Karaciğerinizin alternatifi yok!..

Florence Nightingale Hastanesi Organ Nakli Ünitesi Direktörü Prof. Dr. Yaman Tokat ve İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Süleyman Uraz, ciddi hayati tehlike yaratan karaciğer yetmezliğini ve korunma yollarını anlattı... - Özellikle Hepatit B, karaciğer sirozu, kanseri ve yetmezliğine götüren hasarlara yol açıyor. Bu nedenle özellikle Hepatit Bden korunmak için aşılanmak ve bulaşmayı önleme önem kazanıyor. Cinsel yolla bulaşma ön planda olduğundan, cinsel ilişkide prezervatif kulanmak önlem alınmasını sağlıyor. Türkiyede sık görülen hepatitlerin karaciğer üzerindeki etkisi nedir? Dövme büyük risk - Hem B hem de C hepatitte enfekte kan ve kan ürünlerinin kullanılması, diş hekimliğinde kullanılan malzemeler, dövme yaptırmak risk oluşturuyor. Bu nedenle hijyene ve sterilizasyona dikkat eden diş hekimlerine gidilmesi, dövme malzemeleri ve enjektörlerin ortak kullanılmaması şart. Cinsel yol dışındaki bulaşmaları önlemek mümkün mü? - Alkol, siroz ve karaciğer hastalıklarının önemli nedenlerinden. 10 yıl boyunca günde 80 gramın üzerinde alkol kullanımı riski artırıyor. Alkolün günde 30 gramdan (bir kadehten az) fazla tüketilmemesi gerekiyor. 30 gramın üstü karaciğer yağlanmasına yetiyor ve tehlike oluşturuyor. Karaciğer hastalıklarında alkolün rolü nedir? Kilolardan kurtulun - Fazla kilolu olanlarda (beden Kitle İndeksi 28 - 30un üzerinde olanlar), karaciğer yağlanması gibi karaciğer hastalıkları riski daha fazla. Bu nedenle fazla kilolardan kurtulmak karaciğeri koruyan faktörlerden. Peki şişmanlığın etkisi? Nasıl beslenmeli? - Sebze ağırlıklı beslenme karaciğeri koruyor. Bazı karaciğer hastalıklarında destek tedavi olarak silmarin, meyan kökü etkisi ispatlanmış maddeler olarak öneriliyor. Özellikle erkeklerde fazla kırmızı et tüketimi demir birikimini artırarak karaciğerde risk oluşturuyor. Yağ ağırlıklı beslenme de karaciğer yağlanmasını artırıyor. Bu nedenle zeytinyağı kullanılan ve daha çok sebzeye dayanan Akdeniz ve Ege mutfakları öneriliyor. Hangi yiyecekler risk oluşturur? Karaciğer sağlığı açısından beslenmede nelere dikkat etmeliyiz? Karaciğer diyalizi denilen Prometheus adlı yeni cihaz (üstte), nakilden başka alternatifi olmayan hastalarda zaman kazanılmasını, hatta nakil yapılmadan hastayı kurtarmayı sağlıyor. Böbrek yetmezliği diyalizine benzeyen cihaz, ölüm oranı yüzde 90lara çıkan karaciğer komalarını da tedavi etme şansı veriyor. Prof. Tokat ve Dr. Uraz, cihazı şöyle anlattı: "Bu cihaz, hayatın kıyısında, beklemeye vakti olmayan hastalar için son derece faydalı. Prometheus geçici olarak karaciğerin görevini yapar. İleri derecede karaciğer yetmezliği olan hastalarda ya canlı vericisini hazırlayıncaya veya kadavra kaynaklı karaciğer bulununcaya kadar hastayı hayatta tutar, yani karaciğer nakline köprü oluştrur." Bu cihaz zaman kazandırıyor Organ bağışı artmalı! Karaciğer yetmezliği yaşayanların tek çaresi karaciğer nakli. Ancak organ bağışının azlığı nedeniyle nakil sayısı yok denecek kadar az. İşte uzmanlarımızın görüşleri.. - En sık görülen neden hepatiti (sarılık), alkol, siroz, kanser ve metabolik hastalıklar izliyor. Bunların dışında ani mantar zehirlenmeleri, fazla miktarda ilaç almalar da akut (ani) karaciğer yetmezliğine sokuyor. Tamamen sağlıklı bir insan gece yatıyor sabah karaciğer yetmezliğiyle uyanıyor. Karaciğeri birkaç gün içinde değişmezse, kaybediliyor. Yılda 200 hasta bu nedenle ölüyor. Yetmezliğin nedenleri neler? - Türkiyede yılda 2 bin 500 kişi karaciğer yetmezliğine giriyor. Bu insanlara karaciğer nakli şart. Ancak şu anda yapılan ameliyatlar 160 - 200 arasında. Nakile ihtiyacı olanla yapılan transplantasyon arasında uçurum var. Yılda kaç kişi karaciğer yetmezliğiyle karşı karşıya kalıyor? - Vücutta alternatifi, henüz bir kalp gibi desteği yok. Çünkü 2 binin üzerinde enzim yapıyor. Karaciğerin tüm işlerini yapan bir makinanın belki bir apartman büyüklüğünde olması gerektiğine karar vermişler. Karaciğerin vücut için önemi nedir?