi iyileştiriyorlar; ancak ilaç halini alsalar da bize zarar vermeyecekleri anlamına gelmiyor.
Haberin Devamı
Uzun zamandır duyduğumuz bir reklam jargonu var: Parabensiz, Paraben-free.
Bunu ilk duyduğumda aklımda beliren soru peki ne var oldu. Çünkü bir kozmetik ürününde koruyucu olmazsa olmazdır. Yoksa raf ömrü diye bir şey olmaz. En hassas organik bazlı bir üründe bile sağlığa zarar vermeyecek, ürünün özelliğini bozmayacak şekilde koruyucu kullanılmaktadır.
Hemen bir kozmetik markete gittim ve üzerinde paraben-free yazan bir ürün aldım. Arkasını çevirdim ve tabii ki içerik bölümü okunamayacak kadar küçük harflerle yazılmıştı. Ben de telefonumla fotoğrafını çektim, sonra da çektiğim resmi büyüterek sabırla okumaya başladım. Sonlara doğru gerçekle yüzleştim. Meğerse içinde Phenoxyethanol varmış!
Duymuş muydunuz bilmiyorum; phenoxyethanol, bakteri gelişimini sınırlamak için kozmetik ürünlerde bir koruyucu olarak kullanılmaktadır. 43 farklı kozmetik ürün üzerine yapılan bir incelemede, ürünlerin sadece %25'inde phenoxyethanol konsantrasyonlarının % 0,6'dan fazla olduğu ve ortalama konsantrasyonunun %0,46 olduğu belirlenmiş. Parfüm ve sabunlarda bulunan bileşenlerin stabilize edilmesi için dephenoxyethanol kullanılmaktadır. Nemlendirici, güneş koruyucu, göz farı, fondöten, şampuan gibi birçok kozmetik üründe parabenin yerini alan bir koruyucu olarak adına rastlıyorum.
Haberin Devamı
Sağlığa zararlı etkileri ise alerji ve bebeklerin sinir sistemi üzerinde görülmektedir. Phenoxyethanol’a maruz kalmak egzama, kurdeşen ve anafilaksi gibi alerjik reaksiyonlarla ilişkilendirilmektedir. 2015'te yapılan bir araştırma, Doppler ultrason jelinin çoğunlukla ciltte enflamasyona neden olduğunu; ancak anafilaksi veya hayati tehlike oluşturan reaksiyonların seyrek olarak rapor edildiğini ortaya koydu.
Egzama, %1 veya daha fazla phenoxyethanol içeren cilt maruziyetine karşı yaygın bir alerjik reaksiyondur. Reaksiyonlar sadece uygulama alanında meydana gelir ve ürünün tahrişe neden olmaması durumunda egzama azalmaktadır.
2008'de FDA, bir bebek kremiyle ilgili uyarıda bulundu. Kremin içinde bulunan phenoxyethanol merkezi sinir sistemine baskı yaparak, emzirilen bebeklerde kusma ve diyareye neden oldu. Baskıya uğramış bir sinir sisteminin belirtileri arasında bebeğin iştahında bir azalma, uyanma zorluğu, ekstremitelerin gevşekliği ve cilt renginin değişimi sayılabilir. Anneye yönelik bilinen herhangi bir sağlık riski bulunmamaktadır.
Haberin Devamı
Avrupa Ekonomik Topluluğu ve Avrupa Birliği Kozmetik Yönetmeliği, kozmetik türevlerinde %1'e kadar phenoxyethanol kullanılmasını onaylamıştır.
Araştırmalardan anlaşılacağı gibi bebekler phenoxyethanol içeren kozmetik ürünlere maruz bırakılmamalıdır. Alerjikseniz etiketleri okuyun ve phenoxyethanol içeren ürünlerden kaçının! Paraben, phenoxyethanol’ün alerjik etkilerini artırabileceğinden her iki kimyasalın bulunduğu ürünleri almaktan kaçının! Alerjik değilseniz, phenoxyethanol -kronik sağlık etkileri açısından- nispeten güvenli bir koruyucudur.
Paraben içermediğini vurgulayarak masum olduğunu söyleyen ürünlerin de mutlaka bir koruyucu içerdiklerini unutmayın. Ancak, bu koruyucuların ne oldukları ve ne miktarda kullanıldıkları önemlidir.
Sözün özü: Koruyucu içermeyen bir ürüne rastlamak pek mümkün görünmemekle birlikte bilinçli tüketici olarak sağlığımızı korumak adına seçici davranmak, hayatımıza vereceğimiz zararları azaltmak imkansız değildir.
Sevgiyle ve doğal kalın.
Elçin Oltulu Şahin
Facebook: http://facebook.com/dogalivarken
Instagram: @dogalivarken
