İran’da mahkûm Cannes’da özgürler!

İran’da sistem karşıtı propaganda yapmak suçlamasıyla hapis ve 20 yıl film çekmeme cezasına çarpıtılan İranlı yönetmenler Cafer Panahi ve Muhammed Rasoulof’un “yarı gizli” çektikleri yeni filmlerinin Cannes Film Festivali’nin programına dahil edildiği açıklandı. 11-22 Mayıs tarihlerinde 64. kez düzenlenecek Cannes Film Festivali’nde Panahi’nin yönettiği “In Film Nist/This is not a Film”, ana seçki içerisinde 20 Mayıs’ta izleyiciyle buluşacak. Rasoulof’un filmi “Be Omid e Didar/Goodbye” ise 14 Mayıs’ta festivalin yan bölümlerinden ‘Belirli Bir Bakış’ kapsamında gösterilecek. Organizatörler filmlerin kendilerine birkaç gün önce ulaştığını belirtti.

‘Yargı sürecine başkaldırı’
Açıklamada, “Rasoulof’un yapıtı ve Panahi’nin, çalışmasına izin verilmeyen bir sanatçıya dair günce niteliği taşıyan filmi, onları etkileyen yargı sürecine bir başkaldırı. Onlar bu filmleri ortak bir kaderi paylaşan iki yönetmen olarak aynı zamanda, aynı yılda Cannes’a gönderdiler. Bu, inanılmaz sanatsal bir mesaj barındıran cesaret örneği” denildi. Organizatörler ayrıca Panahi’den gelen 5 Mayıs tarihli bir mektuptan bir cümleyi de paylaştı: “Hayatta olma gerçeği ve sinemayı hayatta tutma rüyası bizi İran sinemasının şu anki sınırlarını aşmaya itti.”
“In Film Nist”, Panahi’nin davasının sonuçlanmasını aylarca beklemesini konu alıyor ve organizatörlere göre bugünkü İran sinemasının durumunu yansıtıyor. Rasolouf imzalı “Be Omid e Didar” ise Leyla Zareh, Fereshteh Sadreorafai, Shahab Hoseini ve Roya Teymorian’ın rol aldığı kurmaca bir film. Tahran’da yaşayan genç bir avukatın ülkeden ayrılmak için vize bulmaya çalışması da konusu... Filmin, tutuklamaların hemen öncesinde, 2010-2011 kışında çekildiğini belirtiliyor.

‘Kaçmayacağım’
Panahi 1 Mart 2010’da, Mahmud Ahmedinejad’ın ikinci kez seçilmesinden sonra yaşanan huzursuzluğu konu alan “rejim karşıtı” bir film çektiği gerekçesiyle tutuklanmış, hapishane şartlarını düzeltilmesi talebiyle açlık grevine girmişti. Grevin ardından tutuksuz yargılanmaya başlayan Panahi’ye geçtiğimiz yıl 6 yıl hapis ve 20 yıl film çekmeme cezası verildi. Panahi tutuklanmadan önce onunla birlikte çalışan Muhammed Rasoulof da aynı cezaya çarptırıldı. Panahi, nisanda Liberation’a verdiği bir söyleşide, “İran yönetimi ülkeden çıkmama göz yumacaktır ama yapmayacağım. Gidersem yaptığım iş anlamını kaybeder ve değişim için mücadele edenleri sıkıntıda bırakmış olurum” demişti.

BAŞVURULAR AYLAR ÖNCE BİTMİŞTİ
Komite jest yaptı
Cannes Film Festivali ana programı organizasyon tarafından şekillendirilip 14 Nisan’da açıkladı. Nitekim festivalin başvuruları aylar önce bitmişti. Cafer Panahi ve Muhammed Rasoulof’un filmlerinin festivalin başlamasına sadece birkaç gün kala organizasyona ulaşıp, apar topar programa dahil edilmesi, Cannes komitesinin yönetmenlerin özel durumu nedeniyle kurallarının dışına çıkarak yaptığı bir jest olarak yorumlanabilir.