Eski şarkılar yine gün ışığında

Orhan Kahyaoğlu


       Led Zeppelin, davulcusu John Bonham'ın 1980'deki ölümünden sonra dağıldı. Onları yeniden bir araya getirmek için çok uğraşıldı. Ama grubun diğer üyeleri artık solo çalışmalara yönelecekti. Geçen yirmi yıla rağmen, bu grubun adı belleklerden hiç silinmediği gibi, birçok yeni hard - rock grubu - ve özellikle bazı metal gruplar - grubun müziğinden kıyasıya yararlandı. Bazı temel kaynaklarda, grup için "rock'n roll'un numunesi" diyorlar. Jimmy Page, Robert Plant ve John Paul Jones, bugüne gelene kadar, "yol gösterici" kimliklerini sürdürüyorlar. Özellikle Page ve Plant duo çalışmalarında, eski soundlarını gitgide zenginleştiriyorlar.
       Rock müzikte kendine özgü mistisizmi ve benzersiz tavrıyla yeni kuşak müzikseverleri etkilemeye devam eden grubun, geçen yaklaşık yirmi yıl sonra ilk kez bir "The Best Of"u geçtiğimiz aylarda "Early Days" adıyla yayımlandı. Onların izleyici potansiyelini anımsatmak için şu bilgiyi verelim: Led Zeppelin, rock tarihinde The Beatles'dan sonra, albümleri en çok satan grup. Satışlarının bugün ulaştığı rakam 80 milyon. Durum böyle olunca, bu grubun ilk kez bir "best of"uyla karşılaşmak gerçekten heyecan verici.
       "Early Days" albümü, "Best Of"larının ilki. Bu yılın ilk aylarında, "Volume 2"si de "Later Days" adıyla piyasaya çıkacak. "Early Days"deki 13 parçayı, ilk dört albümünden Jimmy Page seçmiş. Grubu yeni ya da ilk defa dinleyenler için seçimin özenli olduğunu söylemek gerek. Seçilen klasikler arasında "Whole Lotta Love", "Black Dog", "Dazed And Confused", "Battle Of Evermore" ve "Rock'n Roll" gibi çokça anılan parçalar var. 70'li yılların genelde rock kültürünün mistik imgelerinin yoğun hissedildiği örnekler. Albümün sonuna gelindiğinde ise "Stairway To Heaven"la karşılaşılıyor ki, bilindiği gibi bu beste en çok yorumlanan, üstüne en çok fikir yürütülen, rafine örneklerinden biri. "Communication Breakdown" adlı bestedeyse, bundan önce hiçbir kayıtta karşılaşılmayan bir "live"yorum. Albümün CD'sinde, 24 sayfalık bir kitapçık da var. Artık "antika" kabul edilen bu kayıtları dinlerken, rock'ın ruh ve felsefesini, estetik kriterlerini bütün incelikleriyle hatırlama olanağı buluyoruz.
       * * *
       Aynı zaman diliminde, Türkiye'de piyasaya çıkan birçok "best of" arasında dikkat çeken bir çalışma daha var: Queen'in "Greatest Hits Hf". Kuruluşu, neredeyse otuz yıl önceye dayanan bu önemli grup, bilindiği gibi 1991'de Freddie Mercury'nin ölümünden sonra tarihe karıştı. Gerçi "Queen" adıyla eski kayıtlardan derlenen ve remix albümlerle karşılaştık. Bunlar zorlama albümlerdi bence. Geçmişten kalma güzel şarkılara rastlasak da, çoğu bir bütünlük arzetmiyordu.
       Bundan önce, Queen'in iki "Greatest Hits"i yayınlanmıştı. Şimdiki ise, üçüncüsü. Bu albümün kapağına "Queen" başlığı yanında bir de "+" işareti eklenmiş. Bu "+" sanırım, albümdeki parçalar içinde, birçok önemli ismin, grubun parçalarını yorumlayışıyla bezeli. Gerçi bu kayıtların tümünde sanatçılara Queen üyeleri eşlik ediyor. Yani, Mercury dışındaki üyeler. Çoğu, Mercury'nin anısına söylenmiş. Örneğin, Elton John "The Show Must Go On", George Michael "Somebody To Love", Qyclef Jean's "Another One Bites The Dust"ı söylüyor. Freedy Mercury'nin 1987'de yayınlanan, Montserrat Caballe ile çıkan duo albümünün hiti "Barcelona"da bu koleksiyonda yer alıyor. Bir de Mercury'nin yıllar önce David Bowie'yle yaptığı ve büyük yankı uyandıran bir hiti vardı. "Under Presure" adlı bu hiti de albümün içinde bulmak mümkün. Bu şarkıların dışında, "Greatest Hits III"de Queen'in son dönem parçalarıyla karşılaşıyorsunuz. Ama, gerçeği söylemek gerekirse, bu albüm biraz ticari hedefli. Derlemeyi öncekiler gibi özenli hazırlamamışlar. Son dönemin elde kalan her şarkısı bu albüme konmuş. Mercury ve Brian May'in özel hitleri koleksiyona katılmış. Neticede biraz çorba olmuş bu albüm. Ruh bütünlüğü pek yok. Ama, yine de Queen ve Mercury'ye tutkun olanların arşivlerinde "fazlalık" olarak değerlendirirsek haksızlık etmiş oluruz. Her şeye rağmen tek tek iyi şarkı ve iyi yorumlar da var.