Bayan Başbakan'a hapis

Benazir Butto ile eşi beşer yıl hapis ve 3.3 trilyon lira da para cezasına çarptırıldı

Dış Haberler Servisi


Pakistan'da, 1988'de büyük umutlarla başbakanlığa gelen kadın politikacı Benazir Butto, iktidarı döneminde karıştığı yolsuzluk, haksız çıkar sağlama ve rüşvet iddiaları yüzünden beş yıl hapis cezasına mahkum oldu. Mahkeme Butto'ya siyaset yasağı da getirirken 3.3 trilyon lira da para cezası verdi.
Lahor Eyalet Yüksek Mahkemesi'nde yapılan duruşmalar sonunda Benazir Butto'yla birlikte yargılanan kocası Asaf Ali Zerdari de benzer suçlamalar nedeniyle aynı cezalara çarptırıldı.
Mahkeme Benazir Butto ve eşinin karara itiraz edebileceklerini de açıkladı. Benazir Butto ve kocası hakkında yolsuzluk ve rüşvet iddialarıyla açılmış, halen süren beş ayrı dava daha bulunuyor.
Bir yıl süren duruşmalar ardından konuşan yargıçlar, "Karar, her iki kişi hakkındaki suçlamaların kanıtlanıp doğrulanması üzerine verilmiştir" dedi.
Bir konferans nedeniyle İngiltere'de bulunan Benazir Butto'dan her hangi bir açıklama gelmedi. Asaf Ali Zerdari ise, daha önce yolsuzluk ve öldürmeye azmettirmek davalarından aldığı mahkumiyet nedeniyle halen hapiste bulunuyor.
Karara ilişkin ilk tepki, Butto'nun eski başkanı olduğu Pakistan Halk Partisi'nden geldi. Parti adına konuşan Pencap eyalet yöneticilerinden Münir Ahmed Han, "Bu taraflı bir karar. Bunu bekliyorduk" dedi.

Traktör davası

Mahkeme, Butto ve eşi Zerdari'nin, Polonya'dan traktör alımında bir İsviçre bankası aracılığıyla büyük meblağlarda rüşvet niteliğinde komisyon aldıklarına hükmetti. Asaf Ali Zerdari, hakkındaki yaygın yolsuzluk ve rüşvet iddiaları nedeniyle Pakistan'da 'Bay yüzde 10' olarak anılıyor.
Başbakan Navaz Şerif'in hükümeti, Butto ve eşinin adının karıştığı yolsuzluklar üzerine kararlılıkla dururken, İsviçre'de de ilgili banka, federal polis ve özel savcı da iddiaların üzerine büyük titizlik ve ısrarla gitti. İsviçreli savcı, soruşturma tamamlanmadan kesin deliller ışığında İsviçre tarihinde olağanüstü bir istisna yoluna giderek, Benazir Butto'nun suçlu olduğunu açıklamıştı.

