“Bunun bu kadar heyecanla karşılanması beni üzüyor”

obert Kolej’de üç boyutlu (3D) yazıcı üzerine ders veriyor. Dünyaca ünlü eğitim uzmanı Alan November onu okulun en iyi öğretmeni ilan ediyor. Bitmedi, evde kendi yaptığı 3D yazıcıyla robot üretiyor. Son olarak ortaklarıyla ürettiği akıllı prizle büyük bir enerji şirketiyle anlaşma noktasına geliyor. Bütün bunları yapan Kaan Göksal 18 yaşında. Karşımda oturan Robert Kolej öğrencisi bu çocuk yaptıklarıyla, söyledikleriyle beni hayrete düşürüyor. “Bu da kartım” diye havalı bir kartvizit uzatmasın mı bir de...
18 yaşındaki hallerimi düşünürken resmen utanıyorum. Her şeye rağmen ısrarla altını çiziyor: “Ben süper zeka, dâhi falan değilim. Sadece çok çalışıyorum. Herkes yapabilir benim yaptıklarımı.”

Prizden başlayalım...

Prizi kutusuyla birlikte alıyorsunuz. Kablosuz ağ ile internete bağlanıyor. Evde herhangi bir prize takıp bir aletin fişini takıyorsunuz. Dışarıdayken prizi açıp kapatabiliyorsunuz. Üzerinde bir elektrik sensörü var. Haftanın hangi günleri ne kadar harcamışsınız, üzerinde hangi cihaz çalışıyor takip ediyor. Diyelim ki üzerinde buzdolabının fişi takılı. Buzdolabının doğru çalışıp çalışmadığını da anlayabiliyorsunuz. Enerji tasarrufu da sağlıyor. Gece 10’dan önce ve sonra elektrik fiyatı aynı değil. 10’dan sonra üç kat fark var. Diyelim bizim prize takılı olan bulaşık makinenizin düğmesine 10’dan önce bastınız. O arada telefonunuza bir bildirim geliyor: “Şu an elektrik fiyatı şu kadar, eğer bulaşıklarınızı 10’dan sonra yıkarsanız bu kadar lira kâr edeceksiniz. Sizin için bunu yapmamı ister misiniz?” Evet derseniz çalışan bulaşık makinesini kapatıp 10’dan sonra çalıştırıyor. Aylık yaklaşık 7 liralık bir tasarruf sağlıyor küçük ölçekte bakarsanız ama bu priz yayılırsa artan enerji ihtiyacını karşılamak için yeni santraller kurmak yerine mevcut santraller optimize edilebilecek. Buna “smart grid” deniyor. Milyar dolar büyüklüğünde bir pazar.

Seri üretimde değil, değil mi?

Henüz değil, bir şirket ortak olmak istedi, yasal işlemler aşamasındayız.

“İşini sevmiyorsan dostum sana iyi şanslar dilerim”

Ne kadar sürede çıkarır ücretini?

İki yılda. Bir de çevre dostu.Eğlenceli özellikleri de var. Mesela ben alarm olarak kullanıyorum; uyanmam gereken saat geldiği zaman ışık yanıyor, o şekilde uyanıyorum. Zamanla da daha çok özellik ekleyeceğiz. Bir de şöyle bir özelliği var; takılı olan alet stand by’da ise onu algılıyor ve kapatıyor. Böylelikle kapalıyken enerji harcamıyor.

Nasıl aklınıza geldi peki bu priz?

2013’te nesnelerin interneti henüz bizde patlamamışken internette görüp Amerika’da patlayacak, biz de bir şeyler yapmalıyız diye konuşuyorduk.

3D yazıcıyı nasıl yaptın peki?

Okulun yaz kampında ders verdim. Çocuklara robot yapmayı öğrettim. Bin lira kadar para kazandım. Bununla ne yapsam diye düşünüyordum. 3D yazıcı çok hoşuma gidiyordu, bir tane de kendim yapıp kullanmak istedim. Bunun burada bu kadar heyecanla karşılanması beni üzüyor. Çünkü Amerika’da falan bu olay patlamış durumda. Büyük bir komünite. Ben de onlara sordum.

Ne kadar çalıştın bunun için?

Bir ay araştırdım. Bir ay malzemeleri topladım, Çin’den, Amerika’dan... Bir ayda birleştirdim. İki ay malzemesiyle uğraştım. Petrol bazlı bir plastik var üstünde ve iğrenç kokuyor. Küçücük bir odada çalışırken zehirlendim, çift görmeye başladım...

Okuldaki arkadaşların ne diyor?

Çok mutlu olan arkadaşlarım var, ortalamam o kadar yüksek olmamasına rağmen yaptıklarıma şaşıranda... Okulda hiç bu haberlerden bahsetmiyorum.

Yerli Mark Zuckerberg haberini görmüşler mi mesela?

Ooo çok dalgası geçildi onun.

Gelecek planların ne?

Amerika’da üniversitelere başvuruyorum. Sonrasında buraya dönmeyi çok istiyorum. Biz burada çok gerideyiz. Orada dördüncü sanayi devrimi oluyor resmen. Oradaki bilginin buraya gelmesi lazım.

18 yaşındaki diğer gençlerin yaptığı şeyleri yapmaz mısın sen de?

Bir röportajda “Normal insanlar gibi sinemaya gitmez misiniz?” diye sormuşlardı, aşırı bozulmuştum. Sanki ben uzaylıymışım gibi. Benimde arkadaşlarım var, ben de partilere gidiyorum. Arada motorlarla ormana gidiyoruz, kamp yapıyoruz. Oradada kod yazıyorum. İş ve hobinin ayrı olması gerektiğini düşünmüyorum. İşini sevmiyorsan dostum sana iyi şanslar çünkü ölene kadar bunu yapacaksın.

Bir motor kazası yaşadı ve hayatı değişti

Kız arkadaşından ayrılmış, kendini işine vermişsin. Nedir hikaye?

Mutlu ve rahatken hiçbir şekilde çalışmıyordum. Zaten kız arkadaşım vardı, popülerdim, Burada okumayı düşünüyordum. Çalışıp bir şeyler üretmek için nedenim yoktu. Bir gün bir motosiklet kazası geçirdim. motorum paramparça oldu. Aklıma şu geldi: Demin ölseydim ne kalacaktı arkada? Partiler, eğlendiğim birkaç şey... Başkasının işine yarayacak bir şey yok... Çok kötü hissettim. Artık faydalı bir şey yapmam gerektiğini düşündüm.

“Küçükken oynadığım arabayı bile kendim yaptım”

Teknolojik konulara ilgin nereden geliyor?

Babamdan. Onun da ilginç bir hikayesi var. İnşaat mühendisliği mezunu ama o konuda hiçbir şey yapmamış. O da bilgisayarla ilgiliymiş. Üniversitede yemeyip içmeyip bilgisayar almışlar üç kardeş. Sonunda küçük programlar yazdığı bir şirket kurmuş. Zamanla büyük bir telekomünikasyon şirketine dönüşmüş. Sonra insansız uçak yaptılar Orman Bakanlığı için. Babam da kendi okuyup öğrenerek çok şey yapan bir insan.

Sen de ona çektin o zaman...

Evet ama babam kesinlikle iyi bir öğretmen değil. 7 yaşındayken salonda babamın yaptığı dev helikopter dururdu. Küçükken hazır araba oynatmazdı bana, lego seti alırdı, kendi arabamı yapardım. Hep sıfırdan bir şey yapma vardı.