Yorgunluğa karşı harekete geçin

tkumeli@milliyet.com.tr Düzenli hayat tarzı, hafif fiziksel egzersizler, sağlıklı beslenme ve ideal kiloyu koruma kronik yorgunluk sendromundan korunmak için uygulanması gereken temel kurallardır. Ayrıca sağlıklı bir uyku da oldukça önemlidir. Eğer tedavi sonucunda tıbbi bir teşhis konulamadıysa, yorgunluğunuzun nedeni tıbbi değilse ve yaklaşık altı aydır halsizseniz, kronik yorgunluk sendromu yaşıyor olabilirsiniz. Avrupa ülkelerinde ve Amerika'da uzun yıllardır bilinen kronik yorgunluk sendromu, son yıllarda Türkiye'de de tanınmaya başladı. Yaklaşık yüzde 70 oranında kadınları, özellikle de 30-50 yaş grubunu etkiliyor. Kendini güvensiz hissetme, ümitsizlik, net görememe, mide ve bağırsak sisteminde problemler, sabırsızlık, doyumsuzluk, genel olarak yaşama ve sosyal hayata karşı negatif tutumlar, işi bırakma, hafıza ve konsantrasyonda problemler bu sendromun yaşanabilen belirtileridir. Pek çok hasta çeşitli yiyeceklere, alkole veya yapay tatlandırıcılar gibi maddelere intolerans gösterebilir. Nasıl tedavi edilebilir? Tiroit yetmezliği, gizli bir tiroit bezi tembelliği, böbreküstü bezlerinde, kortizon ve benzeri hormonların yapımında bir eksiklik olup olmadığını kontrol ettirmek için bir hekime başvurun. Hormonal tetkiklerinizi altı ayda bir yaptırmalısınız. Kansızlıktan ileri geliyorsa B12, folik asit veya demir kullanarak çok iyi sonuçlar alınabileceğini unutmayın. Günde 2,5-3 litre su için. Bağışıklık sisteminizi güçlendirecek yiyeceklere beslenmenizde yer verin. Özellikle sebze ve meyve tüketiminizi artırın. Meyvelerde C vitamini açısından zengin, kuşburnu, karpuz, mandalina, kivi ve portakalı tercih edin. Ispanak, pazı, sivribiber, brokoli, brüksellahanası gibi yeşil yapraklı sebzelerin tüketimini artırın. Sebze ve meyve ağırlıklı beslenmeniz sindirim şikayetlerinizi azaltarak uykuya dalmanızı kolaylaştırır. Geceleri ağır ve yağlı yemek yememeye özen gösterin. Kahve, çay, soğuk içecekler, kakao ve benzerleri gibi kafeinli içecekleri azaltın. Kahve yerine rahatlatıcı bitki çaylarını tercih edin. Yeşil çay ve ısırgan otuyla yapılan bitkisel çaylar gibi. Sigarayı ve içkiyi azaltın. Uyku düzeninize dikkat edin. Düzenli olarak, her gün yedi-sekiz saat uyumaya çalışın. Düzenli egzersiz yapın. Bazı gevşeme ve stres atma tekniklerini öğrenin. Magnezyum, potasyum, çinko: İyi planlanmış bir magnezyum, potasyum, çinko destek programı son derece iyi sonuç verebilir. Ginseng: Enerji verici etkileri nedeniyle çok yaygın kullanılan bir bitkisel destektir. B grubu vitaminleri: Özellikle B12 vitamininden yararlanılabilir. Bağışıklık sistemini destekleyen, kan hücresi üretimini artıran desteklerdir. C vitamini: Böbreküstü bezini destekler, bağışıklığı güçlendirir, doku iyileşmesini artırır. Ekinezya: Uzun süreli yorgunluk sorunu olanlarda, özellikle bağışıklık sistemi sorunlarının eşlik ettiği gözlenirse bu bitkisel destekten de yararlanılabilir. Diyetinizi destekleyebilecek öğeler haftanın besini Kuşburnu meyveleri A, B1, B2, C, E ve K vitaminleri ile mineral maddeler, özellikle fosfor ve potasyum elementleri bakımından oldukça zengindir. 100 gram kuşburnunda bir sandık portakala eşdeğer C vitamini vardır. Kuşburnu meyvesi limon ve domatesten 3 bin 40 defa, elmadan ise 300 defa daha fazla vitamin içerir. Etkin bir kan temizleyici, bağırsak yumuşatıcı, kurt düşürücü özelliğe sahip olan kuşburnu, C vitamini zenginliğinden ötürü vücudun gelişmesini düzenler. C vitamini vücutta bağ dokusunun sağlam ve sıkı olmasını sağlayarak soğuk algınlığı, nezle, grip ve diğer ateşli hastalıklara karşı direnci artırır. A ve E vitaminleri ile birlikte antioksidan etki göstererek kanser riskini önler, ayrıca fenolik maddelerle birlikte damar yüzeylerinin sağlam olmasını sağlar ve kanamaların önlenmesine yardımcı olur. Kuşburnu haftanın öğüdü B kompleks vitaminleri, karbonhidrat metabolizması, enerji üretimi ve vücuttaki diğer metabolik reaksiyonlarda, zihinsel yorgunluk ve streste, bağışıklık sistemini güçlendirmede, anemide, büyümede, sinir sistemi, kalp ve cilt sağlığında folik asit-B6 vitamini ve B12vitamini ile homosistein seviyesini düzenleyerek kalp sağlığını destekler. B vitaminleri