Yaramazlığın bedeli ağır

Okul çağındaki çocuklarda yaygın olarak görülen hiperaktivite ve dikkat eksikliği sorunları, bilgisayarla tedavi ediliyor. En az üç ay, en fazla iki yıl süren tedavi biraz tuzlu


       İstanbul Memory Center’da açılan Çocuk Ruh Sağlığı Birimi’nde yürütülen tedavide, okul çağı çocuklarında sıkça rastlanan hiperaktivite ve dikkat eksikliği tedavi ediliyor. Merkezde, ilaç tedavisinin yanı sıra biyofeedback ve rehap-com adı verilen tedavi yöntemleri uygulanıyor.
       Merkezin kurucusu psikiyatrist Prof. Dr. Nevzat Tarhan biofeedback yöntemini şöyle anlatıyor:
       “Bu yöntem, beynin bioelektrik haritasını çıkardıktan sonra beyinde yavaşlama gösteren bölgeleri tanımamaya ve bu bölgelere biofeedback ile egzersiz yaptırmaya dayanıyor. Alfa dediğimiz rahatlatıcı ve stressiz öğrenme halini ortaya çıkaran dalgaları bilgisayar ekranında görebilir ve düşünce sisteminizi bilinçli olarak kontrol altına alarak beyninin istediğiniz dalga ortamına girmesini sağlarsınız."

       Dopamin eksikliği
       Çocuk Psikiyatrisi Uzmanı Dr. Tanju Sürmeli ise, uzun yıllar bu konuda ABD’de eğitim görmüş ve çalışmış. Rehab -com yöntemiyle ilaç tedavisine başvurmadan çocukların hiperaktivite ve dikkat eksikliği problemlerini kolayca tedavi ettiklerini belirtiyor:
       “Dikkat dağınıklığı ve hiperaktivite çok yaygın bir problem. Her sınıfta 1-2 öğrencide mutlaka vardır. Hiperaktivite beynin ön bölgesinde kanlanmanın az olması ve dopamin denen insan davranışlarının yönlendiren maddenin eksik kalmasından kaynaklanan bir problemdir."
       Bilgisayar karşısında çocuğa bazı resimler gösterilerek beyin egzersizi yaptırılıyor. Dr. Sürmeli “Beyindeki nucleus -accumbens denen merkeze ‘dur-düşün’ eylemini yapmayı öğretiyoruz. Çünkü hiperaktif çocuklar düşünmeden direkt olarak eyleme geçerler. ABD’de yaygın olarak kullanılan kompüter sisteminin aynısını buraya getirdik. Çocuğa psikiyatrik seanslarda ‘dur-düşün’ü öğretiyoruz. Kalıcı bir bellek kazandırmak, dikkat toplamak ve şekil hafızasını geliştirmeye yönelik egzersizler uyguluyoruz. Üç ay ile iki yıl arasında çocuğun hiperaktivite ve dikkat dağınıklığını tedavi edebiliyoruz" diyor.

       İlaçlar yüzde 70 etkili
       Hiperaktif çocuklara verilen cezaların onları düşünmeye yöneltmesi gerektiğini de vurgulayan Dr. Sürmeli şu örneği veriyor: “Biz kapısı açık bir odada tek başına 10-15 dakika oturmasını istiyoruz. Yani bir nevi beyin jimnastiği. Hiperaktivite tedavisinde kullanılan anfetamin türü ilaçlar yüzde 70 başarılıdır ve çocuğun bu durumunu en kısa sürede düzeltir. Ancak nadir de olsa karın ağrısı, baş ağrısı, huzursuzluk, büyüme geriliği gibi yan etki görülebilir. Aileler çocuklarının ilaç kullanmasına pek razı olmuyorlar, bu yüzden biofeedback ve rehab-com tedavileri önem kazanıyor."
       Tedavi sonunda çocuğun okul başarısı artıyor, kırıkları düzeliyor. Daha çok arkadaş edinebiliyor, yalnızlıktan kurtuluyor, aile çocuğuyla daha rahat arkadaş ziyaretine veya seyahate gidebiliyor. İyi şeyler yaptığını görünce kendine güveni de artıyor.

       Hiperaktivite nedir?
       PROF. Dr. Nevzat Tarhan, hiperaktiviteyi şöyle tanımlıyor: “Hiperaktif çocuk, öğrenme geriliği ve davranış bozuklukları gösterir. Öğretmene karşı gelme, arkadaşlarına zarar verme, dövme, küfretme gibi sosyal uyum problemleri vardır. Sakardırlar, zihinsel çaba isteyen işlerden kaçarlar. Dalgın, hayalci, aşırı hareketlidirler. Sınavda kapı sesine takılıp problem çözemezler. Bu belirtiler okul çağına gelindiğinde devam ediyorsa mutlaka profesyonel yardım alınmalıdır."

       Teşhisi oldukça zor
       Çocuk Psikiyatristi Dr. Tanju Sürmeli, çocuklarda 300’e yakın ruhsal bozukluk olduğunu, hiperaktivite tanısı koymanın hiç de basit olmadığını söylüyor: “Bir bebek, az anne sütü emer, az uyur, çok ağlarsa hiperaktiviteden şüphelenmeli. Ancak bunlar çocuğun hiperaktif olduğunu da göstermeyebilir. Tedavi edilemediğinde çocuk, zekâsına uygun eğitim göremiyor. Arkadaşları tarafından dışlandığı için depresyona giriyor. Daha iyi konsantre olduklarında bu çocukların daha iyi algılama, hafızaya alma gibi üstün özellikleri de vardır."