“Az tereyağı yediğimiz için hastalanıyoruz”

Bugünlerde kilo vermek isteyen herkes bu kitabın peşinde... Prof. Dr. Canan Efendigil Karatay’ın “Bilimsel Gerçeklerle Kilo Vermenin ABC’si - Karatay Diyeti” bildiğimiz pek çok sağlık gerçeğini alt üst etti. Alınan kalorinin, yağın, vücuttaki kolesterolün önemsiz olduğunu savunan; ara öğünlere karşı çıkan ve karbonhidratı yasaklayan bu diyet tartışma da yarattı. Kardiyolog ve iç hastalıkları uzmanı Prof Karatay, kitabıyla ilgili hem sokağın hem uzmanların sorularını cevapladı.

* Sizin diyetinizde çıkış noktanız nedir? Kitabınızda verdiğiniz örnekler birçok bilgimizi değiştiriyor, bir kısmıyla yeni tanışıyoruz.

Bir beslenme piramidi vardır biliyorsunuz. Ama bunu çıkaranlar ne doktor ne de diyetisyendir. En altta karbonhidratlar ve tahıllar vardır. O uygulanmaya başladıktan sonra 1980’lerden sonra Amerika’da obezite başladı. Bilim adamları bu piramidi sorgular oldu. Ben ABD’deyken birçok araştırma çıktı, en önemlilerinden biri Harvard Tıp Fakültesi Beslenme Bölümü’nde yapıldı. Çok kapsamlı bu çalışmadan alınan verilere göre yeni beslenme piramidi 2002’de Harvard Tıp Fakültesi Beslenme Bölümü tarafından daha sağlıklı olduğu önerilerek yayımlandı. Ben o piramitteki bilgilere dayanarak hastalarıma sürekli önerilerde bulunuyor ve son derece olumlu yanıtlar alıyordum. Bu nedenle Türk halkını da bilgilendirme amacıyla “Karatay Diyeti” kitabı kaleme alındı.

“Kaşıkla zeytinyağı var ama ekmek yok”

* Yeni piramitteki değişiklikler neler?

En altta egzersiz var. Sağlıklı yağlar, günde iki yumurta ve her gün üç kere bir avuç fındık fıstık yeniyor. Kalp hastalıkları halen yanlış beslenmeden dolayı birinci sırada ama yeni piramidi uygulayanlarda kalp hastalıkları geriliyor.

* Yumurta kolesterolü yükseltmiyor diyorsunuz.

Evet, yükseltmiyor. Bu konuda yapılmış o kadar çok çalışma var ki. Sağlıklı yersek yediklerimiz kolesterolü yükseltmez. Yediklerimizle kolesterolün bir alakası yoktur, bu alanda bilimsel olarak bir çok çalışma yapılmıştır zaten. Bilimsel yayınlarda hastalıkları asıl başlatanın yumurta ve yağ değil de karbonhidratlar, şeker ve tatlandırıcılar olduğu söyleniyor artık. Kalp hastalıkları, şişmanlık, tansiyon, felç ve kansere sebep olan temel bozukluk insülin direncidir. İnsülin direnci hareketsizlikle, sık sık yemekle başlar. Tatlı, şeker ve bol bol ekmek yemekle başlar. Bunu başlatan en önemli sebep meyve şekeridir. Pekmezler, ballar, her türlü içtiğimiz şekerli içecekler karaciğer yağlanmasını başlatır. Bununla birlikte pankreas ve göbek çevresi yağlanır ve artık organlar iyi çalışmamaya başlar. Bu nedenle kilo alma, bugün tüm hastalıkları başlatan en önemli sebeptir. Kilo alma demek yağların artması demektir tabii.

* Tereyağı ve zeytinyağını da abartmamak kaydıyla tüketmek gerekiyor herhalde.

