Fitrede öncelik kimin olmalı?

Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Temel İslam Bilimleri Bölüm Başkanı Prof. Dr. Ali Osman Ateş, yaptığı açıklamada, halk arasında "fitre sadakası" olarak adlandırılan yardım şeklinin, dini kaynaklarda "Sadaka-i Fıtır" olarak geçtiğini söyledi.

Mali açıdan zekat verecek boyutta zengin olan Müslümanların yılda bir kere fıtır sadakası vermelerinin vacip olduğunu belirten Prof. Dr. Ateş, "Fıtır sadakası malla yapılan ibadetler kapsamındadır. Güzel bir anlayış ve geleneğin ifadesi olarak, zekat ibadeti gibi, fıtır sadakası da Ramazan Bayramı öncesi verilegelmiş, böylece bu mübarek ayda fakirlerin de sevindirilmesi amaçlanmıştır" dedi.

Fıtır sadakasının, zekat verip kurban kesecek boyutta mala sahip olmayan ve dinimizce yoksul sayılan kimselere verilmesi gerektiğini belirten Prof. Dr. Ateş, "Bu konuda öncelikle, bakmakla yükümlü olmadığımız akrabalarımıza öncelik vermemiz gerekir. Eşimiz, geçimlerini temin ettiğimiz oğlumuz, kızımız, annemiz ve babamız bakmakla yükümlü olduğumuz yakınlarımız olduğu için bunlara fıtır sadakası vermemiz caiz değildir" diye konuştu.

Prof. Dr. Ateş, şöyle devam etti: "Bunların dışındaki yakınlarımızdan başlayarak, zekat ve sadakamızı kendilerine vermemiz dinen yerinde bir davranış olur.

Yakınlarımız arasında yoksul kimse yoksa, apartmanımızdaki, sokağımızdaki, mahallemizdeki komşularımıza öncelik vermemiz gerekir. Burada da yoksul kimse bulunmuyorsa, daha geniş çevrede tanıdığımız yoksullara yardım ve sadakamızı ulaştırmalıyız. Dul kadınlar, öksüz ve yetimler, yaşlılar, çalışamayacak derecede hasta olan kimseler, çalıştığı halde karnını doyuramayanlar, özellikle öğrenciler tercih edilmelidir.

Kendi yakınlarımız, mahalle ve sokağımızdaki, belde ve şehrimizdeki yoksullarımız dururken, başka şehirlere, başka ülkelere zekat ve sadaka gönderilmesi mekruhtur, sosyal barış açısından sakıncalıdır. Ayrıca, yakınlarımızdaki yoksulların haklarının gasbedilmesidir."

BAŞIMIZIN GÖZÜMÜZÜN SADAKASI

Prof. Dr. Ateş, zekat verecek boyutta mala sahip olmayan yoksulların, fitre verme yükümlülüklerinin olmadığını ifade ederek, "Ancak, halkımız, zengin fakir olduğuna bakmaksızın borç dert hacca umreye gitmeye çalışıp, her bayram mutlaka taksitle, kredi kartıyla kurban kesmeye çabaladığı gibi, bu konuda da (başımızın gözümüzün sadakası olsun) anlayışıyla mutlaka bu sadakayı vermeye gayret etmektedir" dedi.

Ateş, toplumsal dayanışma, yardımlaşma ve kaynaşma açısından bu davranışın yararlı olmasına karşın dini açıdan doğru olmadığını bildirdi. Diyanet İşleri Başkanlığının bu yılki sadaka miktarının en alt basamağını 6 YTL olarak belirlediğini anımsatan Ateş, şunları söyledi:

"Ancak bu miktar, en alt basamaktır. Elbette çok yetersizdir. Ekonomik durumu iyi olan Müslümanların, kendi hayat standartlarına göre bu miktarı yükseltip fakirlere ulaştırmaları, Yüce Allah’ın ve Resulü’nün kendilerinden beklediği bir davranıştır. Bu konuda vicdanımızın hakemliğine başvurmalı ve yoksulların hakkını gasp etmemeliyiz."