Yolsuzluk, rüşvet ve iktidar

Siyasi kariyeri boyunca iktidarı iki kez tadan, Pakistan'ın tek kadın başbakanı Benazir Butto, 21 Haziran 1953'te Karaçi'de doğdu. Babası Zülfikar Ali Butto, 1971'de Bangladeş savaşındaki yenilginin ardından Pakistan'ın sıkıyönetim şefi oldu. 1973'te ise liderliğini yaptığı Pakistan Halk Partisi, oyların çoğunluğunu alarak iktidara geldi.
General Ziya ül Hak, Temmuz 1977'de Butto'yu askeri bir darbeyle devirdi. Butto, darbeden 21 ay sonra, tartışmalı bir cinayet davasında suçlu bulunarak idam edildi.
Benazir Butto'nun, babasının ölümünden sonraki 11 yılı hapis, sürgün ve siyasi mücadeleyle geçti. Bu dönemde siyasi iktidarını aralıksız sürdüren Ziya ül Hak, Ağustos 1988'de sabotaj olduğu ileri sürülen bir helikopter kazasında öldü ve Butto için herşey değişti. Aynı yılın kasımında yapılan genel seçimlerde Benazir Butto, oyların yüzde 39'unu alarak iktidara geldi.
Ancak 20 ay sonra, Devlet Başkanı Gulam İshak Han, Butto'yu görevden aldı ve hakkında yolsuzluk iddiaları nedeniyle dava açıldı. Adam kaçırma ve şantajla suçlanan kocası, Asıf Zerdari ise, Eylül 1990'da tutuklandı. Bir ay sonra yapılan seçimlerde Butto büyük bir yenilgiye uğradı, Navaz Şerif başbakan oldu.
Devlet Başkanı Legari'yle Temmuz 1993'te iktidar mücadelesine giren Navaz Şerif istifa etti. Bu çatışmayı fırsat bilen Benazir Butto, ekim ayındaki seçimlerde iktidarı tekrar ele geçirmeyi başardı.
İktidarda kaldığı üç sene boyunca, Butto, liberal ekonomi ve özelleştirmeden yana tavır alarak, Pakistan'ın şiddetle ihtiyaç duyduğu yabancı sermayeyi ülkeye getirmeye çalıştı.
Ancak 1996 yılına gelindiğinde, Butto için yeni bir sayfa açıldı. Eylül ayında kavgalı olduğu kardeşi Murtaza, polis tarafından öldürüldü. Ölüm emrinin Butto'nun kocası tarafından verildiği iddia edildi. Eski Cumhurbaşkanı Faruk Legari, Butto hükümetini, yolsuzluklara karıştığı gerekçesiyle kasımda görevden uzaklaştırdı. Zerdari ise, Murtaza cinayetine karışmakla suçlanarak tutuklandı.
Butto ve kocası Zerdari hakkında 1997'den itibaren, sonu gelmez yolsuzluk iddiaları başladı. Şubat ayında Zerdari'nin 1980'li yılların sonunda Britanya ve ABD'ye eroin ve esrar kaçırdığı iddia edildi. Nisan ayında Benazir Butto hakkında cinayet komplosu kurdurmaktan soruşturma açıldı. Aynı yıl eylül ayında Butto ve ailesinin çoğu uyuşturucu kaçakçılığından gelen üç milyar dolar (yaklaşık 1,1 katrilyon TL) üzerinde gelir elde ettiği ileri sürüldü.
Benazir Butto ve eşinin Nisan 1998'de devlet kasasından 1.5 milyar dolar (yaklaşık 550 trilyon TL) aldığı iddialarını, yolsuzlukla ilgili belgelerin ortaya çıkması izledi. Belgelerde Butto ve eşi adına transfer edilen komisyonların kayıtları da bulunuyordu.
En büyük ihale yolsuzluğu ise Fransız Dassault şirketinden dört milyar dolara (yaklaşık 1.5 katrilyon TL) 32 Mirage uçağı alımında ortaya çıktı. Bu ihaleden Zerdari 200 milyon dolar (yaklaşık 76 trilyon TL) komisyon almıştı. Bunun üzerinde Lahor Yüksek Mahkemesi, Butto, eşi Zerdari ve annesinin tüm malvarlığının dondurulmasına karar verdi.

CNN'de günah çıkardı

Benazir Butto, hakkındaki hapis cezası açıklanmadan birkaç saat önce CNN televizyonunun 'Questions and Answers' (Sorular ve Yanıtlar) adlı programına katılarak, ülkesinde "haksız suçlamalara hedef olduğunu" savundu ve günah çıkartmaya çalıştı..
Program boyunca dünyanın dört bir yanından izleyicilerin sorularını yanıtlayan Butto, bir soru üzerine "Eşim ve ben, servetimiz, iktidardayken yaptıklarım konusunda bir yığın haksız suçlamalara hedef olduk. Bunlar da, doğru olmasa bile, bazı hatalarımızdan kaynaklandı. Bir daha iktidara gelirsem bu hataları tekrarlamamak için elimden geleni yapacağım" diye konuştu.
Eski kadın başbakan, siyasi rakibi Navaz Şerif'e "Kızdığını ancak kin gütmediğini" de belirterek, "Ama o ve çevresi, bunu ailemize karşı bir kan davası haline getirerek, herşeyi yapmaya hazır görünüyorlar" dedi.
Benazir Butto, hakkındaki mahkumiyet kararının açıklanmasının ardından da dün BBC televizyonuyla yaptığı söyleşide, "Yaptığım hatalar nedeniyle pişmanlık duyguları taşıyorum. Ancak kendimi temize çıkarmak için bir çaba içinde bulunmam da düşünülemez. Babamı darağacında idam eden, ailemiz hakkında türlü yanlışlar yapan yargıçlar karşısında aklanma çabalarının bir sonuca ulaşabileceği düşünülemez" şeklinde konuştu.