Güvercin kanatlı kediler

1960’lı yılların sonlarında yayıncısının önerisi ile 11-17 yaş arasındaki çocuk ve gençler için “Yerdeniz” dizisini yazmaya başlayan Ursula K. Le Guin, bu dizinin üçüncü kitabı olan “En Uzak Sahil” (The Farthest Shore) ile National Book Award For Children’s Literature Ödülü’ne layık görülmüştü.
1970’li yıllarda ise resimli çocuk kitapları ve öyküleri üzerinde çalışmaya başlayan Le Guin’in dört kitaplık “Kanatlı Kediler Masalı” dizisinin ilk kitabı 1988 yılında yayımlandı.
“Kanatlı Kediler Masalı” dizisinin ilk kitabı “Dört Yavru”da, adından da anlaşıldığı gibi; Robin, Telma, Ceymi, Hena isimli dört kedi yavrusu ile tanışıyoruz. Dizinin adında geçen ‘kanatlı’ sözcüğü, kitaba önyargı ile yaklaşılmasına sebep olsa da “Kanatlı Kediler Masalı”ndaki kahramanlarımız diğer uçabilen kahramanlardan oldukça farklı. Farklılıkları diğer hayvanlar -özellikle de uçabilenler- arasında tartışmaya sebep olsa da, bakın minik bir fare bu tartışmayı nasıl sonlandırıyor:
“‘Bu kesinlikle haksızlık!’ diye haykırdı ardıç kuşu. ‘Adaletsizlik!’ diye katıldı ispinoz. ‘Katlanılamaz!’ diye bağırdı mavi alakarga. ‘Anlayamıyorum neden,’ dedi bir fare. ‘Sizin her zaman kanatlarınız vardı. Şimdi onların da var. Bunun neresi haksızlık?’”

Özgür yavrular
Aslında bu dört yavru süper kahraman değil, sıradan kediler. Doğalarında olmadığı için diğer kanatlılar gibi pek rahat uçtukları da söylenemez. Anneleri Bayan Emma Tekir bile onların bu aykırı durumunu güçlükle açıklaya- biliyor. Yavrularının kanatlı olmasını onlar doğmadan önce rüyasında uçabildiğini görmesine bağlıyor.
Ayrıca bu anne tehlikelerin kol gezdiği, yemek bulmanın zorlaştığı kentte çocukları için sürekli endişelenmek yerine, onları güvende olacakları başka bir yere gitmeleri konusunda ikna eden bir anne. Bayan Emma Tekir’in sözünü dinleyen çocukları da kendilerine daha güvenli bir yuva bulmak için bir maceraya atılacak kadar özgür.
Söz konusu yazar Le Guin olunca insan ister istemez kitapta geçen her öğenin ardında bir anlam arıyor. Neden altı değil de dört kedi yavrusu? Neden bu kediler kendi aralarında konuşabilirken insanlarla konuşmuyor? Neden kedilerin yemek için avlanmaları detaylı anlatılmamış? Bunların yanıtını kitabın okuyucusuna bırakıyoruz.
S.D. Schindler’in resimlediği “Kanatlı Kediler Masalı” dizisinin yayımlanan “Dört Yavru” ve “Yuvaya Dönüş”ün ardından, dizinin diğer iki kitabı “Yeni Arkadaş” ve “Kentte Tek Başına” da  yakın zamanda yayımlanacak. 

Le Guin’ci olmak
Diziyi dilimize Naz Beykan çevirmiş. Beykan, Günışığı Kitaplığı’nda, alıştığımız gibi kitap kahramanların adlarının Türkçe oku- nuşlarını kitabın başında vermektense, bu okunuşları metin içinde kullanmayı tercih etmiş; ki bence de çok iyi etmiş.
Yalnız çeviriyle ilgili, başka bir çocuk kitabı çevirisinde de rastladığım için değinmeden geçemeyeceğim bir nokta var. Kitabın 37. sayfasında Suzan’ın “Bilmiyordum ki! diye geri fısıldadı...” cümlesinde yer alan geri fısıldamak ile Berkan, sanırım kendisine fısıltıyla bir soru soran kardeşini aynı şekilde yanıtladığını söylemek istemiş. Bazen bu noktalar gözden kaçabilir. Bunun dışında “Kanatlı Kediler Masalı”, 7-10 yaş aralığındaki çocuklar için gerek baskısı gerek yazı tipi ile oldukça kaliteli bir yayın.
“Tolkien’ci mi yoksa Le Guin’ci misin?” sorusu fantastik edebiyatın konu olduğu sohbetlerin vazgeçilmezlerindendir. Ben hep Le Guin’ci oldum. “Kanatlı Kediler Masalı”nı okuduktan sonra Le Guin’e hayranlığım daha da arttı.
“Kanatlı Kediler Masalı”, okumayı ve kedileri seven çocuklara verilecek güzel bir hediye olduğu gibi, kedileri ve okumayı sevdir- mek istediğimiz çocuklara da verilecek güzel bir bahar armağanı.