O resimleri yapanlar artık “büyük adam”

İki yıl önce 1950’lerde Robert Kolej’in hazırlık sınıfında okuyup bugün birçoğu ünlü işadamı, siyasetçi, sanatçı olan mezunların resimleri “İzlenmemiş Yol” adıyla sergilenmişti. Bu serginin ortaya çıkış hikayesi şöyle: 1944-59 yılları arasında Robert Kolej’de resim öğretmenliği yapan ressam İlhami Demirci, öğrencilerinin yaptığı resimleri yıllarca saklar. Bu öğrenciler arasında geleceğin Dışişleri Bakanı İsmail Cem, THY Genel Müdürü Cem Kozlu, işadamları Hasan Subaşı, Hüsnü Özyeğin; tiyatro sanatçıları Zeki Alasya ve Engin Cezzar; siyaset bilimci Herkül Millas vardır. Usta ressam 1976’da vefat eder. Oğlu Ali Gün Demirci babasının “mirasına” sahip çıkar. Resimleri, babasının anısına ortaya çıkarmaya karar veren Ali Gün Demirci’nin ani vefatıyla görevi eşi Zübeyde Demirci devralır. Bir tesadüf eseri Robert Kolej mezunu Nuri Çolakoğlu ile tanışır. Okulun desteğini alarak önce sergiyi sonra satışı gerçekleştirirler.
İnternet sitesi Gittigidiyor’da satışa sunulan resimlerden elde edilecek gelir, Demirci ailesi ile Robert Kolej Burs Fonu arasında paylaşılacak.
Robert Kolej Mezunlar ve Geliştirme Ofisi İletişim Sorumlusu Mehveş Dramur “Resimlerin bir kısmını gerçek sahipleri aldı. Fiyatı kendileri belirledi. Burs fonuna kimi 1, kimi 2, kimi 5 bin TL yardım yaptı” diyor.

“Arkadaşımız son anda resmi yaptı ve yetiştirdi”

Herkül Millas (Siyaset bilimci)
Çocuktuk, güler yaramazlıklar da ederdik İlhami hocanın resim dersinde. En canlı anım bir uzun sömestr tatilinden sonra hazırlamamız gereken resimlerin teslimi sırasından. Hocamız isimlerimizi okuyordu sırayla, biz de gidip resmimizi teslim ediyorduk. Arkadaşımızın biri ismi üst üste okunmasına rağmen sürekli “Bir dakika öğretmenim” diyor, sırasında bir şeyler yapıyordu. Sonunda hocaya doğru koşturdu resmini üfleyerek. Meğerse o an yapıyormuş suluboya resmini. Çok gülmüştük bu bıçkınlığa. Ne de olsa sorumlu öğrencilerdik, haylazlık da yapsak bunun bilincindeydik!

“İlhami hocanın resimden anlamadığını ortaya çıkaracak bir komplo kurdum ama mahcup oldum”
Hasan Subaşı (Hisar Okulları kurucu temsilcisi)
Resmimi nostaljik nedenle kendim aldım. O resmin ilginç bir hikayesi var. İlhami Demirci benim orta 2’de hocam oldu. O zamana kadar resmim iyiydi, notlarım da. Önceki resim öğretmenleri yaptığım dağ, dere çizimlerini beğenirdi ama İlhami hoca beğenmiyordu. Ben de bu duruma üzülüyordum. İçimden “Benim resmim iyi ama hoca öyle düşünmüyor. Resimden anlamıyor ki” diyordum. Hocaya, resimden anlamadığını ortaya çıkaracak bir tuzak kurdum. Bedri Rahmi Eyüboğlu’nun babama hediye ettiği tabloya baka baka yaptım bu resmi. Eğer bunu da beğenmezse resimden anlamadığına iyice emin olacaktım. Ancak bu komplo ile benim anlamadığım ortaya çıktı. Çünkü İlhami hoca resmimi çok beğendi. Öyle methetti ki utandım. Şimdi bu resmin satışa çıkmasından ötürü de mahcubum. Çünkü hem bir komplonun eseri hem de özgün değil!

“Kibrit çöpünden adam yaptın mı geri yollardı”
Nuri Çolakoğlu (Televizyoncu)
Artium Sanatevi’nde bir tablo alım satım meselesi konuşurken galerinin sahibi Rüştü Sungur İlhami hocanın gelini Zübeyde hanımdan bahsetti. Hocanın Robert Kolej öğrencilerine ait 200’den fazla resmi sakladığını öğrendim. İlhami hoca benim de resim hocamdı. Robert Kolej Mezunlar Derneği’nde yaptığımız toplantı ile bunları önce sergilemeye sonra satışa çıkarmaya karar verdik.
İlhami hoca sertti, resmi ve yaptığı işi çok ciddiye alırdı. Bizi bağıra çağıra resimden anlar hale getirmeye çalışıyordu. Modern resme yönlendirmek için uğraşıyordu. Değerli bir ressamdı ama biz 12-13 yaşlarında bunun farkında değildik. Bu yüzden ondan yeterince yararlanamadık belki.
Kibrit çöpünden adam yaptın mı resmi değerlendirmez, tekrar yapmanı isterdi. “Hababam Sınıfı”ndaki Refüze Ekrem gibiydi, hemen reddederdi. Koltuğun altına resmi koyar geri yollardı seni.

“İlhami hocanın notu çok kıtmış, not defterinden belli”
Zübeyde Demirci
* Kayınpederim İlhami hoca bu resimleri ölene kadar arşivinde sakladı. Sonra oğlu, eşim Ali Gün Demirci ileride bir gün sergiler ya da müzayedeye çıkarır diye saklamaya devam etti. Ancak ömrü vefa etmedi. “Ben bunları ne yapabilirim?” diye düşünürken yine İlhami hocanın Robert’ten öğrencisi olan Nuri Çolakoğlu ile tanıştım.
* İlhami hoca sevecen ve tonton biriydi ama hoca olarak baktığımızda ne kadar titiz davrandığı not defterinden belli. Notu çok kıtmış. n

“Sputnik roketi yeni atılmıştı, o yüzden uçak resmi yaptım”

Cem Kozlu (Profesyonel yönetici)
* İlhami Demirci çok ciddi, sert ve mükemmelliyetçi bir hocaydı. Resimlerimizi kolay kolay beğenmezdi. Derslerinde yaptığımız resmin yarısını eliyle kapatıp “Bu kısmı olmayınca resim bir şey kaybediyor mu?” diye bakardı. Eğer kaybetmiyorsa “Niye bu tarafı böyle yaptınız?” diye bize sorardı.
* Okulda bir model uçak kulubümüz vardı. Ayrıca yatakhane arkadaşım Cem Karaca ve birkaç öğrenciyle birlikte bir roket kulübü kurmuştuk. O zaman Sputnik roketi yeni atılmıştı. Onun yarattığı bir heyecan vardı tüm dünyada. Benim satıştaki resmim de sanırım onun etkilerini taşıyor. O yüzden çöle duşan bir uçak resmi yapmışım.
* İlhami hoca bana not defterinde en yüksek notu vermiş olsa da satıştaki resimlere baktığımda Mehmet Emin Karamehmet, Herkül Millas gibi isimlerle kıyaslandığında benim çizimlerimin çok ilkel göründüğünü fark ettim.
* Kendi resmimi satın almayı düşünüyorum. Hem bir hatıra hem de hatıradan öte okula bir yardım niteliği taşıyor.