Hamilelik şikayetleri kabusunuz olmasın

Kim istemez ki rahat bir hamilelik dönemi geçirmeyi ? Ama bulantı,halsizlik,mide yanması ve baş ağrısı gibi rahatsızlıklar birçok anne adayının ortak sorunudur.Bu şikayetleri tamamen ortadan kaldırmak mümkün değil belki,ama önerilerimizle hafifletip rahat bir hamilelik geçirebilirsiniz.

Kadın hayatının en önemli bir evresi olan hamilelik döneminde birtakım sıkıntılı durumların yaşanması kaçınılmaz.Yanlış duyumlar,yakın çevrede şahit olunan zor geçen ve olumsuz sonuçlanan hamilelikler anne adayını ister istemez etkiliyor.Oysa bazı önlemler alarak hamilelikte yaşanabilecek sorunları en aza indirmek mümkün.Kadın Hastalıkları-Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı Op.Dr.Serdar Koç hamilelikte yaşanan sorunları ve alınabilecek önlemleri anlattı,sağlıklı ve rahat bir hamilelik için anne adaylarına tüyolar verdi.

Kabus Bulantılar

Hamilelik bulantıları 4-8.haftalarda başlar,10.haftada pik yapar ve 14.haftaya kadar devam eder.Nadiren hamilelik boyunca da sürebilir.Sabahları daha fazla görülür,gün boyunca da devam edebilir.Bu sıkıntıların nedeni yüksek BHCG adı verilen hormon düzeyleridir.Mide bağırsak hastalıkları,B1 ve B2 vitamin eksikliği,psikolojik sıkıntılar,çoğul hamilelikler ve halk arasında ‘‘üzüm gebeliği’’olarak bilinen mol gebeliği de şiddetli bulantılara ve kusmalara sebep olabilir.Bulantıyı arttırıcı (Örneğin aşırı gürültü ve ışık bulantıyı arttırabilir) ve koku olabilecek ortamlardan uzak durmak,yemek yapmak,temizlik maddelerini kullanmamak,yağsız ve kokusuz yiyecek maddeleri tüketmek bulantıyı önleyebilir.Şiddetli bulantı ve kusmalarda doktora başvurarak,idrarda keton çıkması durumunda gerekli tıbbi tedaviyi uygulamak gerekir.

Bel Ağrılarını Azaltın

Hamilelerde bel ağrısı görülme sıklığı yüzde 40-60 arasındadır.Hamileler,yüzde 15-20 günlük hayatı etkileyecek kadar ağır bel ağrısı çekerler.Ağrıların büyük çoğunluğu 5.ve7.aylar arasında yaşanır.Bazen hamilelik boyunca da sürebilir.Hamilelikteki bel ağrılarının nedeni genellikle belli değildir;fakat aşırı kilo alımı,gizli bel fıtıklarını ortaya çıkarabilir.Artmış bel çukurluğu,sırt kaslarının kasılması ve güçsüzleşmesi bel ağrılarına sebep olabilir.Hamilelik süresinde diyete dikkat edilmeli,aşırı yemekten kaçınılmalı,kilo alımı kontrollü yapılmalıdır.Düzenli egzersizlerle bel kasları kuvvetlendirilmelidir.Ayrıca hamileliğin son dönemlerine kadar aynı zamanda bel ağrısı nedeniyle uyku problemleri de yaşanabilir.Bu gibi durumlarda da rahat ve kaliteli bir uyku uyuyabilmeniz için özel olarak tasarlanmış hamile yastıkları kullanabilirsiniz.(Örneğin; Shuma Hamile Yastıkları) Hamile yastıkları gebelik döneminde anne adaylarının daha konforlu ve rahat uyku uyuyabilmesini sağlar.Hamilelik döneminde yüksek topuklu ayakkabı kullanmaktan kaçınmak gerekir,özellikle ilerleyen gebelik haftalarında yataktan kalkarken bele ağırlık yansıtmayacak şekilde hareket edilmesine dikkat edilmelidir