Hayır, o da yanlış biliniyor. Bu yağlar az tüketildiği için hastalık oluşuyor. Ben hastalarıma kaşıkla zeytinyağı veriyorum ama ekmek yok. Harvard Tıp Fakültesi’nin araştırmasına göre çok karbonhidratlı yiyeceklerden sonra kalp krizi ve felç 26 kez daha fazla görülüyor, bilinenin aksine çok yağlı yiyecekler yedikten sonra değil. Damardaki plakların oluşmasında sağlıklı yağ olan tereyağı, zeytinyağı ve balık yağı omega 3’ün tüketilmemesinin payı var. Bunlar koruyucudur.


“Gece TV karşısındayken gelen meyve tabağı çok tehlikeli”

* Bir kere akşam 20.00’den sonra meyve dahil hiçbir şey yenmeyecek. Bizde ne yapılıyor, yemekten sonra televizyonun karşısında meyve tabağı geliyor. İşte o çok tehlikeli. Sabah, gündüz yenirse gün boyu harcanır ama yiyip yatarsak tehlikeli.
* Sabah kahvaltısı en kuvvetli öğün olmalıdır, zaten çok kuvvetli yiyince acıkmıyoruz. Eğer herhangi bir öğünde bir şey yediğiniz zaman iki-üç saat sonra acıkıyorsanız o yediklerinizin size zararlı olduğunu bilin.
* Böğürtlen, ahududu, çilek en yüksek antioksidana sahip masum meyvelerdir. Kış aylarında nar bol bol yenmeli. Sabah kahvaltısında bu mevsimde peynirin yanında yarım şeftali ve armut yenebilir. Domates, salatalık da meyvedir.

Yüksek kolesterolü olan kadınlar uzun yaşıyor!

Kolesterol sorunu diye bir şey yoktur. Kolesterol bir vücutta yüksekse o vücudun antioksidana ihtiyacı var demektir. Kolesterol neden yükseliyor, ona bakmak lazım. Tek bir rakamı tedavi etmekle kimse iyileşmez, iyileşmediklerini de görüyoruz zaten. Sonuçlar önümüzde. Kadınlarda yüksek kolesterolün faydası var. Yüksek kolesterolü olan kadınlar uzun yaşıyor, bilimsel olarak gösterildi.
Bana gelen hastaların kolesterol ilaçlarını keserim, hiçbir hastama senelerdir kolesterol tahlili yaptırmam. İnsülin ve D vitamini tayini yaptırırım, yaşam biçimi öneririm. Vücut her gün 2 bin 500 miligram kolesterol üretiyor. Kolesterol eksikliğinden depresyon gelişebiliyor. Kolesterolsüz olmaz. Kolesterolün zararlı olması diye bir şey kabul edilemez. Her hayvan hücresinin sağlıklı, düzgün çalışması için kolesterol gereklidir unutmayalım. Kolesterol insan vücudunda bulunan en güçlü ve doğal
bir antioksidandır.


Günde sekiz yumurta, doyuncaya kadar pastırma

* Peki yağlar çok kalorili ve günlük almamız gereken kalori miktarı da belli. Ne yapacağız?

Kalori hesabı artık yapılmıyor, o da tarihe karıştı. Glisemik indeksi düşük karbonhidratlar yenilecek. Üç şey serbest düşük glisemik indeksli karbonhidratlar, sağlıklı yağlar ve sağlıklı proteinler. Sağlıklı proteinler kırmızı et ve yumurtadır. Hepsi normal olacak, yağsız değil. Beş-altı kalem pirzolayı yağıyla beraber yemeliyiz. Pastırma Türkiye’deki en sağlıklı ettir. İşlenmemiş, daha doğrusu daha az işlenmiş olduğu için. Balık da tabii son derece önemli. Denizlerimizden çıkan sardalyaye hamsi de en sağlıklı etlerdir.

* Peki ne kadar yenmeli pastırma?

Doyuncaya kadar yenecek! Günde sekiz yumurta yiyebilirsiniz. Yumurtanın glisemik indeksi sıfırdır. Vücudun sağlıklı proteine ihtiyacı var. Her gün sağlıklı yağ, omega 3 yenmeli. Yumurtanın sarısında ortalama 250-300 miligram doğal omega 3 vardır.