İshal deyip geçmeyin!

Çocuklarda ishal vakalarının mevsimsel olarak arttığı, iki yaş altı çocuklarda bu rahatsızlığın daha sık görüldüğü belirtilerek, ishalin ölüme varan sonuçları olabileceği hatırlatıldı.

Denizli Devlet Hastanesi Başhekimi ve Çocuk Hastalıkları Uzmanı Dr. Ramazan Canural, çocuklarda ishal vakalarının mevsimsel olarak arttığını, iki yaş altı çocuklarda bu rahatsızlığın daha sık görüldüğünü belirterek, ishalin ölüme varan sonuçları olabileceğini söyledi.

Canural, yiyecek ve içeceklerin tam emilmeden sulu bir şekilde dışarı atılmasına ishal denildiğini hatırlatarak, ishal vakalarında gaytanın kıvamının önemli olduğunu vurguladı. Her yıl dünyada 1 milyar, Türkiye’de ise 1-1.5 milyon çocukta gastroenterit (ishal-kusma) görüldüğünü, bunların yüzde 80’inin 2 yaş altı grupta ortaya çıktığını kaydeden Canural, şunları söyledi:

“Sosyoekonomik durumu bozuk olan ailelerin çocuklarında, çevre koşulları iyi olmayan yerlerde oturanlarda ve kreş, okul, bakımevi gibi toplu yaşam yerlerinde bulunanlarda, ishal daha sık görülmektedir. Dünyada her yıl 1.2 milyon çocuk ishalden ölmektedir ki, bu da ortalama dakikada 1 çocuğun öldüğünü gösterir. Bulantı, kusma, iştahsızlık, karın ağrısı, bazen ateş, karın şişkinliği, susama hissi ishal-kusma vakalarında görülen şikayetlerdir. İshal-kusma vakaları, mikrobik, virütik, paraziter ve mantarlara bağlı olabilir.”

Gıda ve yiyeceklerin iyi temizlenmemesi, iyi hazırlanmaması, iyi muhafaza edilmemesi veya çocukların kirli ellerini ağızlarına götürmeleriyle mikropların vücuda alındığını ifade eden Canural, şöyle konuştu:

“Ağız yoluyla alınan mikroplar, bağırsak duvarına yapışarak veya salgıladıkları toksinlerle ishal ve kusmaya sebep olurlar. İshal ve kusması olan bir çocukta, gözler çökük, ağzı-dili-damağı kuru, küçük bebekse fontaneli (bıngıldak) çökük, karın çökük, cilt tonu bozuk olur. Hastalarda genel bir düşkünlük, su kaybı derecesine bağlı olarak şok ve koma gelişebilir. Normal şartlarda basit bir ishal 3-5 günde bol sıvı ve perhizle düzelebilir. Ancak su kaybına giren kişiye daha yakından takip gerekir. İshalli çocuklar, yüksek ateş, gaytada kan ve su kaybı yoksa evde takip edilebilir. Tuz-şeker karışımı sıvı yanında bol sulu gıdalar, yoğurt, pirinç lapası, patates püresi, elma, muz, şeftali, yağsız ve şekersiz gıdalar verilir. Eğer su kaybı gelişirse, bu arada hastada yüksek ateş, kusma ve ishal ev şartlarında devam ederse, doktora müracaat edip, hastaneye yatırılarak serum takılmalıdır. Eller sık sık yemek öncesi ve sonrası mutlaka yıkanmalıdır. Tüm yiyecekler temiz, iyi hazırlanmış veya kaynatılmış, içinde katkı maddesi bulunmayacak şekilde hazırlanmalı ve uygun şartlarda muhafaza edilmelidir. Tuz-şeker karışımı sıvılar ve perhizle ishal ve kusma düzelmiyorsa doktora başvurulmalıdır.”