Truva'yı dünyaya tanıtma hamlesi

YUNAN mitolojisinden destanlara, trajedyalara uzanan, uğruna savaşlar yapılan güzel Helen'in yaşadığı efsanevi antik kent: Truva.
Türkiye, dünya kültür ve edebiyat tarihinde antik çağdan kalan çok önemli bir kent olan Truva'yı dünyaya tanıtma hamlesi başlattı. Kültür Bakanlığı Truva'nın UNESCO'nun Dünya Kültür Mirasları Listesine alınması için girişimleri hızlandırdı. Böylece şu anda Türkiye'de 8 yerin bulunduğu listede (*) Truva 9. kültür mirası olarak yer alacak. Ayrıca 2001 yılında Tübingen Eyalet Üniversitesi işbirliğiyle Truva'da dünya çapında bir Truva Sergisi açmak üzere gelecek hafta (25 Ocak 1998) Almanya'da bir protokol imzalanacak.
UNESCO bünyesindeki dünyadaki tarihi ve korunması, gereken yerler listesine Truva'nın da alınması için Kültür Bakanlığı'nın girişimleri olumlu karşılandı ve Truva'nın aday listeye alınması için geçen ay UNESCO tarafından görevlendirilen arkeoloji Khanoussi Türkiye'ye gelerek Truva kazılarını yöneten Prof. Manfred Korfmann'ın danışmanlığında Truva'yla ilgili raporunu hazırlamak ve UNESCO başkanlığına sunmak üzere Truva'da araştırmalar yaptı. Kültür Bakanlığı yetkilileri raporun olumlu olacağını ve Tunuslu arkeolog Khaounissi'nin Trova'dan çok etkilendiğini belirtiyor. O kadar etkilenmiş ki Verguilius'un eseri Aineias'dan ülkesi ve Türkiye arasında tarih ve mitolojiye dayanan duygusal bağlar kurmuş... Yunanlılar Truva'yı yakınca, pek çok kişi Truva'dan kaçar. Yanan şehri terk edenler arasında Aineias da vardır. Ailesiyle birlikte yeni ufuklar aramaya koyulan Aineias gemisi parçalanınca Kartaca'ya sığınmak zorunda kalır ve hayatının bundan sonraki dönemini Kartaca'da geçirir.
Truva, korunması gerçekten de ihmal edilmiş dünyanın gözünde çok önemli yeri olan bir kültür mirası. İlk kazıları 1870 yılında Homeros'un İlyada'sına konu olan kenti bulmak ve Truva Kralı Priamos'un haiznelerini ele geçirmek isteyen Heinrich Schliemann başlatmış. Sistemsiz ve bilinçsiz şekilde yapılan kazılarda kalıntılar ve eserler büyük ölçüde harap olmuş ya da yok olmuş. Daha sonraki kazılarda Truva'da 9 kültür evresi olduğu saptanmış. Birinci Truva İ.Ö. 3000 yılında kurulmuş ve yüzyıllar boyunca şehir üst üste katmanlar halinde oluşmuş. Son yani 9. Truva (M.Ö. 350 - M.S. 400) bir Yunan ve Roma kenti olarak gelişmiş. Romalılar Truvalı Aineias'ı ataları saydıklarından kente çok değer vermişler, kenti geliştirmişler, Athena Tapınağını büyütmüşler ve tapınağa sütunlu galeriler eklemişler.
Truva adına trajedyalar, destanlar lirik trajediler yazılmış. Epik şair Homeros, İlyada ve Odise'de Truva savaşını anlatır. Hani o çok iyi hatırladığımız askerlerin tahta atın içine saklanıp, atı karanlıkta şehir kapısından içeri soktuktan sonra içinden çıkıp şehrinasıl teslim aldıklarını anlatan savaş. Ve savaşa sebep olan kişi Zeus'un kızı, Isparta Kralı Menelaus'un karısı güzel Helen. Kral Priamos'un yakışıklı oğlu Paris, Helen'e aşık olup onu Truva'ya kaçırınca Helen'i geri almak için Menelaus'un kardeşi Agememnon Truvalılara savaş açar ve savaş tam 10 yıl sürer. 10. yılında Achillius Truvalı kahraman Hektor'u öldürünce savaş Yunan zaferiyle son bulur ve Helen kocasına döner. Euripides'in trajedisi Truvalılar adlı eserde de Truva'nın savaş sonrası içler acısı hali anlatılır.

(*) UNESCO'nun Türkiye'deki Dünya Kültür Mirasları
1. İstanbul şehri
2. Hierapolis, Pamukkale
3. Hattuşa
4. Kapadokya
5. Divriği Camii
6. Nemrut Dağı
7. Xantos, Lethoon
8. Safranbolu