Enfeksiyonlardan Korunun

İdrar normalde sterildir, herhangi bir mikrop içermez.Özellikle hamilelerde görülen E.Coli enfeksiyonu sistite yol açar.Hamilelikte direnç düşüklüğüne bağlı olarak daha sık ortaya çıkabilir.Özellikle diyabetli ve hijyen yönünden sağlıklı olmayan hamileler risk altındadır.Sık sık çok az miktarda idrara çıkmak,idrar yaparken ağrı ve yanma görülen bulgulardır.İlerlemiş enfeksiyonlarda kasık ağrılarına,ateş ve bulantı da eklenebilir.Böyle durumda doktora başvurarak idrar tetkiki ve kültürü yapılarak etkene yönelik antibiyotik kullanımı önerilir.Ancak hamilelikte hiçbir belirti olmadan da sessiz infeksiyon dediğimiz durumlarında olacağı unutulmamalıdır.Hamilelikte vajinal akıntı artar.Bu akıntı normalde renksiz ve kokusuzdur.Vajinal akıntıda kötü koku ve renklenme başlarsa,beyaz süt kesiği gibiyse,kaşıntı ve yanma gibi şikayetler varsa doktora başvurulmalıdır.

Hamilelikte en sık görülen akıntı V.Candina (mantar)enfeksiyonudur.Nedeni ise vajen asidinin bozulmasına bağlı olarak glikojen miktarının değişmesiyle enfeksiyon için zemin oluşmasıdır.Vajinal akıntılar erken doğuma neden olabileceği gibi,hamilelikte cinsel hayatı da etkiler.Bol su içmek,idrarı uzun süre tutmamak,tuvalette genital bölgeyi önden arkaya doğru temizlemek ve cinsel ilişkide hijyene dikkat etmek idrar yolu enfeksiyonunu önler.Hamilelikte şeker kontrolleri yaptırmak,hijyenik seks hayatı,sık antibiyotik kullanmama,toplu kullanılan havuz ve tuvaletlere dikkat etmek vajinal enfeksiyonu önleyebilir.

Halsizliği (Uyumaya meyil) ve baş ağrılarını giderin

Hamilelikte progesteron hormonunun artışına bağlı olarak özellikle 4.aya kadar devam eden bu durum genellikle iş hayatını ve yaşam kalitesini bozar.Nedeni bilinmeyen baş ağrıları,hormonal dengesizliğe bağlanır.Psikolojik nedenler,aşırı kafein içeren yiyecek ve içecek tüketme,migren,sinüzit ve göz hastalıkları baş ağrılarına sebep olabilir.Son aylardaki baş ağrılarında hipertansiyon akla gelmelidir.Bu durumda özellikle uyku durumunu ayarlamak gerekir.Düzenli uyku ve dinlenme bu şikayetlerin azalmasına neden olacaktır.Böyle durumlarda tatilin ve yer değişikliğinin önemi vardır.Stresten uzak dinlendirici tatiller,uzun yürüyüş yapmak,bulunulan ortamı havalandırmak,yoğun işlerden kaçınmak,koku ve dumana maruz kalmamak,düzenli egzersiz yapmak ve iyi beslenmek bu şikayetlerin azalmasını sağlayabilir.Baş ağrılarında şakaklara yapılan masaj ve sıcak uygulama,istirahat etmek de şikayetleri azaltabilir.Daha şiddetli ve geçmeyen ağrılarda doktora başvurmak gerekir.

