İki kulübün tarihi

Uzak değil, yazbaşı "Top Bir Dünyadır" sergisiyle futbol - sanat birlikteliğine şahit olmuştuk. Gene o sıralar Yapı Kredi Yayınları’ndan sergiyle aynı adı taşıyan bir de katalog çıkmıştı. "Top Bir Dünyadır" adlı sergi katoloğunda Internet’ten indirildiği belli olan fotoğraflar sayfaları flulaştırıyordu, öte yandan yazılar çok kaliteliydi. Ne de olsa uzun siparişlerden sonra, birçok profesyonel yazardan istenmişti. Yazık ki, sadece parlak kuşe kağıda basılan o kitap yüksek fiyatı (40 milyon TL) yüzünden pek çok okurla buluşamamıştı.
Kokusu yaklaşık iki üç yıl önce çıkan kulüp tarihçeleri içinse daha zekice bir strateji geliştirilmiş ve ciltli, kuşe kağıda baskının dışında ‘paperback’ sayılabilecek daha makul fiyata satılan baskılar da hazırlanmış. ‘Ucuz’ baskıda da sayfalar renkli ve fotoğraflar etkisini kaybetmemiş.
YKY, bu kitaplar için başında Sabah gazetesi spor müdürü Altan Tanrıkulu’nun olduğu bir ‘çalışma grubu’ oluşturmuş. İsimlerin neredeyse tamamı da o çevreden, Tanrıkulu’nun yakın çalışma arkadaşları. Resimler için de Fotomaç ve Sabah gazetesi arşivleri kullanılmış zaten. Ve belli ki çok titiz bir çalışma yapmışlar.
Halihazırda basılan iki kitap (Galatasaray ve Fenerbahçe) biçim olarak aynı. Futbol ağırlıklı ve son bölümde kısaca kulüplerin başka branşlarından bahsedilmiş. Genel olarak kitapların içinde simge futbolcular, teknik adamlar hakkında birer - ikişer paragraf bilgiler, unutulmaz maçlar, yabancı oyuncular, sezonların öyküleri ve türlü istatistikler gibi bölümler var. Bir futbolsever için her dem elinin altında bulunması gereken resmi bir tarihi teşkil ediyor. Dahası, bilgilerin mutlak doğruluğu sağlanmadan kitaba konmamış. Hakikaten de özellikle spor basının durumunun ortada olduğu bir ülkede saygı duyulması gereken bir dikkat bu. Ne de olsa tarihi belge niteliğinde bu kitaplar.
Ayrıca, arşivsizlik yüzünden kolay kolay erişilemeyen ve el altında bulunması zor tablolar da bu kitaplarda yer alıyor: Lig tablosu, gol krallığı, Avrupa kupaları karnesi, farklı sezonların puan cetvelleri, istatistikler. Özellikle istatistikler konusunda Altan Tanrıkulu’nun yıllardır Türk spor basınındaki doğruyu yakalama becerisi kitapların sayfalarına da yansımış.
Ayrıca hem Fenerbahçe hem de Galatasaray için tarihi fotoğrafları iyi baskılarıyla edinmek büyük şans. Kulüplerin ilk yıllarından kalan ve genellikle müzelerin tozlu duvarlarında eskiyen resimlerin kitaplara dahil edilmesi çok iyi olmuş. Galatasaray kitabında, son dönem Avrupa başarılarıyla beraber görkemli resimler yer alıyor. Olay büyük olunca, ister istemez fotoğrafın etkisi de çoğalıyor. Ancak maalesef Fenerbahçe kitabında insanın önüne koyup saatlerce bakabileceği fotoğraflar yok. Bir Fener düşmanlığı gibi algılanmasın; kasıt onların kariyerlerini eleştirmek değil, daha çok Türkiye’deki spor fotoğrafçılığıyla ilgili bitmek bilmez üzüntülerimizin tekrarlanması. Maalesef, kitaplara gösterilen özen en üst düzeyde tutulurken, kullanılan dilin spor basını söylemiyle sınırlı kalması da bir ufak yara... Neyse, yine de yolda bu gibi hataların düzeleceğini umalım...
Bu arada, YKY hazır kulüp tarihçeleri yayınlamışken bu işte yıllardır güzel emekler veren Oygur Yamak’a da selamlar: Galatasaray, Beşiktaş, Trabzonspor, Fenerbahçe hatta Milli Takım kitabı da vardı onun...
Futbolda ‘dolu dolu’ bir dünya var: Keşfetmek, bu dünyayı inceleyen yaratıcı beyinlere kalıyor. Hepsinin ellerine sağlık.