Dünyanın en iyi orkestraları sonbaharda Türkiye’de

Bugüne değin Riccardo Muti, Daniel Barenboim, Jose Collado’nun da aralarında bulunduğu usta orkestra şeflerini, BBC Senfoni’den La Scala Filarmoni’ye kadar önemli orkestraları izleme fırsatı bulduk. Bu sonbaharda bu listelere yeni isimler eklenecek, birbirinden önemli şef ve orkestralar Türkiye’ye gelmek için gün sayıyor. Önümüzdeki günlerde Berlin Filarmoni Orkestrası İstanbul Kültür Sanat Vakfı?(İKSV)’nın 40’ıncı yıl etkinlikleri kapsamında, Kraliyet Concertgebouw Orkestrası yine İKSV’nin bir etkinliği için, Türkiye-Hollanda diplomatik ilişkilerinin 400’üncü yıl kutlamaları kapsamında, Pekin Senfoni Orkestrası ise 2012 Çin Yılı etkinlikleri kapsamında izleyiciyle buluşacak.

Orkestranın şimdiki şefi Sir Simon Rattle

130 yıllık gelenek sürüyor
Berlin Filarmoni Orkestrası’nın konseri, 27 Eylül saat 20.00’de Haliç Kongre Merkezi’nde gerçekleşecek. Orkestranın Sir Simon Rattle yönetiminde vereceği konserin sürprizi ise dünyaca ünlü iki genç sanatçı, çellist Efe Baltacıgil ve kardeşi kontrbas sanatçısı Fora Baltacıgil. Bu iki isim konserin solistleri.
Orkestrasının temellerinde bir direniş hikayesi yatıyor. 1882’de şef Benjamin Bilse, bir konser için yola çıkarken müzisyenlere dördüncü sınıf vagonda yer ayırtır. Buna sinirlenen müzisyenler Bilse’den ayrılıp ve Berlin Filarmoni’yi kurarlar. O günden bu güne kendi kararlarını kendileri veriyor bu orkestra.

İlk konserini 1882’de şef Ludwig von Brenner yönetiminde veren Berlin Filarmoni, şef Hans von Bülow sayesinde birinci sınıf Alman toplulukların arasına girdi. Bülow, Liszt’in kızı Cosima’nın da eşiydi. Wagner hayranı olan Bülow, ünlü bestecinin eserlerini en iyi yöneten şefti. Ne var ki Cosima kocasını terk edip Wagner ile yaşamayı tercih etti.

Orkestranın bir başka önemli şefi Wilhelm Furtwangler’e de İkinci Dünya Savaşı’nın hemen ardından Nazi sempatizanı olduğu iddiasıyla görevinden el çektirildi. Furtwangler’a 1952 yılında iade-i itibar edilerek görevine dönmesine izin verildi.
Furtwangler’in ölümünden sonra Herbert von Karajan göreve getirildi. Karajan denilince akıllara orkestraya kadın üye alması nedeniyle olduğu iddia edilen sorunlar geliyor. Karajan, Sabine Meyer’i orkestraya atadı. Orkestrada her yeni alınan üye için olduğu gibi Meyer için de yapılan oylamada dört üye evet, 73 üye hayır oyu verdi. Karajan bu duruma çok sinirlendi ve bütün dünyaya orkestranın sırf kadın olduğu için nitelikli bir müzisyeni istemediğini duyurdu. Ardından da orkestranın müzik direktörlüğünden ayrıldı.
Şimdiki şef Sir Simon Rattle görevini sürdürüyor. Rattle’ın senfoni ve opera repertuvarı barok dönemden çağdaş müziğe geniş bir yelpazeyi kapsıyor.

Şef Lorin Mazel yönetecek

Strauss, Mahler, Debussy, Stravinsky gibi klasik müziğin usta bestecileri yönetiminde konserler veren Kraliyet Concertgebouw Orkestrası da merakla beklenen bir topluluk. Orkestra konuk şef Lorin Maazel yönetiminde 10 Kasım’da Haliç Kongre Merkezi’nde izleyici karşısına çıkacak. 1888’de kurulan Concertgebouw Orkestrası’nda, Bela Bartok, Sergey Rachmaninov, Sergey Prokofiev’in de aralarında bulunduğu isimler solist olarak konserler verdi. 2004’te şef Mariss Jansons’un gelişiyle orkestra yeni bir döneme girdi. Mahler, Bruckner ve Strauss yine orkestra repertuvarının başköşesinde oldu ama Shostakovich ve Messiaen gibi 20’nci yüzyıl bestecileri de bu repertuvara eklendi.
Kurt Masur, Herbert von Karajan, Karl Böhm, Zubin Mehta’nın da aralarında bulunduğu dünyaca ünlü pek çok konuk
şef ile konserler veren Kraliyet Concertgebouw Orkestrası’nı, İstanbul konserinde başarılı pek çok işbirliğine imza attığı konuk şef Lorin Mazel yönetecek.

Ulusal marşa özgün stil

1990’larda şef Tan Lihua tarafından tekrar yapılandırılan Pekin Senfoni Orkestrası ise Türkiye’deki ilk konserini, 2012 Çin Yılı etkinlikleri kapsamında Side
12. Uluslararası Kültür ve Sanat Festivali’nde 13 Eylül 21.30’da Side Antik Tiyatro’da verecek. Çin’in ulusal marşını kendine özgü stiliyle yeniden yorumlayan orkestra, 2008 Pekin Olimpiyatları’nda da olimpiyat marşını tekrar yorumladı ve bu çalışmasıyla uluslararası platformda ses getirdi. Orkestranın Side’deki konserinin solistliğini perküsyon ustası
Li Biao üstleniyor. Okullar, üniversiteler ve sosyal kurumlarda senfonik müziğe yeni dinleyiciler kazandırılması için çalışmalar yürüten Pekin Senfoni Orkestrası bu konserinde Li Biao’nun 2012 Londra Olimpiyatları’nda seslendirdiği esere de yer verecek. n