Ciltteki Değişimlere Karşı Önlemler Alın

Hamilelik sırasında ciltte bazı değişiklikler olur.Bunların başında ciltte kahverengi renk tonu artarak yüzde bronzlaşma dediğimiz lekelenme,göbek altında ‘‘linea nigra’’ dediğimiz çizgi,göğüs uçlarında,karın ve kasıkta koyulaşma olabilir.Hamilelik sırasında görülebilecek diğer değişiklikler;el ayası ve ayak tabanında kızarıklıklar (palmar eritem),ayrıca kılcal damarların genişlemesine bağlı kırmızı ben şeklinde lezyonlar (hamartom) veya dallanma şeklinde damar genişlemesi (spider nevus),normalden fazla kıllanma,tırnak kırılmaları,karın çatlakları olabilir.Bu şikayetlerde özellikle dermatologlardan yardım alınır.Karın çatlaklarına çeşitli kremler kullanılır,damar lezyonlarına teknolojik,dermatolojik aletlerle çözüm getirilir.Fakat bunların çoğu doğumdan sonra gerilediği için çok fazla tedavi yöntemi uygulanmaz.

Hamilelikte Kaşıntılar Oluşabilir

Genellikle hamilelikte rahatsızlık verici boyutta en yüksek olan bu şikayet,dermatolojik hastalıklara,karaciğer rahatsızlıklarına ve safra kanalının tıkanıklığına bağlı oluşabilir,ancak bir çoğunda neden bulunamaz.

Karaciğer ve safra yolları hastalıklarında karaciğer yetmezliği dahi gelişebilir.Böyle durumlarda erken doğuma geçilebilir.Karaciğer enzimlerini azaltmak için çeşitli ilaçlar kullanılabilir.Dermatolojik hastalıklarda lokal kortikosteroidlerin faydası vardır.Yine uyuz,bitlenme,sinek ve böcek sokmaları gibi parazitlerin neden olduğu enfeksiyonlara bağlı da olabilir.

Mide Yanmaları Hissedilebilir

Reflü,hazımsızlık ve mide yanması diye adlandırılan bu şikayet;özellikle mide açısının bozulmasına bağlı,mide asit içeriğinin yemek borusuna kaçmasıyla oluşur.Mide yanması şikayeti ‘‘saç çıkarma’’ diye adlandırılan 20-25. haftalarda ortaya çıkar.Bu durumda yemek öğün sayısı artırılmalı,çok miktarda yemek yenmeli,gaz yapabilecek yağlı ve baharatlı yiyeceklerden uzak durulmalı,yatmadan hemen önce yemek yenmemelidir.Doktorun önerdiği asit giderici ilaçlar da alınabilir.

Kabızlık ve Hemoroid Oluşabilir

Özellikle hamilelik öncesinde bu şikayetlerin olması ve genetik faktörler bağırsak yavaşlamasına neden olur.Sürekli oturmak da bu soruna yol açabilir.

Bol sıvı alınması,posalı gıdaların tüketilmesi şikayetleri azaltır.Lifli gıdalar,kepekli ekmek,yulaf ezmesi,barbunya,kepekli makarna,kayısı,incir,üzüm,bezelye,pırasa,pirinç gibi… gıdalar hastayı rahatlatır.Sabah kahvaltısından önce ılık su alınması,egzersizi arttırmak faydalıdır.Daha ileri durumlarda doktora başvurmak gerekir.Hemoroid durumunda;kabızlığı önlemek,lokal anestezik pomatlar kullanmak,uzun süre ayakta durmamak,aşırı ıkınmamak gerekir.

El ve Ayaklarda Uyuşma Olabilir

Bu şikayet,bölgesel olabileceği gibi bir uzvun tamamını kapsayabilir.Özellikle parmaklarıyla iş yapan (piyanist) hamilelerde sorun yaratır.Diğer hamilelerde ise şiddetli ağrıya varan şikayetler olur.Bu durum genellikle sinir baskısına bağlı olabileceği gibi vücut kan seviyesinin de kalsiyum ve çeşitli minerallerin azalmasına da bağlı olabilir.B1,B2 vitamin ve demir içeren ilaçlar faydalı olabilir.