Yeni binyılın mimarisi

       Seattle'da bir ay önce açılan müzik müzesi, Experience Music Project, yeni binyılın mimarisine de öncü sayılıyor. EMP, Bilbao'daki Guggenheim Müzesi başta olmak üzere pek çok avangard yapının mimarı Frank O. Gehry imzasını taşıyor. Gehry, bugün, adaşı Frank Lloyd Wright'tan daha ünlü ve 71 yaşında olmasına karşın ona 21. yüzyılın mimarı gözüyle bakılıyor.
       Gehry'yi kültür sanat kurumlarınca kapışılacak kadar saygın, restoranlar yapacak kadar işlevsel, bir o kadar tartışmaya açık kılan, kuşkusuz, döneminin modasına hiç uymayan özgün tarzı. İsimlerinin hakkını vermek istercesine dimdik yükselen, cam kaplı gökdelenlerin aksine Gehry'nin yapıtları, taş ya da metal kaplı olmasalar organik dokuları çağrıştıracak kıvrımlarıyla soyut heykelleri andırıyor. Özellikle titanyum kaplı Bilbao Guggenheim Müzesi, hem avangard oluşu hem de kentin dokusuna uyum sağlayışıyla bir başyapıt sayılır.
       Mimari eleştirmeni Paul Goldberger Gehry için "Yapıları geometrik biçimleri ve malzemeleri kullanan güçlü denemeler ve estetik bakış açısından zamanımızın en derin ve parlak mimari çalışmalarından," diyor.
       Frank O. Gehry, EMP'nin kurucuları Paul Allen (serveti için bakınız Microsoft) ve Jody Patton ile konuştuktan sonra müzenin tasarımını yapmak için gereken esini müzikte aradı. Klasik müzik hayranı Gehry, çok sevdiği Bach'ın yerine Jimi Hendrix dinlemeye başladı... Ancak gümüş saçlı mimar, bu kadarla yetinmedi. Bir sürü elektro gitar satın aldı ve onları parçalara böldü! Gitar parçaları ilk modelindeki yapı bloklarını oluşturdu. Gehry'nin EMP için seçtiği parlak kırmızı ve mavi renkler de elektro gitarlardan ödünç alındı.
       Yapının doku ve renk zenginliğiyle dikkat çeken müze, müziğin enerjisini ve akıcılığını simgeliyor. Cephe kaplamaları her biri özel olarak kesilip şekillendirilmiş, boyanmış alüminyum ve paslanmaz çelik plakalardan oluşuyor. Çelik kaplamalar parlak mor, gümüş ve altın; alüminyum ise kırmızı ve mavi renklerde. Yapının dış yüzeyi yedi plakadan oluşan üç bin panelle kaplı.
       EMP'de kullanılan çelikle sıradan bir gitarın re teli yapılsa dünyanın çevresini 65 kere dolaşmaya yeterdi! En incesinden banjo teli yapılsa dünyayla Venüs gezegeni arasındaki mesafenin dörtte biri uzunluğunda olurdu!
       Çokdüzeyli EMP'ye altı asansörle ya da merdivenlerle girilebiliyor. Bedensel ve görme engelliler için her türlü kolaylık düşünüldü. EMP, teknolojinin tüm olanaklarından yararlanılarak donatıldı.

       Frank O. Gehry kimdir?
       Frank O. Gehry 1929 yılında doğdu. Güney Kaliforniya Üniversitesi'nde mimarlık öğrenimi gördü. Hervard Üniverstiesi'nde şehir planlama eğitimi aldı. 1962 yılında kendi şirketi, Frank o. Gehry ve Ortakları'nı kurdu. Kırk yıllık kariyerinde, aralarında Hyatt Vakfı tarafından verilen Pritzker Mimarlık Ödülü'nün de bulunduğu seksenden fazla uluslararası ödül kazandı. ABD, Japonya ve Avrupa'da önemli sivil mimari örnekleri verdi. Model, çizim ve mobilya tasarımları önemi müzelerin koleksiyonlarına giren Gehry hakkında çok sayıda yayın da bulunuyor.