Pazar Her derde maydanoz

Her derde maydanoz

22.01.2006 - 00:00 | Son Güncellenme:

Maydanoz halk arasında sadece mide bulantısını giderici ve böbrek taşı düşürücü olarak bilinir. Oysa yararları saymakla bitmez

Her derde maydanoz

tkumeli@milliyet.com.tr 15-20 santimetre boyuna erişince kesilir. Senede beş-altı kez kesim yapılabilir. Özel tat ve kokusu bileşiminde bulunan uçucu yağlar (esanslar) ve flavonoidlerden gelir. Maydanoz dünyadaki en besleyici yiyeceklerden biri ve bir demir deposudur. Genellikle taze yenen maydanozda kalsiyum, potasyum ve kükürt bulunur. Böbrekleri, karaciğeri ve idrar yollarını temizlemeye yardım eder. Kan şekerini normal seviyede tutar ve kansere karşı da koruyucudur. Yüksek tansiyonu düşürür. Kansızlığı giderir. Görme gücünü artırır. Kökü de aynı özelliklere sahiptir. Maydanoz A vitamininin öncüsü karotenoidler, E ve C vitaminleri bakımından çok zengindir. A vitamini öncüsü beta-karoten sayesinde çeşitli kanser tiplerine ve kalp hastalığına karşı koruma sağlayabilir. C vitamini kanser ve kalp krizine karşı korur ve bağışıklık sistemini güçlendirmeye yardımcı olur. Maydanozdaki diğer biyolojik aktif maddeler ise kanseri ve kalp hastalığını önlemeye yardımcı olur.Yemeklerin yanında yenen 5-10 dal (20 gram) maydanoz, insanın günlük C vitamini gereksiniminin üçte birini, beta-karoten ihtiyacının ise yüzde 10'unu karşılayabilir. Halk arasında maydanozun diş etleri kanamasında, yaraların kapanmasında, romatizmada iyileştirici etkisinin olduğuna inanılması, C vitamini açısından zengin olmasıyla açıklanabilir. Maydanoz çiğ olarak yenildiği gibi sarma, dolma, köfte ve çorbalarda tat verici olarak da kullanılır. Kurutulmuş maydanoz baharat gibi işlev görür. Özellikle güney illerimizde kebaplar maydanozla servis edilir. Bu yararlı bir uygulamadır. Ancak hastalık etkenleri bulaşma olasılığına karşı oldukça iyi yıkanması gereklidir. Maydanoz ömrü iki yıllık bir bitkidir. Maydanozun yaprakları K vitaminleri ve demir bakımından da zengindir. Maydanoz toksinlerin vücuttan atılmasını sağlar, kanı temizler, kansızlığa, böbrek ve karaciğer rahatsızlıklarına iyi gelir. Sindirim enzimlerini uyararak sindirim rahatsızlıklarını dindirir. Mide ve bağırsaklarda gaz birikmesini engeller. İdrar yollarının temizlenmesine yardım eder. Romatizma, damar sertliği, tansiyon düzensizliklerinde, şişmanlıkta kullanılabilecek bir bitkidir. Ayrıca böbrek taşı, kum gibi rahatsızlıklarda da etkilidir.Maydanozun gençleştirme, cilt tazeliğinin, güzelliğinin geri kazanılmasında ve korunmasında rolü büyüktür.Sağlıksız çalışan karaciğer metabolizması, cildin yavaş yavaş tazeliğini, güzelliğini ve canlılığını yitirmesine ve kişinin yorgun görünmesine, diğer organlarının olumsuz etkilenmesine neden olur. Maydanoz vücudu yabancı kimyasallardan arındırır. Böylece karaciğerin sağlıklı çalışmasında etkin rol oynayarak kişinin daha genç, daha sağlıklı, dinç ve zinde olmasında etkili olur.Maydanoz karaciğerde bulunan glutathione-S-transferaz (GST) enziminin aktivitesini yükseltir. GST enzimi, gerek besinler gerek solunum yoluyla aldığımız zararlı kimyasal maddeleri zararsız hale dönüştürür. Ağız kokusunu giderme konusunda da etkili bir çözüm aracı olan maydanozu yemeklerinizde veya salatanızda bolca kullanmalısınız. Maydanozdaki biyolojik aktif bileşenlerin bazıları şunlardır:Poliasetilen: Prostaglandinlerin kansere yol açabilen sentezini önler. Coumarin: Kan pıhtısı oluşumunu önlemeye yardımcı olur ve kansere karşı koruyucudur. Flavonoid: Bazıları antioksidan olarak işler, bazılarıysa tümör oluşumunu tetikleyebilen hormonları etkisiz hale getirir. Monuterpen: Bu antioksidanlar kanserle savaşmaya yardımcı olur ve kolesterolü düşürür. Karaciğerin dostu haftanın öğüdü C vitamini hücreleri korur ve dokuların dış etkenlerden zarar görmesine engel olur. Yaraların çabuk iyileşmesini sağlar. Bağışıklık sistemini güçlendirir. Diş sağlığında koruyucudur. Kılcal kan damarlarını güçlendirir. Demirin emilimini artırır. Kalsiyum, A, B ve E vitaminlerinin vücutta daha iyi kullanılmasını sağlar. C vitamini çok dayanıksız olduğu için pişirme ve saklama yöntemlerine dikkat etmek gerekir. Örneğin sebze ve meyveleri bıçakla kestikten sonra bekletmeden hemen tüketmek, salataya konulacak limon suyunu yemeden hemen önce ilave etmek ve sebzeleri çok az suda kısa sürede pişirmek ve haşlama suyunu atmamak gibi. C vitamininin en çok yararlı olduğu kişiler; kalp hastaları, enfeksiyonlu hastalar, yaşlılar, şeker hastaları, sigara ve alkol kullanan ve stres altında olanlardır. Kivi, turunçgiller, limon, havuç, taze kırmızı ve yeşil biber, beyaz ve kırmızı lahana, maydanoz, kuşburnu, yeşil sebzeler, siyah kuru üzüm, biber, lahana, karnabahar, taze patates, domates ve pırasada C vitamini bulunmaktadır. C vitamini haftanın besini Malzemesi: 3 demet maydanoz, 1 çay bardağı kısırlık bulgur, 2 adet domates, 2 adet salatalık, 2 adet salatalık turşusu, yeteri kadar limon ve sirke, 1-2 yemek kaşığı zeytinyağı.Hazırlanışı: Maydanozu iyice yıkayıp ince ince kıyarak servis tabağına yayın. Üstüne küçük küçük doğradığınız domatesi, salatalık turşusunu koyun. Bir kaptaki bulgurun üstünü bir parmak yüksekliğinde geçecek şekilde sıcak su koyun. Bulgur iyice kabarıp suyunu çekince karışıma ilave edip harmanlayın. Yağı ve limonunu da eklediğinizde maydanoz salatası servise hazırdır. Maydanoz salatası