Çocukken yapılan düzenli fiziksel aktivite depresyondan koruyor

Yeditepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Bölüm Başkanı Prof. Dr. Serap İnal, yapılan çalışmaların, düzenli fiziksel aktivitenin, kişilerin depresyon ve kaygı düzeylerini azalttığını ortaya çıkardığını belirterek, ”Çocuklara egzersiz ve spor yapmak sevdirilmelidir. Çocuklar fiziksel aktivitelere katılırken aynı zamanda eğlenmelidir ki tekrar ertesi gün veya hafta, aynı aktiviteye katılma isteği sürdürülebilsin ve bu bir alışkanlık haline dönüştürülebilsin” dedi.

İnal, egzersiz ve sporun, sadece bedensel bir uğraş olmadığını belirterek, özellikle çocukların sosyalleşme ve topluma uyma süreçlerinde etkin bir rol oynadığını söyledi.

Bu fiziksel aktivitelerin kendi içinde kuralları olan, bunlara uyma zorunluluğu bulunan, ancak kıstasların kabul edildiği ve benimsendiği olgular olduğunu ifade eden İnal, şöyle devam etti:

”Dolayısıyla çocuk, egzersiz veya spor yaparken yeni özellikler kazanmakta, fiziksel olduğu kadar ruhsal olarak da eksikliklerini geliştirmeyi, tamamlamayı öğrenmektedir. Çocukluk yaşlarından başlayarak düzenli egzersiz ve spor alışkanlığını kazanmak, ilerleyen yaşlarda yaşamı tehdit eden koroner kalp hastalıkları, yüksek tansiyon, inme, diyabet, kolon ve meme kanseri, obezite ve depresyonun görülme olasılığını azaltmaktadır. Bu Dünya Sağlık Teşkilatı tarafından da kabul edilmektedir. Aynı zamanda kas-iskelet sistemi hastalıklarının oluşmasını da engellemektedir.

Ayrıca düzenli fiziksel aktivite yapan çocuklar enerjilerini doğru yönde harcamayı öğrenmektedir ve toplumca aşırı olarak kabul edilen duygu ve davranışlarının olumluya yönlendirilmesi mümkün olmaktadır. Yapılan çalışmaların düzenli fiziksel aktivitenin kişilerin depresyon ve kaygı düzeylerini azalttığı bildirilmektedir. Bu nedenle düzenli egzersiz ve spor yapan çocukların, sosyalleşmeleri, kendine güven duygularının artması ve arkadaşlık kurmaları kolaylaşmaktadır.”

”Türkiye’de fiziksel aktivite düzeyi yetersiz”

İnal, Türkiye’de çocukların fiziksel aktivite oranlarını yeterli bulmadığını ifade ederek, ”Esasında Türkiye’de gençler ve yetişkinlerin de fiziksel aktivite düzeyleri yetersiz. Okul çağı çocukları üzerinde yapılan bir çalışmada çocukların 522’sinin düzenli fiziksel aktivite yapmadığı, fakat yüzde 43’ünün sokakta oynayarak fiziksel aktivite yaptığı bildirilmektedir” dedi.

Dünyada ve Türkiye’de okul çağı çocuklarının fiziksel aktivite yapma olanaklarının okullarda aldıkları beden eğitimi ve spor dersleriyle sınırlı kaldığının pek çok çalışmada bildirildiğini işaret eden İnal, şunları kaydetti:

”O nedenle beden eğitimi ve spor derslerine özellikle önem vermek gerekmektedir. Ülkemizde fiziksel aktivite düzeyi en fazla 18-24 yaş arasındaki gençlerde yüksektir. Bu durumda üniversitelerde spor yapma olanaklarının daha fazla olması neden olarak gösterilebilir. Eğer aileler spor yapıyorsa veya düzenli fiziksel aktivite yapma alışkanlıkları varsa bunu çocuklarına da aktarıyorlar. Fakat ülkemizde aileler genellikle bu konuda duyarsızlar. Spor yapma bilinci ’Ağaç yaşken eğilir’ atasözümüzden hareketle, erken yaşlarda kazandırılmalıdır. Bunun için okullardaki fiziksel aktivite eğitimine önem verilmelidir. Bu nedenle de hem beden eğitimi derslerine hem de okul sporlarına yoğunlaşmalı, çocukların akademik eğitimleri yanı sıra beden eğitimlerine ve bunun için ayrılan ders saatlerinin verimli kullanılmasına özen gösterilmelidir.”

Aynı zamanda okul dışındaki saatlerde de çocukların zamanlarını verimli ve yararlı kullanabilmeleri açısından fiziksel aktivite yapma olanaklarının geliştirilmesi gerektiğini ifade eden İnal, ”Çocuklara egzersiz ve spor yapmak sevdirilmelidir. Çocuklar fiziksel aktivitelere katılırken aynı zamanda eğlenmelidir ki tekrar ertesi gün veya hafta, buna katılma isteği sürdürülebilsin ve bu bir alışkanlık haline dönüştürülebilsin” şeklinde konuştu.

Devletin sorumluluğu

Prof. Dr. Serap İnal, çocuklara düzenli fiziksel aktivite kazandırılmasının devletin birincil sorumluluğu olduğunu dile getirerek, ”Devlet, çocukların ve gençlerin eğitimi ve akademik gelişimlerinden ne denli sorumlu ise fiziksel aktivite düzeylerini geliştirmekten de o kadar sorumludur. Tabii ki bunun için önce ailelerin bilinçlendirilmesi, çocukların okula ve okul sporlarına katılım oranının arttırılması gerekmektedir” ddedi.

Çocuklarının sağlıklı bireyler olarak yetişmeleri, zararlı alışkanlıklar edinmelerinin önüne geçilebilmesi için düzenli egzersiz ve fiziksel aktivite yapma olanaklarının yaratılması gerektiğini işaret eden İnal, ailelerin çocuklarının yaptığı aktivitelere katılması gerektiğini vurguladı.

İnal, ”Ayrıca, ailelerin, çocukların beslenmeleri ne kadar önemli ise fiziksel aktivite yapmalarının da o kadar önemli olduğunu benimsemeleri gerekmektedir. Fakat bunu için de kendilerinin iyi örnek olmaları ve fiziksel aktivite yapma alışkanlığını kendilerinin de kazanması veya kazanmış olmaları gerekmektedir” diye konuştu.