İpek raylar

Bu iyi haberin biraz daha fazlasını aradım. Ulaştırma Bakanlığı'nın internetteki resmi sitesine girdim (www.ubak.gov.tr). Hayret! Sitede bu projeyle ilgili bahis bile yok. Perşembe günü tekrar baktım. Yine yok! Yanda bir başka projenin ikonu var. Avrupa Birliği fonuyla oluşturulan ve 13 ülkeyi bağlayan TRACECA yani Avrupa-Kafkasya-Asya Koridoru projesi. Önemli şeyler tezgahta galiba ama tam olarak anlayabilsek. Konan bilgilerin çoğu İngilizce. Tercümeye zahmet etmemişler. Şimdi imzalanan proje bu TRACECA'nın bir parçası mı? Yoksa alternatifi mi? Öyle ya, petrol ve doğalgaz boru hatlarından sonra ulaşımda da kendilerini "by-pass" ettiğimiz gerekçesiyle Ermenistan'ın birkaç yüz kilometrelik Kars-Tiflis-Bakü (KTB) projesine karşı çıktığı biliniyor.Haritada TRACECA projesinin Asya'yı Avrupa'ya Anadolu'dan değil kuzeyden, ya Karadeniz ya da Ukrayna üzerinden Bulgaristan tarikiyle bağladığı anlaşılıyor. Baktım, Büyük Millet Meclisi'mizde bu projede Türkiye'nin by-pass edilme tehlikesine dikkat çekilmiş. İpek gibi çok nazik mesele! Baştaki iyi haber karnımda düğümlenmeye başladı. En iyisi dedim, 1996-97'de tarihi İpek Yolu'nun izini deve sırtında 14 ay adımlamış ve resimlemiş sanat tarihçisi ve fotoğrafçı dostum sevgili Arif Aşçı'yı ziyaret edeyim. Onunla harita üzerinde Kaf Dağı'nı aşıp "trans" demiryollarını konuştuk. İpeğin serüveninin dünya tarihindeki olağanüstü yerini okudu kitaplarından. Buyur ola kozasından harften enstantanelere bu testusta bu kez de... Düüüüüüüüüüüüüüüüüüüüüüüüttt...1- 21'inci yüzyılan İpek Yolu projesi denen TRACECA projesini 1993'te Brüksel'de imzalayan sekiz devlet içinde aşağıdakilerden hangisi yoktu? a. Gürcistanb. Ermenistanc. Türkiyed. Azerbaycan2- Tarihte de Orta Asya'yı geçen birbirine paralel birkaç İpek Yolu güzergahı vardı. Arif Aşçı'ya göre en bilinen İpek Yolu bugün aşağıdaki hangi transit demiryolu hattının üzerinden geçiyordu?a. Transsiberiab. Transmongoliac. Transmanchuriad. Turksib3- Tarihi İpek Yolu bugün kaç yaşında?a. 700 b. 1100c. 1400 d. 2 bin4- İpek Yolu'nun en çetin geçişlerinden biri Takla Makan Çölü. Çin'in Tarım havzasında. Çağataycada ne demekmiş?a. Güvercinlere takla attırılan mekanb. Deve sırtında rövaşatac. Dünyanın merkezid. Giden geri gelmez5- Tarihi İpek Yolu güzergahının tam ortasına isabet eden ülke hangisi?a. Doğu Türkistanb. Sincanc. Uygur Özerk Bölged. Hepsi aynı yer6- 14'üncü yüzyılın sonunda giriştiği büyük seferlerle İpek Yolu'nu güçlendirmeyi ve dünya ticaretini elinde tutmayı hedeflemiş olan Moğol İmparatoru Timurlenk'in başşehri aşağıdakilerden hangisi?a. Buhara b. Taşkentc. Kaşgar d. Semerkant7- Steplerde yaşayan Moğollar için at ne kadar önemliyse Çinliler için ne önemliydi?a. Deve b. Fincanc. İpek d. Lotus çiçeği8- Yüzyıllarca Batı'da en büyük statü sembolü olan ipeğin nasıl elde edildiğini kimsenin bilmemesi çok şaşırtıcı. Çeşitli tahminler uydurulmuş. İpeğin orijini Batılılara göre aşağıdakilerden hangisiydi?a. İpek denizde yaşayan bir koyunun yünlerinden elde ediliyordu.b. Romalı tarihçi Pliny ipeğin ipek ağacından su yardımıyla toplandığını yazmıştı.c. Nasturi keşişlerin bambu bastonları içinde getirdikleri ipekböceği yumurtasından ipeği öğrenen Bizanslılar Haçlı Seferlerine kadar sır olarak tutmuşlardı.d. Hepsi9- İpek Yolu ipekten başka aşağıdakilerden hangisini taşıdı?a. Doğudan batıya barutb. Batıdan doğuya altın c. Batıdan Çin'e Zerdüştlük, Budizm, Nasturi Hıristiyanlık ve İslamd. Hepsi10- Tarihte en ünlü İpek Yolu seyyahı Marko Polo nereliydi? İpucu: Nerenin havaalanına onun adı verilmiştir?a. Norveç b. Belçikac. Venedik d. Portekiz11- Arif Aşçı'nın dört kişiyle ve 10 deveyle 14 ayda tamamladığı İpek Yolu Çin'de Şian'dan başlamış 1997'de Türkiye'de nerede bitmişti?a. Bursa'da İpekçilikb. Çanakkale'de Truvac. Kayseri'de Develid. Ankara'da Çankaya Çarşamba akşamı bazı gazetelerin internet siteleri şu son dakika haberini geçti: "Tarihi İpek Yolu'nu demiryoluna dönüştürecek Bakü-Tiflis-Kars demiryolunun çerçeve anlaşması bugün Gürcistan Devlet Başkanı Şaakaşvili, Azerbaycan Devlet Başkanı Aliyev ve Başbakan Erdoğan tarafından imzalandı." Bu proje sayesinde demiryollarımız batıda Boğaz geçişli Marmaray demiryolu tüneliyle Avrupa demiryolu ağına, Kars'ta Ahılkelek'ten başlayıp Tiflis üzerinden Bakü'ye ve oradan Hazar Denizi geçilerek doğuda da Kazakistan ve Çin demiryolu hattına bağlanacak. Proje tamamlandığında, Londra'dan kalkan bir tren Şanghay'a kadar gidebilecek!