Radyoaktif dev tanker Kuito alarmı

Zehirli madde içeren dev gemi Kuito, kriz yarattı. Rotasını İzmir Aliağa’ya çeviren gemi için harekete geçen Çevre Mühendisleri Odası, “Durdurun bu gemiyi” çağrısı yaptı ve suç duyurusunda bulundu. Angola açıklarından hareket eden ve sınır değerin beş katı radyoaktif madde ölçülen gemi, petrol kirliliği ve karbon külü taşıyor. İçinde radyoaktif tehlikeli atık olan geminin, günlük 100 bin varil petrol işleme kapasitesi bulunuyor.
Geminin gerekli izinleri almadan rotasını Türkiye karasularına çevirdiğini belirten Çevre Mühendisleri Odası Genel Başkanı Bozoğlu, “Gemi, karasularımıza girmek üzere. Rotası İzmir Aliağa. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı, Denizcilik Müsteşarlığı, Sahil Güvenlik acilen harekete geçmeli. Bu şaibeli ve şüpheli geminin, Türkiye’ye girmesine izin vermeyin. Gemi çok büyük bir risk teşkil ediyor. Denizlerimizi kirletecek” dedi. Bozoğlu, şunları kaydetti:

‘Geri gönderemeyiz’
“Bu gemiyle ilgili 2013’te yazılmış İngilizce bir rapor var. Gemide çeşitli analizler yapılmış ve sınır değerinin beş katı radyoaktif madde ölçülmüş. Bu ölçümler, mobil ölçüm cihazı ile gerçekleştiriliyor.
Raporda, ayrıca ‘Daha detaylı bir inceleme yapılması gerekir’ demişler. Yani radyoaktif tehlikenin daha fazla olabileceği öngörüsü de var. Bu gemi yola çıkmadan önce bu raporun incelenmesi gerekiyordu. Türk hukuk mevzuatına göre; Türkiye’ye radyoaktif madde sokulması yasak. Türkiye’ye girdiği noktada bu gemiyi tekrar geri gönderme şansımız olmayacak. Bu yük, olası bir kazada ve geminin batması durumunda Türkiye’nin omuzlarında kalacak.
Çevre Mühendisleri Odası olarak biz de gemide kendi cihazlarımızla ölçüm yapıp kamuoyuna duyuracağız. Daha önce İzmir Gaziemir’de, sökülen bir gemiden çıkan tehlikeli madde, toprağa gömülmüştü ve bu, Türkiye’nin Çernobil’i oldu. Hâlâ orayı temizleyemediler.”
Uluslararası hukuk uzmanı avukat Nilgün Bozkurt ise Angola’da yapılan ihale sonrasında Türkiye’de sökülme kararı alınan geminin, 18 ile 24 saat arasında İzmir Aliağa’da olacağını bildirdi.
Bozkurt, “Gemi Aliağa’da karaya oturtulacak. Karaya oturmuş bir geminin geri gönderilmesi, geminin iki-üç katı bir maliyetle sonuçlanıyor. Bu geminin, Türkiye karasularına varmadan engellenmesi gerekiyor” dedi. Bozkurt, ayrıca “Gemi sökümüne ilişkin Türkiye’de bir kanun boşluğu var. Gemi sökümü konusunda Türkiye’nin bir teknik altyapısı da yok” dedi.