Pazar Bu apartmanda tarih oturuyor

Bu apartmanda tarih oturuyor

19.02.2008 - 00:00 | Son Güncellenme:

Galata'daki Doğan Apartmanı; Tarkan, Okan Bayülgen ve Şener Şen'in oradan daire aldığı haberiyle yeniden gündeme geldi. 19'uncu yüzyılın sonlarında yapılan bu bina farklı mimarisi, tarihi ve ünlü sakinleriyle her zaman kendinden söz ettirmiş bir yapı

Bu apartmanda tarih oturuyor

Tarihi 19'uncu yüzyıla uzanan, ünlü sakinleriyle zaman zaman medyaya konu olan Doğan Apartmanı bugünlerde Tarkan, Şener Şen ve Okan Bayülgen'in de buradan daire aldığı haberleriyle tekrar gündeme geldi. Oysa sadece Okan Bayülgen üç daire satın aldı. Tünel Meydanı'ndan aşağıya inerken U biçimindeki mimarisi, sarı boyalı heybetli cephesiyle çevre binalar arasında hemen göze çarpıyor Doğan Apartmanı. İstiklal Caddesi'ne paralel olarak uzanan Serdar-ı Ekrem Sokağı no 56'da bulunan bu apartman sinemaseverlerin hiç yabancısı değil. "Eşkıya" filminin son sahnesi, "Muhsin Bey" filmi ve MFÖ'nün "Deli Deli Kulakları Küpeli" şarkısının klibi burada çekildi. Hümeyra'nın oynadığı Taç Perde reklamlarında da son hali gösterildi. Doğan Apartmanı'nın geçmişini keşfetmek dünya tarihiyle yüzleşmek gibi bir şey. "Prusya Elçiliği'nden Doğan Apartmanı'na" adlı kitap ve İz TV'de halen yayımlanan "Doğan Apartmanı" belgeseli bize burası hakkında önemli bilgiler veriyor. Prusyalı ünlü devlet adamı Bismarck, 1860'larda İstanbul'da bulunan temsilcisine, burada bir elçilik binası inşa ettirmek üzere arsa satın aldırtır. Bu arsa bugün, üzerinde Doğan Apartmanı'nın bulunduğu yaklaşık 1700 metrekarelik arazidir. 1868'de arsadaki iki katlı ve bahçeli Türk konağı resmen Prusya Elçiliği olur. Ancak elçilik daha sonra buradan taşınır.Bugün Doğan Apartmanı ismin taşıyan binayı ise 1890'larda Belçikalı Helbig ailesi inşa ettirir. 1919'a kadar bu aileye ait olması nedeniyle bina o yıllarda Helbig Apartmanı olarak kayıtlara geçer.Osmanlı İmparatorluğu I. Dünya Savaşı'ndan yenik çıkıp İstanbul 1918'de işgal edilince birçok Alman uyruklu vatandaş kenti terk etmek zorunda kalır. Mal sahibi ölünce bina 1919'da açık artırmayla Osmanlı uyruklu Mair de Botton'a satılır. Adı Botton Han olarak değiştirilir. Çok sayıda kiralık küçük dükkan ve işletmenin bulunduğu bina 1929'da borçlanma nedeniyle ipotek edilir ve bu kez Berlin merkezli Victoria sigorta şirketine satılır. Adı da Victoria Han olur. 1890'larda yapıldı, adı hep değişti Halen Doğan Apartmanı'nda yaşayan 1920 doğumlu yazar Rasih Nuri İleri, 1970'lerde taşındığı binanın tarihçesini şöyle anlatıyor: "Buranın yapılış amacı yabancı şirketlerin orta seviyeli memurlarına kiraya vermekti. O yüzden malzemeler bir hayli kötü. Doğramalar çam ağacından. I. Dünya Savaşı'ndan sonra yabancı şirketler ülkeyi terk edince Türk şirketlerinin orta seviyeli memurları geldi. Cumhuriyet döneminde azınlıklar tasfiye edilince apartmanın seviyesi düştü. Parası olan taşralılar geldi. Yahudi, Ermeni ve Rumlar gitti. Kalan yaşlılar da yavaş yavaş öldü."1942 yılına gelindiğinde ise bina Yapı Kredi Bankası'nın kurucusu Kazım Taşkent'in sahibi olduğu Doğan Sigorta'ya satılır. Taşkent binaya, 1939'da Alpler'de geçirdiği bir kazada ölen oğlu Doğan'ın adını verir. 1950'lerden 1970'lere kadar geçen sürede ise apartmandaki daireler tek tek satılarak kişisel mülk olur.1954'te apartmana taşınan Salim ve Nurhan Gökhan çifti, evi Alman kiracılardan teslim almış. Salim Gökhan'ın kendi ifadesiyle dairede "çok uzun boylu olmayan bir tadilat" yapılmış. Duvarlar boyanmış, tavandaki elektrik hatları gizlenmiş ama yatak odasındakiler halen dışarıdaymış. 50 yıldır evli olan çiftten Nurhan Gökhan emekli bir fizyoloji profesörü. 