Yatırımcının Meliha Ablası

CNNTürk’ün borsa yorumcusu Meliha Okur yalın üslubuyla dikkat çekiyor


       Aslında o gazetecilerin Meliha ablasıydı. Ne zaman ekonomi konusunda başımız sıkışsa, 18 yıllık muhabirlik tecrübesini ve adres defterini bize açardı. Şimdi ise, CNN-Türk’te yaptığı piyasa yorumları ve Milliyet’teki yazılarıyla bütün yatırımcıların Meliha Ablası oldu. Teknik ve yabancı terimlere boğmadığı, basit, sade ama açıklayıcı yorumlarıyla borsanın herkes tarafından, doğru biçimde anlaşılmasına çalışıyor.

Kamerayı görmüyorum

       Yazılı basından sonra televizyonda konuşmak zor değil mi?
       Televizyonda konuşmak bana kolay geliyor. Karşımdaki kamerayı görmüyorum. Sadece piyasayı görüyorum. Binlerce insan görüyorum karşımda. Beni nasıl dinlediklerini düşünüyorum.

Nasıl dinliyorlar?

       Başlangıçta epeyi şaşırdıklarını düşünüyorum. Çünkü bu söylemle konuşan kimse yoktu onların karşısında. Bu, piyasada konuşulan, kendine özgü bir dildir. Her cümlede en az birkaç İngilizce kelime ya da teknik terim kullanılmaya dikkat edilir. Bu söylem, bu dili kullanan insanları diğerlerinden ayıran, ulaşılması güç, anlaşılması zor bir söylemdir. 63 milyonun yatırım yapabileceği bir piyasada, bilginin bu şekilde gizlenmesinin kimseye bir yararı olmadığına inanıyorum. En doğru söylemin basit, yalın ve sokaktaki insanın konuşma dili olduğuna inandığım için bu söylemi tercih ettim.

Yatırımcıya mesaj

       Yatırımcıya verdiğiniz temel mesaj ne?
       Borsa, spekülasyonların her zaman olacağı bir arenadır. Spekülatörsüz borsa olmaz. Yıllardır biriktirdiği üç - beş kuruşunu en iyi şekilde değerlendirmek isteyenler, borsaya yatırım yapabilirler. Ama bunun için dikkatli davranmaları, doğru bilgilendirilmeleri gerekir. Ama Türkiye’de ne yazık ki bankalar, aracı kurumlar, en temel görevlerinden birini yani finans danışmanlığı yapmıyorlar. Bu yüzden küçük yatırımcılara, analistlere ve yatırım uzmanlarına gitmelerini öneriyorum. Bir yatırım yaparken bir şirkete ortak olacaksınız. Doğal olarak sizi, ortak olmayı düşündüğünüz şirket ilgilendirir. Hangi sektörde, kimlerle rekabet ediyor, “büyüme gücü, borçlanma kapasitesi ne" gibi temel bilgileri öğrenmeniz lazım. Bunu kendi kanallarınızla yapamıyorsanız, bankaların veya aracı kurumların araştırma geliştirme birimlerinde olduğunu söylüyorum.
       Bu kurumlar yeterli bilgi veriyor mu?
       Yatırımcıdan bu konuda şikayet geliyor. Diyorlar ki, “Siz böyle söylüyorsunuz ama şu kurum bilgi vermiyor". O kurumu aradığımda ise, bunun mümkün olmadığı söyleniyor. Piyasanın geliştiği yerlerde bu danışmanlık hizmeti çok önemli. Bizim televizyonda da bana, “Hangi kağıdı alalım?" diye soruyorlar. Yılardır çalışıp çabalıyorsunuz, birkaç kuruş biriktiriyorsunuz. Bu paranızı bir kişinin sözüyle yönlendirmekten tehlikeli bir şey olamaz. Araştıracaksınız. Zaman harcayacaksınız. Ya da bu iş için zaman harcayacak profesyonel kişilere gidip onlara gereken ücreti ödeyeceksiniz.

Profesyoneller ve şirketler

       Ama bu profesyoneller genellikle günlük hareket yapıyor...
       Bu piyasada iş yapan kurumların da işleri çok zor. Siyasetin, dengeleri bu kadar çok değiştirebildiği bir ülkede neye göre risk alacağını bilmemenin getirdiği bir hava var. Yatırımcıyı neye göre yönlendirecekler? O nedenle hep kısa vadeli ve kazanma üzerine kurulu bir piyasa sunmuşlar. Yatırımcının kafasındaki soru da, “Nasıl köşeyi dönerim?" Sadece sokaktaki köşeler dönülür. Eğer doğru yatırım yaparsan, kazanırsın. Bir şirkete ortak oluyorsun. Şirket büyürse, şirket büyüdüğü ölçüde sen de büyürsün. Burada borsada işlem gören şirket yöneticilerinin de bilinçlenmesi gerekiyor. Onlar, paraya ihtiyacı olunca borsaya geliyorlar ama bir kerelik. Parayı alıp gidiyorlar. Öte yandan spekülatörsüz borsa olmaz. Türk borsasının en önemli eksiği, büyük spekülatörlere sahip olmaması. Nasrullah Ayan, öyle ya da böyle, büyük bir spekülatördü. Ondan sonrakiler ise spekülatör filan değil.

Para hırsı insanı değiştirebilir

       SİZ borsada oynuyor musunuz?
       Hayır.
       Bu ilkesel bir tutum mu?
       Ben piyasaları yakından izlediğim için alım-satım yapmam. Normal olarak gazeteciler yatırım yapabilir. Benim gibi direkt piyasanın içinde olanların ise asla yapmaması gerekir. Çünkü onlar önceden bilgi alma şansına sahipler. Para hırsı da insanı değiştirebilir.
       Okuyucularınız, dinleyicileriniz arıyor mu?
       Her kesimden insan arıyor. Mesela bir işçi emeklisi aradı, teşekkür etti. Piyasayı anlayabildiğini söyledi. Ama büyükler de arıyor. Öte yandan tehditler de alıyorum. Mesela trilyonluk oynayan biri aradı ve, “Aman haa" şeklinde şaka yollu tehditte bulundu. Burada oyun içinde oyunlar oynanıyor. Tehditlere gülüyorum.