Konak Meydanı yeniden canlandı, Kastamonu konakları turist çekti

İzmir yakın geçmişte ünlü Konak Meydanını yeniden eskisi gibi kullanır oldu. Kastamonu ise tarihi konaklarını yeniledi ve turistlerin dikkatini çekti. Bu iki şehre yenilikler getiren isimlerse Aydın Doğan Vakfının 9uncusunu düzenlediği Aydın Doğan Ödülünün bu yılki sahipleri. Konusu "Kent mimarisi, kent dokusu" olan ödül bu yıl İzmir Konak Meydanı ve Çevresi Düzenleme Projesi ile Kastamonu Tarihi Kent Dokusu İyileştirme Çalışmalarının oldu. İzmir Konak Meydanı ve Çevresi Düzenleme Projesinin yaratıcıları mimar Ersen Gürsel ve Haluk Erar. Ödülü paylaştıkları kişi ise eski Kastamonu valisi Enis Yeter. Yeter şu an Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı müsteşarı. Ödül sahipleri projelerini ve sonuçlarını anlattı. Haluk Erar: İzmirin kentsel tarihi üzerine kitap okuduk. Bu bir kamusal alan düzenlemesi olduğu için orada yaşayan kişilerle ve uzmanlarla görüştük. Mimarlar, şehir planlamacıları, tarihçiler, aydınlatmacılar, mühendisler, peyzaj mimarları ve sanatçılardan oluşan bir ekiple çalıştık. "Var olan olumsuz fiziki yapıyı nasıl olumlu hale dönüştürebiliriz?" sorusunun cevabını birlikte aradık. Konak Meydanıyla ilgili proje öncesinde nasıl bir hazırlık yaptınız? "Yağmur suları artık nereye gideceklerini biliyor" Ersen Gürsel: Evet. Haftanın beş günü İzmirdeydik. Günde 16 saat çalışıyorduk. Kendimizi İzmirli gibi hissetmemizde halkın ve merhum Ahmet Piriştinanın çok etkisi oldu. Projeyi hep desteklediler çünkü. Bu saatlerimizin bir kısmını çevredeki kahvelerde oturarak, halkla konuşarak ve fikirlerini alarak geçirdik. Belediye binasının çatısına çıktık, vapurların Konak İskelesine getirdiği insanların indikten sonra hangi yönlere gittiğini izledik. Projemizin belirleyici hatlarını onların istikametleri oluşturdu. İstanbullu olmanıza rağmen gide gele ikinci memleketiniz İzmir olmuştur herhalde. Haluk E.: Bu proje 20 hektarlık bir alanı kapsıyor. Bunun yaklaşık 5 bin metrekarelik alanı doğal taşlarla kaplandı. Meydana bir kaktüs bahçesi ekledik. Kent tarihi parkı yaptık. Bir de bizim meydana en önemli katkımız yağmur sularının artık nereye gideceklerini çok iyi bilmeleri oldu. Düzenleme sayesinde Konak Meydanına neler eklendi? "İzmirlilere yitirdikleri meydanı iade ettik" Ersen G.: İzmirlilere eskiyi anımsatacak ama bugünü de yansıtan bir proje hazırladık. Tabii onları meydana yabancılaştırmadan... Konak Meydanı Sarıkışlanın 1955 yılında yıkılmasıyla önemini yitirmeye başlamıştı. Biz yitirilmiş kamusal alanı İzmirlilere iade ettik. Amaç İzmir halkının meydanı tekrar yaşatmaya başlamasıydı. Projenin hayata geçmesiyle Konak İskelesi işlevini artırdı. Kemeraltı Çarşısı canlandı. Yaya hareketi hızlandı, merkez önemini tekrar kazanmaya başladı. Meydanın değişiminin ardından çevredeki dükkan sahipleri dükkanlarını güzelleştirmeye, tabelalarını yenilemeye ve binalarını boyamaya başladı. Projenin amacı neydi? "Cepheleri yeniledik, sokakları güzelleştirdik" Enis Yeter: Konaklama, alışveriş ve yemek yemek için yeni yerlerin yaratılması turist sayısını artırdı. Kurduğumuz el sanatları çarşısı sayesinde ebru, el dokumaları, sepet örme, ahşap boyamacılığı, bakırcılık gibi el sanatlarının yapıldığı ve ürünlerin satıldığı bir mekana sahip oldu Kastamonu. Şehrin kültürünü koruyan bir çalışma oldu bu. Sizin çalışmalarınız sayesinde Kastamonuda ne değişti? 1997de Kastamonu valisi olduğum dönemde başladım. 2003te valilik görevinden ayrılana kadar da sürdürdük. Valilik olarak en önemli işlerimizden birinin kültürel dokuyu, eski mimariyi yaşatmak olduğu için çalışmalara başladık. Kastamonu Tarihi Kent Dokusu İyileştirme Çalışmalarına hangi tarihte başlandı? Evet. Sadece şehir merkezinde 500ün üzerinde tarihi yapı var. Biz ilk olarak Sirkeli Konakı satın aldık ve restorasyonunu tamamladık. Konağı otel ve restoran olarak hizmete soktuk. Sonra tarihi bir evi satın aldık, onardık, 75. Yıl Cumhuriyet Müzesi haline getirdik. Arkasından devamı geldi. Valilik olarak konakları satın aldık ve onları otel ve restoran haline getirmeyi sürdürdük. Cepheleri yeniledik, sokakları güzelleştirdik. Sonra eski konakları yenilemeye koyuldunuz, değil mi? 30. En işlevsel yenilemelerden biri Hükümet Konağının zemin katında yapıldı. Depo olarak kullanılan bu yeri müzehaline getirdik. Kaç tarihi yapı restorasyondan geçti? Vedat Tek. Tek, İstanbul Sirkeci Postanesinin, Moda Vapur İskelesinin, Ankarada İkinci Meclis Binasının ve Kastamonu Hükümet Konağının mimarı. Mimar ve restoratörlerin yanı sıra köy ustaları ve endüstri meslek lisesi mezunları ile de çalıştık. Projenin mimarı kimdi peki?