2000'li yılların başında binadaki bir tadilat girişimini şöyle anlatıyor: "Belediye Başkanı Kadir Topbaş'a bir şekilde telefonla ulaştım. Tadilat için yardım ve iznini rica edecektim ancak kendisi Doğan Apartmanı'nı, yerini tarif etmeme rağmen, bilmediğini söyledi. Ben de 'Siz burada mimarsınız, belediye başkanısınız, nasıl bilmezsiniz? Öyleyse benim sizinle konuşacak hiçbir şeyim yok!' deyip telefonu kapattım. Sonra onarımlara başladık ama bir sürü dert çıkarılıyor, tarihi eser olduğu için. Tekrar belediyeyi aradım, tesadüfen Tülin hanım çıktı. Belediye başkan yardımcısı ve mimar. O çok yardımcı oldu. Sonrasında Kadir bey Tülin hanımla buraya geldi, bir sepet çiçek yaptırmış. Konuştuk. Böylece tüm kapılar açıldı."Yüksek mimar olan Afife Batur ise Doğan Apartmanı için "Burası Beyoğlu'ndaki apartmanlaşma sürecinin başlangıcını temsil eder. Bir tarihi olan ilk binalardandır. Buranın tarihi eser statüsünde olması lazım. Restorasyon için Beyoğlu'na ilişkin Tabiat ve Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu'ndan izin alınmalı. Oranın bir restorasyon projesi olması gerek" diyor. Taşkent ölen oğlunun adını verdi Doğan Apartmanı'ndaki dairelerin büyüklüğü 90 ile 300 metrekare arasında. Apartmanın müdürü Birol Cengizoğlu toplam 51 dairenin olduğunu belirtiyor. "2003 yılında yabancı bir daire sahibinin vekaletiyle kat malikleri toplantısına katıldım" diyor Cengizoğlu. "Sonra da apartman müdürü olarak kaldım. Bu işi dışarıdan, bir meslek gibi yapıyorum. Aidatların toplanıp ödemelerin yapılması, personelin maaşları ve SSK primlerinin yatırılması gibi işlerle ilgileniyorum." Binada temizlik işinde görevli bir kişi var. Çoğunlukla herkes kendi alışverişini kendi yapıyor.Doğan Apartmanı'nda daire fiyatları 600 bin ile1 milyon dolar arasında değişirken, kiralar da 3 bin dolar civarında. Rasih Nuri İleri 30 sene önce 500 bin liraya aldığı eve bugün 1 milyon dolara alıcı bulunduğunu ifade ederken, "Bugün iş çığrından çıkmış durumda. Ben bu şartlarda kiracı bile olamazdım" diyor. Milyon dolarlık daireler Okan Bayülgen Doğan Apartmanı'ndan üç daire satın almış. Birini kendi için, birini atölye yapmak için, diğerini ise annesinin oturması için... Üç daire aldı Doğan Apartmanı'nda fotoğraf çekmek, içeri girip dolaşmak artık kolay değil. Bina güvenlik kameralarıyla kontrol altında tutuluyor. Vardiyalı olarak çalışan toplam üç güvenlik görevlisinden İzzet Cesim "Ziyaret saatleri 08.00 ile 17.00 arası. Kapı herkese açık değil. Öğrenci, mimar, turist olması lazım. Onlar da ancak beş dakika avluyu sessizce dolaşabiliyor" diyor. Fotoğraflı bir haber yapmak için ise apartmanın her bir blokundan sorumlu toplam dört yöneticinin oluşturduğu yönetim kurulunun onayını almak gerekiyor. "Her ziyaretçi içeri giremiyor; öğrenci, mimar, turist olmalı" 400 metrekarelik büyük bir avluya sahip olan Doğan Apartmanı'nın bahçe düzenini Victoria Short yapıyor. O, 2003 Kasım'ında İngiltere Başkonsolosluğu'na düzenlenen El Kaide saldırısında hayatını kaybeden İngiltere Başkonsolosu Roger Short'un eşi. Dört yıldır Doğan Apartmanı'nda oturan Short, bahçeye olan ilgisini "hobiden de öte" diye nitelendiriyor. Bunun eğitimini de almış. Yağan yağmura rağmen mütevazı ve sıcak tavrıyla bahçede bize tırmığıyla poz veriyor. Mimar Afife Batur "Artık apartmanlarda santimetrekare hesabı yapılıyor. Eskiden estetik bahçelerle nasıl daha fazla güzelleştirebiliriz diye düşünülürdü" diyor. Başkonsolosun eşi avludaki bahçede gönüllü bahçıvan Rasih Nuri İleri, Okan Bayülgen ile aralarında geçen bir diyaloğu şöyle aktarıyor: "Artık komşularla pek ilişkim yok. Eskiden çocukluk arkadaşım olan Mualla Eyüboğlu Anhegger ile görüşürdük sık sık. Ancak o da rahatsızlandığı için yeğeninin yanına taşındı. Şimdi Okan Bayülgen alt katımda bir daire aldı. Onu görünce iki münasebetsiz soru sordum: 'Şu senede mi doğdun?', 'Evet' dedi. 'Şu senede Galatasaray Lisesi'nden mezun mu oldun?', 'Evet' dedi. Bir arkadaşımın kızı da lisede onunla okumuş. oradan biliyordum. İyi bir çocuk, iyi bir komşu olacağından da hiç şüphem yok." "Okan Bayülgen iyi bir komşu olur"